AZƏRBAYCAN DÜNYA ƏDƏBIYYATİNDA Beynəlxalq Simpoziumun materialları
74
Şehriyar’ın Bahtiyar’ın
Ebulfez’in itibarın
Elbet senin elbet yarın
Damardaki kansın mene
Azerbaycan cansın tene (ilhami Erdoğan, Can Azerbaycan)
Azerbaycan
Dedem Korkut şafağı
Mübarek dilimi süt
gibi sağar
Bazen rüzgar olur iliklerimde
Bazen yağmur gibi üstüme yağar
Götür beni Aras, al beni Hazar
Oğuzu Oğuzdan başka kim anlar
Yaram derin, merhemim yok, vaktim dar
Bir destan yazar gibi yaz beni Hazar
Duy beni Bahtiyar
Duy beni Şahmar (Yavuz Bülent Bakiler, Azerbaycan Yüreğimde Şahdamar)
Apşeron yarımadası
Güzel Azeri balası
Şair Fuzuli atası
Canıma canlar katası
Menim canım Azerbaycan
Güzel şirin hoş Nahcivan (Tarık Torun, Menim Canım Azerbaycan)
Köroğlu’ca Kopup gelin
Kıratları tepip gelin
Tez olun ha çıkıp gelin
Candan özge can ağlıyor
Azerbaycan kan ağlıyor. (İlhami Erdoğan, Candan Özge can Ağlıyor)
Bu dil bahtiyar ki “Bahtiyar”ı var
Devrine hükmeden “Şehriyar”ı var
“Fuzuli”ce berrak bir pınarı var
Dedem Korkut gibi yadiga
rı var. (Ali Akbaş, Yankı, Erenler Divanında, s. 49)
3)
Karabağ’ın İşgali, Hocalı katliamı, çekilen acılar ve göç konusu
Edebi türleri,
ki bu şiir bile olsa, siyasal ve sosyal gelişmelerden bağımsız
olarak değerlendirmek pek mümkün değildir. Azerbaycan’ı konu alan şiirlerde bu
bağlamdaKarabağ ve kaçkınların yaşadıkları zorluklar ile Hocalı katliamı ele
alınarak milli bir heyecan oluşturulmaya çalışılır. Bu şiirlerdeki söylemlerde ölüm,
sürgün,
kaçgın, çile, öfke, hınç, sancı, ağıt, yas, kan, ağlamak gibi olumsuz kelime-
ler
le problemin büyüklüğü ortaya konur.
Şehit kanı Karabağ’ın süsüdür
Al kanları toprağının gülüdür
Azerbaycan Bizim soyun özüdür
AZƏRBAYCAN DÜNYA ƏDƏBIYYATİNDA Beynəlxalq Simpoziumun materialları
75
Özüm gamlı, Tamer gamlı derdim çok
Soydaşlarım Karabağ’dan sürülür
Ölen ölür, ölmeyen de sürünür
Şehitlerim kefensiz de gömülür
Kağıt gamlı, kalem gamlı, ah da çok
Kaçgınların çilesi de görünür
Dünya neden sessizliğe bürünür
Soydaşına yine Türkler üzülür
Sizler gamlı, bizler gamlı, gam da çok. (Mehmet Taner Altıparmak, Kara-
bağ’da Dert Hamuru Yoğrulur).
Ay yıldız baş tacımızdır
Şu Karabağ sancımızdır
Öfkenizse hıncımızdır
Kardeş ülke Azerbaycan (İsmail Gül, Kardeş Ülke Azerbaycan)
Çırpınmasın Karadeniz
Bakıp Türk’ün bayrağına
Kür ovada Aras ağıt yakanda
Göyce Göl’de yüreğimden kan damlar
H
ocalı’da kundaktaki bebeler
Yetmiş beşlik koca dedem öldüler
Yüz binlerce civanlarım yastadır
Onları da toprağından sürdüler (Sadık Dağdeviren- Aşık Lüzümsuz-Ağlama-
sın Azerbaycan)
4)
Azerbaycan’ın özellikleri ve güzellikleri
Günümüz Türk şiirinde Azerbaycan temasının dayandırıldığı ana unsurlar-
dan birisi de Azerbaycan’ın doğal güzellikleridir. Banardüz’ün, Gence’nin, Göy
Göl’ün,
Hazar’ın güzellikleri, bağlar, bahçeler, çiçekler ve zengin petrol yatakları
bu şiirlerin pek çoğunda ön plana çıkarılmaktadır.
Zengin petrolün yatağı
Kahramanların otağı
Güller kokar Azer bağı
Lale sümbül açar dağı
Menim canım Azerbaycan
Güzel özgür devlet kuran (
Tarık Torun, Menim Canım Azerbaycan)
Sen bize Gülizar gülsün Azerim
Dağların, taşların benim ezberim
Elbet
gelir toprağında gezerim
Azerbaycan cansın canansın bize (Ümit Zeki Soyuduru, Azerbaycan)
Çıkar isem Banardüz’de bir dağa
İnerim Gence’de yemyeşil bağa
AZƏRBAYCAN DÜNYA ƏDƏBIYYATİNDA Beynəlxalq Simpoziumun materialları
76
Hasretiz yıllardır dost Karabağ’a
Uğruna dökersin kan Azerbaycan
Öz be öz kardeşiz can Azerbaycan (Kul Bahri- Can Azerbaycan)
Bir Azerbaycan var yanı başımda
Yaylaları yeşile boyanmış mavi altında
Türkün haz yurdu bir Azerbaycan var
Ak toynaklı kısrakların yayladığı
Mor koyunların otladığı güzel vatan
Bir Azerbaycan var yanı başımda (İsmail Türkmen, Bir Azerbaycan var Ya-
nıbaşımda)
Bir seher vaktinde vardım Göygöl’e
Burada kızlar gül takıyor kaküle
Alev alev bir gül attım su yandı
Sunam derin uykusundan uyandı
…………………….
Giyinip kuşanmaya erinmiş Göy göl
İpekten tüllere bürünmüş Göy göl. (Akbaş, Göy Göl, Erenler Divanında s. 40)
…………………….
Hazar kıyısında bir gönül eri
Göklere uçurmuş kelimeleri (Ali Akbaş, Yankı, a. g. e. s. 40)
5)Kardeşlik ve duygusal bağ
Şiirlerde ön plana çıkan temlerden birisi iki ülke arasında estetik anlayı-
şındaki ortaklıklar, duygusal bağlardaki zenginlik ve bunlardan beslenen kardeşlik
duygusudur. Azeri türküler,
mahnılar, tar sesi, destanlar, şiirler Anadolu şairlerini
de heyecanlandırmaktadır. Duygusal sahiplenmenin bir sonucu olarak bütün bu ifa-
deler şiirlerde yer almaktadır.
Kuşluk vaktine kadar geceler boyu
Savrularak okuduğum yine Şehriyar
Ala ceylanlara benzer hep Azeri türküler
Dinlediğim tar
Ayrılmaz başımdan bırakmaz beni artık
Selamsız sabahsız bir efkar
Ve yüreğim bin yıllık destanlarla tutuşur
Büyür Azerbaycan kadar (Yavuz Bülent Bakiler,
Azerbaycan Yüreğimde
Şahdamar)
Azerbaycan
Sen içimde bir özge can
Ta çocukluk uçurtmamda
Rengarenk asılı kalmış
Düşlerimin sevdası
Boynu bükük nazik bir gelincik çiçeği
Şelale gibi çağlayan
Dostları ilə paylaş: |