Асиф Ъялил оьлу Кянэярли (Мяммядли) 1954-ъц илдя Нахчыван шящяриндя анадан олуб вя 1971-ъи илдя 1№-ли орта мяктяби битириб
Yüklə 5,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Səməd Kərimbəyli
- Leyli
39 40 – Narkomanlar arasında QİÇS (SPİD) və zöhrəvi xəstəliklər geniş yayılıb ki, onlardan birincisi sağalmaz, ikincisi isə ağır xəs- təlik sayılır. Bir sözlə, sanki narkomanların boynundan xəstəliklərdən “hörülmüş” qorxunc bir “çələng” asılmış olur. Səməd Kərimbəyli – Bəs sosial problem? Vaqif – Narkotik maddələr təkcə insan orqanizmində pato- logiyalar əmələ gətirmir, o, sosial həyatda da pozğunluqlar törədir. Harada narkotik varsa, orada müflisləşmə, müxtəlif cinayətlər, boşanma, pozğun həyat, yol-qəza və bədbəxt hadisələr, yanğın, ağır xəstəliklər, cavan yaşda ölüm, qüsurlu doğulmuş uşaq və s. var. Onlar işləmir, avara gəzir və tüfeyli həyat sürürlər. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, narkomanın acı taleyi və dözülməz əməllərinə biganə qala bilməyən yaxınları ya ağır xəstəliklərə (iflic, infarkt, xərçəng, diabet və s.) tutulur, ölür, bəzən də özlərini öldürürlər. Heroin – ailəvi qırğın silahına çevrilir. Hərtərəfli maddi və mənəvi düşkünlük (depressiya) vəziy- yətində olan və acınacaqlı həyatından bezən bədbəxt narkoman isə çox vaxt “peredoza” * yolu ilə intihara üstünlük verir. Narkotik maddə qəbulu çoxlu pul tələb edir. Daim artan bu tələbatı ödəmək üçün narkoman pula çevrilə bilən nə varsa (ev, maşın, dükan, daş-qaş və s.), hamısını, hamısını satır və həmin pulu narkotik maddəyə sərf edir. Nəticədə, narkotik maddə qəbulundan əvvəl zəngin olan bir adam sonda var-yoxdan çıxır, müflisləşir və borca düşür. Səməd Kərimbəyli – Narkomaniya kriminal aləmə necə təsir edir? Vaqif – Narkomanın beynində daim bu fikirlər dominantlıq edir: “Pul tapım, “mal” tapım, “mal” bişirim, “mal” vurum”. Onun qəlbi, canı və cibi bu fikirlərə tabe olub, onların diqtəsi ilə hərəkət edir. Belə adamlar cinayət etməyə çox meyilli olurlar. Ona görə də, ölkədə törədilən cinayətlərin (oğurluq, xuliqanlıq, dələduzluq, qətl, yol-qəza və s.) xeyli hissəsi narkotik qəbulu zəminində baş verir. Özü də bu pay getdikcə artmaqdadır... Səməd Kərimbəyli – Narkomanlarda şəxsiyyət və əxlaq necə 41 dəyişir? Vaqif – Narkotik maddə qəbulu onların əxlaqını pozur, şəxsiy- yətlərini alçaldır; tədricən yaxşılıq pisliklə, xeyirxahlıq bədxahlıqla, sədaqət satqınlıqla, əməksevərlik avaraçılıqla, dürüstlük nadürüst- lüklə, dostluq hissi xainliklə, bir sözlə, insana xas olan bütün əxlaqi gözəlliklər vəhşi bir çirkinliklə əvəz olunur. Belə adamlar ailədən, qohum-qardaş və dostlardan soyuyur, onlardan yan gəzir, əvəzində özləri kimi namussuz və şəxsiyyətsiz məxluqlarla yoldaşlıq edirlər. Narkotik olan yerdə böyük-kiçik olmaz, xətir-hörmət qalmaz. Səməd Kərimbəyli – Hansi zahiri və davranış dəyişikliyi narkotik maddə qəbulundan şübhələnməyə əsas verir? Vaqif – Narkomanlar üzü tüklü və səliqəsiz gəzir, gözləri sulanır və göz qapaqları şişib qızarır, tez-tez qaşınır, üşüyür, çox tərləyir, tərdən daim spesifik iy gəlir, asqırır, burunlarından selik axır və s. Onlar arıqlayır və qaralırlar. Narkomanların səsi kobud və