Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 11. İBADƏT YAXŞIDIR, YOXSA SƏXAVƏT
85 – Nəvilim, siz dediniz böyrəh yiyirih, mən də böyrəh pişirif gətirmişəm. – Ayə, a kişi, – deyir, – a cavan oğlan, ə bu heyvannarı niyə qırdın? Deyir: – Bircə heyvan kəsmişəm. – Ə, nətəər bir heyvan kəsmişəm? Gözümüzü açannan biz heyvan əti yiyirih. Bir heyvanda iki böyrəh olar. Sən bu on dörd böyrəyi hardan aldın belə, neçə heyvan qırdın? Deyir: – Bircə heyvan kəsmişəm. Sizin yerin otu, suyu xarafdı, onçun ikijə böyrəh olor. Bizim yerin otu, suyu yaxşıdı. Amma Şah Abbasa agah idi bu nədi. Nolasıdı, gejəni yatıllar, səhərsi gedellər. Taxta çıxer, qırmızı geyiner. Bütün çalvadarrarı, heyvannan başı çıxan adamları çağırer. O cümlə- dən bu çovanı da gətirtdirer – bu cavan oğlanı. Bunu ayrıja oturtduror. Bütün çalvadarrara, heyvannan başı çıxan adam- lara sual verir: – Ayə, a kişilər, bir heyvanda neçə böyrəh olar? Bu burdan deyir, ə, vallah, padşah dəli oluf. Hancarı bir heyvanda neçə böyrəh olar. Hamısı deyir ki, biz gözümüzü açannan heyvan kəsmişik, bir heyvanda iki böyrəh olor. Deyir: – Əyə, çovan, cavan oğlan, ayağa qalx görəh. Qalxer: – Bəli. Deyir: – Bir heyvanda iki böyrəh olar deyillər. Bə sən nətəri deyirsən ki, on dörd böyrəyi... Belə baxanda örör ə, axşam bulara qonax olan kişidi. – Vallah, – deyir, – on dört də olar, iyirmi dört də olar. İki nəfər axşam bizə qonax gəldi. Bir heyvan kəsdim. Hey- 86 vanın ətini içəri gətirəndə dedilər ki, biz ancaq böyrəh yiyirih. İki qonağı iki böyrəhnən mən nətəər yola salem? Əyağımı çınqıl aparmışdı, yeddi toğlu almışdım. Altısının da başını kəsdim. Dedim, razı getsinnər. Ona görə olara dedim bir hey- van kəsmişəm, on dörd böyrəh də bir heyvannan oluf. Təzdənnən Şah Abbas vəziri qaldırdı. – Ə, vəzir, əyağa dur. Dedi: – Nədi? Dedi: – Səxavət nəynəndi? Yenə dedi: – Pulnandı, varnandı. Dedi: – Ə, yalansa başına daş düşsün. Sənin puluna, varına nə gəlmişdi ki, bir gejəliyinə iki nəfər adamı qonax eləmədin? O sənin səxavətindi, bu da o cavan oğlanın – o çovanın səxavətidi. Sənnən vəzir olan döy. Büyünnən səni vəzirrihdən azad eli- yirəm. Ə, çovan, o çomağı bunun əlinə ver. Getsin bu çovannıx eləsin, sən də mənim məmləkətimdə mənim ikinci vəzirimsən. 10. SƏXAVƏT İBADƏTDƏN ÜSTÜNDÜR Bir sayıl yolnan gedermiş. Gedəndə görör ki, bir yerdən işıx gəler. Deyir, ac qarın, yuxusuz göz. Gedem göröm, bu işıx gələn kimdi, nədi? Mənə mənunə 37 verə bilərmi? Getdi gördü bir abitdi. Allahın yolunda alnını möhür aparıf, dizini yer aparıf, Allaha ibadət eliyir il uzunu. Bir də hər axşam, hər səhər, hər günorta buna Allah-taaladan yeməh gələrmiş. Bu axşam buna iki qav xörək gəldi. Bu abid də birini yedi, birini 37 Mənunə – gecələməyə yer 87 saxladı. Dedi, bəlkə, səhərə yoxdu, munu da səhərimə göndə- rif. Götdü saxladı. Bu sayıl da ac qarın, yuxusuz göz oturdu, gözdədi. Gördü bir-iki dəst bərxana 38 gəldi, yatacax gəldi. Hər axşam bir yatacax gələrdi, indi iki