Adil niFTİ OĞlu məMMƏdov tibb elmləri namizədi
Yüklə 1,18 Mb. Pdf görüntüsü
|
51 feldşer məntəqəsi, 4 aptek (onlardan biri xəstəxana nəzdində) əhaliyə tibbi xidmət göstərirdi. 1
Bu müəssisələrdə 22 həkim, 2 diş həkimi, 1 diş texniki, 18 feldşer, 15 tibb bacısı, 8 mama, 9 əczaçı və 87 kiçik və texniki personal işləyirdi. Naxçıvan MSSR Xalq Səhiyyə komissarının müavini Mudrıx Vladimirin məruzəsindən görünür ki, 01.10.1924-cü ildən 01.10.1925-ci ilə qədər olan müddətdə respublikada əhaliyə göstərilən müalicə profilaktika köməyinin həcmi artmışdır. 9-cu cədvəl
Naxçıvan MSSR-də əhalinin tibbi köməyə görə etdiyi müraciətlərin və gəlişlərin sayı
Əhalinin sayı Müraciətlə-rin sayı Gəlişlərin sayı Naxçıvan qəzası şəhərlə birlikdə 49000 23543 53766 Şərur qəzası 29500 9765 64103
x) Ordubad qəzası 21500 15953 34950
Respublika üzrə cəmi: 100000 49261 152819
x) kimyəvi-profilaktika da daxil olmaqla (10653)
Cədvəldən göründüyü kimi orta hesabla ildə əhalinin 1000 nəfərinə 492,6 müraciət və 1528,2 gəliş düşür. 1925-ci ildə müalicə-profilaktika müəssisələrində əhalinin 1000 nəfərinə düşən müraciətlərin sayı 1923-cü ilə nisbətən 3,5 dəfə artmışdır. 1926-cı ilin başlanğıcında respublikanın müalicə- profilaktika şəbəkəsi 3 rayon səhiyyə şöbəsinə tabe idi – Naxçıvan (Culfa da daxil olmaqla), Şərur və Ordubad. Bunlar da öz növbəsində Naxçıvan MSSR-i Səhiyyə Komissarlığına tabe idi. Səhiyyə şöbə müdirləri: - Nərimanov M. (Şərur), Abramov (Ordubad) və __________________
52 1 Naxçıvan MSSR – M.D.A. fond 27, siyahı 2, qovluq 28, səh.124 və yenə orada qovluq 27, səh.100
53 Petrovskaya (Naxçıvan). 1
01.01.1931-ci ildə xəstəxanaların və dispanserlərin sayı 4, onlarda çarpayıların sayı 180 olmuşdur. Tibb işçilərinin sayı: - həkimlər-35 nəfər (onlardan 3-ü diş həkimi), orta tibb işçiləri – 56 nəfər və əczaçılar 5 nəfər olmuşdur. 2
təbii fəlakət – zəlzələ baş verir. Nəticədə xalq təsərrüfatına böyük ziyan dəyir. Tibb müəssisələri yerləşən binaların çoxu dağılır. Zəlzələ vaxtı xeyli adam ölür və yaralanır. Naxçıvan MSSR-i hökuməti Naxçıvan M.I.K.-də fövqəladə bərpa komissiyası təşkil edir ki, Səhiyyə Xalq komissarı da bura daxil olur. Bu vaxt bütün güc zəlzələdən zərər çəkənlərə tibbi xidmət göstərməyə səfərbər edilir. Bu işdə respublika Qırmızı Aypara Cəmiyyəti böyük kömək göstərir. Zərər çəkənlərə kömək göstərmək üçün tibb dəstələri, habelə yemək məntəqələri, uşaq yasliləri və s. təşkil olunur. Həmin il zəlzələ fondu hesabına xəstəxanaların, yaslilərin və s. tikilməsinə başlanılır. 1932-ci ildə isə Şərur rayonunda xəstəxananın tikintisinə başlanılır.
* * *
Ana və uşaqların sağlamlığı qayğısına qalmaq başlıca vəzifələrdən biri olub. Naxçıvanda Sovet hökumətinin yarandığı ilk aylarından Inqilab Komitəsi Naxçıvanın tarixində ilk dəfə ana və uşaqların sağlamlığının mühafizəsi üçün tibb ocaqları yaratdı. Belə ki, 1920-ci ildə Naxçıvan şəhərində uşaq evi açılır. Bir ildən sonra o, uşaq xəstəxanasına və
_______________ 1 Naxçıvan MSSR M.D.A. fond 17, siyahı 2, qovluq 10, səh.26. 2 Naxçıvan MSSR Xalq Səhiyyə Komissarlığının arxivi, fond 17, siyahı 2, qovluq 44, səh.17.
54 sonralar şəhər xəstəxanasının şöbəsinə çevrilir. Ilbə-il tibb müəssisələrinin sayı artırdı, onların yeni aparatlarla təchizi yaxşılaşırdı. Tibb kadrlarının sayı da get- gedə artırdı, stasionar xidmətin xeyli artması da nəzərə çarpırdı. Əgər 1924-25-ci illərdə respublika xəstəxanasına 642 nəfər daxil olmuşdursa, 1928-29-cu illərdə 2782 xəstə daxil olmuşdur. 1
O illərdə səhiyyənin büdcəsi də hər il artırdı. Əgər 1924- 25-ci illərdə səhiyyə xərclərinə 77883 manat buraxılmışdırsa bu rəqəm 1926-27-ci illərdə 278072 manat və ya 1924-25-ci illərə nisbətən 3,5 dəfə artıq olmuşdur. 2
1930-cu ildə respublikada tibb müəssisələrinin tikintisi yeni inkişaf tapdı. Bunu Naxçıvan Xalq Komissarlar Sovetinin 8 may 1930-cu il qərarından görmək olar. Qərarda göstərilir: Naxçıvan Xalq Səhiyyə naziri Ordubad rayonunun Bist kəndində 4 çarpayılıq həkim məntəqəsinin, Naxçıvan respublikasının başqa dağ ətrafı hissəsində 6 çarpayılıq həkim məntəqəsinin, Naxçıvan respublikasının dağlıq hissəsində yerli əhəmiyyət kəsb edən 80 çarpayılıq istirahət evinin tikilməsi üçün Azərbaycan SSR Xalq Səhiyyə naziri ilə müqavilə bağlasın. 3
1930-cu ildə Naxçıvan mərkəzi şəhər ambulatoriyası genişləndirilərək şəhər poliklinikasına,uşaq məsləhətxanasının nəzdində olan qadın kabinəsi – qadın məsləhətxanasına çevrilir. Elə bu il sanitar maarif evi təşkil edilir, səhiyyə məntəqələrinin sayı 6-ya apteklərin sayı 6-ya (onlardan 3-ü müalicə müəssisəsində) çatdırılır. 1925-ci ilin əvvəlində Naxçıvan şəhərində uşaq məsləhətxanası (süd mətbəxi ilə birlikdə) təşkil edilir. 1929-cu ildə Ordubad şəhərində uşaq məsləhətxanası (süd __________________ 1 Naxçıvan MSSR M.D.A. fond 17, siyahı 1-2, qovluq 155, səh.5. 2 H.Sultanov «Naxçıvan ölkəsi və onun iqtisadiyyatı». Bakı, 1927, səh.54. 3 Naxçıvan MSSR M.D.A. fond 17, siyahı 1-2, qovluq 74, səh.17-19 Yüklə 1,18 Mb. Dostları ilə paylaş:
|