xırıltılı olur. Onlar sudan qorxub, yuyunmaq istəmir (?), tualetə tez- tez gedib orada çox qalır, şübhəli adamlarla oturub-durur, müxtəlif bəhanələrlə evdən pul tələb edir, yalan danışır, oğurluq və s. edirlər. Narkotik maddə qəbul edənlər iştahadan düşür, yuxuları pozulur, əhval-ruhiyyələri dəyişkən, özləri isə çox əsəbi olurlar. Narkotik maddələr siqaretə olan “yanğını” artırdığı üçün çoxlu siqaret çəkmə də, onların çöməltmə oturmaları da şübhəli əlamət sayıla bilər. Əgər onlardan şpris, qara qaşıq, ya narkotik maddə tapsanız, yaxud iynə yerləri aşkar etsəniz, mütləq həkim-narkoloqa müraciət edin. Səməd Kərimbəyli – Davranışı belə şübhə doğuran şəxsin narkotik maddə qəbul edib-etməməsini necə və harada dəqiq yoxlamaq olar? Vaqif – Bunun üçün həmin şəxsi mütləq həkim-narkoloqun yanına aparmaq və onun bioloji mayesini (sidik) ekspress-test metodu ilə müayinə etdirmək lazımdır. Həkim-narkoloq bü üsulla onun son beş gündə hansı narkotik maddə (heroin, nəşə, kokain və s.) qəbulu faktını dəqiqliklə təyin edə bilər. Səməd Kərimbəyli – Maraqlı və dolğun müsahibə üçün sağ olun! Müxbir diktofonu söndürür və onu əl çantasına qoyur. Həkim 42 selektorun düyməsini basır və ora: “Aida xanım, bizə çay verə bilərsən?” – deyir. Tezliklə qapı açılır, katibə əlində məcmeyi kabinetə daxil olur. O, iki stəkan çayı, limonu, konfet və qənd qabını müxbirlə həkimin qarşısına düzüb çıxır. Həkimlə müxbir çay içə-içə söhbət edirlər. Səməd Kərimbəyli – Vaqif həkim, Sizdən bir ricam olacaq. Mənim işdə bir dostum var, çox qabiliyyətli və savadlı adamdı. Bu yaxınlarda öyrənib ki, oğlu narkomandı. Özü də oğlunu üç aydı nişanlayıb. Deyir: “Gecələr yerimə elə bil qor dolur, yata bilmirəm. Əgər qız tərəfi bilsə, nişanı qaytaracaq, biabırçılıq olacaq!” Özünüz bilirsiz ki, bizdə narkomana necə baxırlar? Biləndə ki, bura gəlirəm məni qırağa çəkib yalvardı ki, “sən Allah, həkimə de, bir əlac eləsin!” Yazıq elə bir günə düşmüşdü ki, mən onu bu on ildə heç vaxt o vəziyyətdə görməmişdim. Ona yazığım gəldı. Görünür, bu ağır dərddi... Vaqif – Özü də çox ağır bir dərd... Evində narkoman olmayan onun nə demək olduğunu bilə bilməz! Oğlu narkoman olan elə valideyn tanıyıram ki, övladına Allahdan bircə ölüm arzulayır! Nə isə... Səməd müəllim, Siz dostunuza deyin ki, oğlunu mütləq müalicə etdirsin, mütləq! Özü də həkim-narkoloqun rəhbərliyi ilə. Həkim masanın üstündən vizit kartını götürüb müxbirə verir. Vaqif – Artıq Sizdə mənim iş və mobil telefonlarımın nömrələri var. Qoy, dostunuz mənə zəng etsin, danışaq. Əgər oğlan özü tərgitmək istəməsə, onu məcbur etməklə bir şeyə nail olmaq müm- kün olmayacaq. Mən istəyirəm ki, dostunuz bunu qabaqcadan bil- sin, yaxşı? Səməd Kərimbəyli – Aydındır. Sizin sözlərinizi və telefon nömrənizi dostuma çatdıraram. Dolğun müsahibə və çay üçün sağ olun! Həkim müxbirlə görüşüb onu qapıya qədər yola salır. Kabinetə bir qadın daxil olur. Leyli – Salam, həkim, mən yoldaşımdan ötrü gəlmişəm. Vaqif – Salam. Sizin problem nədir? Leyli – Mənimki içir.., gecə demir, gündüz demir, içir. Özü də sənətkardı, əlləri «qızıldı». İçməyəndə adamdı, ailəsinə, uşağına Yüklə 5,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|