dəst gəldi. Abid də birini aşdı yatdı, birini qatdadı qoydu kənara. Sayıl ac qarın, yuxusuz göz səhərə qədər otdu. Hamının üzünə xeyir açılsın səhərrəri. Sayıl səhər ala qa- rannıx durdu yola düşdü. Getdi, gördü bir yerdə bir həngama 39 var. Yaxşı çalıv oynuyan, səs-küy var. Yaxınnaşanda gördü kü, qapıçı var. Qapıçıya dedi ki, mana icazə verərsənmi? Dedi, qoy gedim böyüyümnən soruşum. Getdi, böyüyünə diyəndə, dedi: – Get o sayılı buruya əti. Gəldi qapıçı sayılı apardı. Gördü burda yaxşı yeməh- işməh, çalmax-oynamax, oxumax var, şənnih var. Bu da bulara qoşuldu. Yeməh verdilər, yatacax verdilər, əyninə paltar ver- dilər, civinə pul, yoluna çörəh qoydular. Sayıl yedi-işdi, şənnə- nə-şənnənə durdu getdi. Rəvayətə görə, buların hamısı o dünyəlik oldu. Bu abid də oların yanında. Gedəndə gördülər ki, həmən bu çalıv oynuyannar, yenə də çalıv oynuyur. Sayıl da oların ortasında oynuyur. Bu abid kənardan məzlum-məzlum baxırdı. Allah- taalaya dedi ki, ilahi, sənin yolunda dizimi yer aparıf, alnımı möhür aparıf, mən sana itaət eləmişəm il uzunu. Sən mana niyə bu əzabı verersən? Dedi, sayılı sana qonax göndərdim. Sən o qonağın xörəyini də əlinnən aldın, yatacağını da əlinnən aldın. Vermədin, o da aj-susuz yolunnan getdi oların yanına. Olar ona xörəh də verdi, paltar da verdi, yatacax da verdi, civinə də pul qoydu, getdi. İndi o əzabdı sən çəkirsən. Həmişə səxavət ibadəti döyör. 38 Bərxana – yorğan-döşək 39 Həngamə – yığıncaq, səs-küy 88 11. İBADƏT YAXŞIDIR, YOXSA SƏXAVƏT? Cənabi Əli əleyhəssəlamın iki övladı olufdu – İmam Həsən, İmam Hüsöyn. Olar eşikdə oynadıxları zaman biri deyir ki, səxavət yaxşıdı, biri də deyir ki, ibadət yaxşıdı. Bular bir-birlərinnən razılaşmıyanda deyillər, gedək babamızın 40 ya- nına, babamızdan soruşax, görək, nə deyir. Gəlillər babala- rının yanına. Deyir: – Baba, bu qardaşım deyir ki, səxavət yaxşıdı, mən də deyirəm ibadət yaxşıdı. Buların hansı yaxşıdı? Cənab Əli fikirrəşer ki, desəm ki, ibadət yaxşıdı, o, pisi- kəjəh. Desəm ki, səxavət yaxşıdı, bu pisikəjəh. Ona görə bulara praktik göstərim, görsünnər ki, hansı yaxşıdı. Düldülə əl eliyir. Düldül gəler. Düldülü minellər. Dəvriş livasında gəlel- lər Gəncəyə düşöllər. O zaman da Gəncəyə İmam Hüsöyn şə- həri deyirmişdər. Çadırrarını qurollar. Orda da Comar Qəssaf varıymış. Comar Qəssaf da ət satermış. Düzgün, doğru bir insanıymış. Cənab Əli çadırrarını qurannan sonra İmam Hü- söynə bir manat verer, deyir ki, o evi görörsənmi? Deyir: – Hə. Deyir: – Bax, o evdə Comar Qəssaf ət sater. Ona bir manatı ver, denən ki, mana bir kilo yaxşı ət versin. İmam Hüsöyn gəler. Deyir: – Comar Qəssaf, babam deyir ki, bizə bir kilo yaxşı ət versin. Qəssaf yaxşı yerinnən bir kilo ət verer, aparer. Gələndə Cənab Əli deyir, qaytar apar, yaxşı ət döyül. Denən yaxşı yerinnən versin. Bir kilo da verer, qaytarer. On dəfə bunu 40 Bölgədə bəzi kəndlərdə ataya baba deyə müraciət olunur. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|