Azsayli xalqlarin folkloru



Yüklə 365,57 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə32/53
tarix11.03.2018
ölçüsü365,57 Kb.
#31153
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   53

 
 
109 
 -  Ye  qonaq,  gəlin  uşaqlar,  siz  də.  Yeməyin  ətrindən  iştaha 
gələn  qonaq  “bismillah”  deyərkən,  uşaqların  beşi  də  irəli  gəlib 
yeməyə başlayır və yeməyi bir andaca qurtarırlar. Qazanda yeməyə 
bir  şey  qalmadığından  pərt  olan  qonaq  səssizcə  oturur,  ana  və 
balaları isə dövrə vuraraq çalıb-oynayır, əylənirlər. Peşman halda 
yola  düşən qonaq bir  də o evə qayıtmır. Burda deyiblər ki,  qonaq 
Allah  qonağıdır,  çağırılmış  və  çağırılmamış  olsa  da,  lakin  üzlü 
qonaqdan Allah qorusun. 
 
 
Умумаздаса бицин бугу 
(Материал данде гьубурай: 15; Тр:9) 
Atalar sözləri, məsəl və deyimlər 
(Mətni təqdim etdi: 15; Tr: 9) 
 
Г1одоб ч1обораб лъим нахъе бак1аркангуру 
Yerə dağılan suyu geri yığmaq olmaz 
 
Гье ч1арас бехна  
İti öldürən atar 
 
Тупанкиса данкараб гула нахъа бэнгуру 
Tüfəngdən atılan güllə geri qayıtmaz 
 
Цогьорасда хьана рац1ал цогьорал руго  
Oğru elə bilər, hamı oğrudu 
 
Г1анк1 бех1расул гурщ, ч1арасул буго  
Dovşan görənin yox, vuranındı 
 
Х1ерай йехьалъиги яс лъик1, халаб бехьалъиги нух  
Yaşlı olsa da qız yaxşıdı, uzun olsa da yol 
 
Нусго гьунараса цо бащарлъи цебе лъала  
Yüz hünərdənsə, bacarıq irəlidi 
 


 
 
110 
Ват1ан тарасул талих1 бегьуларо 
Vətəni atanın bəxti gətirməz 
 
Лъим бакун букъалънуру 
Suyu döyməklə qurutmaq olmaz 
 
К1ух1алаб бац бакълад хьала  
Tənbəl canavar acından ölər 
 
Гьубузи лъарасе кас, кинзи лъарасе нах1  
Əyirməyi bacarana yun, yeməyi bacarana yağ  
 
К1удияв г1адамасул хабар – раг1 ц1ураб месед 
Yaşlı adamın sözü - cam dolu qızıl 
 
Ц1а хехго бакарг1ан рохъо г1емер бэна 
Ocağı tezdən qalasan, külü çox olar  
 
Лъик1аб хабаралъ мег1ер биг1ана 
Yaxşi söz dağı əridər  
 
Х1абану  иман  гьэугун  к1аравги,  г1арац  гьэугун  базарну 
к1арав цо вуго  
Qəbrə imansız gedənlə, bazara pulsuz gedən birdi  
 
Г1анк1ал гъот1нори, лъимал бок1нори  
Toyuqlar ağacda, uşaqlar yataqdа  
 
Нусго рокъалъул бет1ергьан– сабру буго  
Yüz evin başçısı- səbrdir  
 
Рокъоб бац, къатиб нац  
Evdə canavar, çöldə bit 
 
Bedar  kezila,  kedar  bexzila  (Материал  данде  гьубурай: 
16; Тр:10) 


 
 
111 
  
Бедар кьезила, кьедар бехьзила (Tp:9) 
 
Olanda verərəm, verəndə görərsiz (Mətni təqdim etdi: 16; Tr: 
16) 
 
Dir ber baxiqi, hobodux tso moşok əd reqqane. 
 Дир  бер  бахъиги,  гьободухъ  цо  мошок1  г1ат1  рекъкъана 
(Tp: 9) 
Mənim  gözüm  çıxsın  ki,  mən  özüm  üçün  deyirəmsə,  amma 
dəyirmanda bir çuval un yaraşıqdır (Yəni dəyirmanda un yoxdursa, 
o nə dəyirmandı)   
 
Allahas güraxül, ger bikad boone 
Аллагьас кьуралъул кьер бикьад боъна (Tp: 9) 
Allah ona rəngini də uyğun verib 
 
Sotor kaan xalab bexa ker boxnuru 
Сотор каг1ан халаб бехьа кер бохьнуру (Tp: 9) 
Kösöv nə qədər uzun olsa, əli yandırmaz 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
112 
 
YİKBI                               
SAXURLAR 
 
Bu  əlifba  1934-cü  ildə nəşr  olunmuş  “Sax  əlifbası  və  yazı 
qaydaları” kitabından götürülmüşdür 
 
 
 
 
 


 
 
113 
Şeir opkunna Nüsrət İsmayılov 
Yikele (Xabarbı hı-ına va Tərcuma hı-ına: 12) 
Şeirin müəllifi Nüsrət İsmayılov, Yadınızdadırmı
 
(S: 12; Tr: 12)
  
 
Zascabnexan saccu yikel kabayle, 
Deşxe şosub alıbna xib yikele.  
Harkıninkə matxa axva havayle. 
Nakbıştala, Qoray, Eray yikele? 
 
Görəsən təkcə mənimmi yadıma düşür? 
Yoxsa köhnə kənd sizin də yadınızdadırmı?  
Gedəndə havasına heyran oluram.  
Nakbıştala
19
, Qoray
20
, Eray
21
 yadınızdadırmı?
22
   
 
Yişda qismat ilkevçu oxub suve, 
Dik, suk oza yamadjbışdı har çuve. 
Baldurğaneyinı isseynı xive 
Suvaqılın bina ançi yikele? 
 
Bizim qismətimizə dağ düşübmüş
Darı, buğda əkərdik yamacların yararlı yerlərində. 
Baldırğan
23
 deyilən yer vardı,  
Köhnə Suvagil yadınızdadırmı?  
 
Tabun-tabunna ahakar, yaraxar, 
İser, bəanar, kasiner, farruxar. 
Qabaynqoler, xekbıxeçler, zarbafar 
Yişdı tursbışın çeşnabı yikele? 
                                                           
19
 qəbirlər olan tala deməkdir, həmçinin yer adıdır; nak - qəbir; nakkı - 
qəbristanlıq mənasındadır 
20
 yer adıdır, dağ ətəyi və ya biçənək yeri mənasındadır; burada ümumi istifadə 
üçün ağac əkir, yaxud da ot üçün biçənək kimi saxlayırdılar, hamı bundan istifadə 
edirdi, sözün kökü isə məlum deyil  
21
 müqəddəs yer mənasındadır, sözün kökü erdir 
22
 İzahlar Nüsrət İsmayılova aiddir 
23
 yer adıdır; köhnə Suvagil kəndinin məskunlaşdığı ərazidə bu adda bir yer vardı 


Yüklə 365,57 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   53




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə