Ələkbərova İradə
Yüklə 6,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
96 zamanda m ənbələrdən düzgün istifadə edərək, onların ensiklopediyada göst ərilməsi qaydaları ensiklopediya üçün m əqalə yaratmağın çox ciddi və məsuliyyətli iş olduğunu bir daha sübut etdi. Bel ə ki, məqalələr bir müəllim tərəfindən deyil, yüzl ərlə İnternet istifadəçiləri və mütəxəssislər tərəfindən yoxlanılırdı və düzgün olmayan məqalələr tez bir zamanda ensiklopediyadan silinirdi. Artıq bu təcrübə Amerikanın digər universitetl ərində də həyata keçirilir. Professorlar kurs işi əvəzinə tələbələrə Vikipediyada, bu və ya digər mövzularda m əqalələr yaratmağı tələb edirlər. Bir zamanlar virtual ensiklopediyadan üz dönd ərmiş, onu yarımçıq və hətta saxta m əqalələr yığımı olmaqda ittiham edən elm dünyası artıq Vikipediyaya qarşı münasibətini dəyişməkdədir. Bu gün artıq Vikipediya ensiklopediyası açıq tədris ideyasını, daha doğrusu biliy ə açıq müraciət ideyasını həyata keçirən ən nəhəng layih ədir. Bununla belə, ensiklopediyadakı məqalələri klassik elmi m əqalələr adlandırmaq olmaz. Lakin zaman keçdikcə, daha sanballı və dolğun məqalələrin sayı çoxaldıqca, daha çox müraci ət olunan layihəyə çevrildikcə ona qarşı münasibət də d əyişməkdə davam edir [38]. 6.7. Vikipediya v ə Azərbaycan Z əngin Azərbaycanımızın tarixi, mədəniyyəti, şəhər və rayonları, alimləri, siyasətçiləri, şair və yazıçıları, mətbəxi, geyiml əri və s. haqqında dürüst məlumatların, maksimum neytrallığın və obyektivliyin qorunması şərti ilə Azərbaycan Vikipediyasına və digər dillərdə fəaliyyət göstərən Vikipediya ensiklopediyalarına yeni məqalələr şəklində daxil edilməsi və artıq mövcud olan məqalələrin təkmilləşdirilməsi vacibdir. İngilis, rus, fransız və alman dilli ölkələrlə müqayisədə Az ərbaycanda Vikipediya çox tanınmır. Buna da səbəb, İnternet istifad əçilərinin maraqlarının müxtəlif olmasıdır. Yəni İnternet istifad əçilərinin əsas hissəsini gənclər təşkil etdiklərindən, onlar İnternetdən ən çox əyləncə, çatda söhbətləşmə və dərs hazırlamaq məqsədi ilə lazımı informasiyanın tapılmasında istifad ə edirlər. İkinci, Azərbaycanın yeni informasiya 97 texnologiyaları sahəsində dünyanın qabaqcıl ölkələrindən hələ d ə geri qalmasıdır, baxmayaraq ki, son zamanlar bu sahədə böyük ir əliləyişlər vardır. Üçüncü, əhalidə Vikipediya haqqında m əlumatın az olmasıdır. Az ərbaycan dilində yaranan Vikipediya 2004-cü ildə www.az.wikipedia.org ünvanı altında fəaliyyətə başlamışdır. Hal- hazırda Vikipediyanın Azərbaycan bölməsi 270 yer içində 55-ci yerd ədir. Vikipediyanın Azərbaycan bölməsində məqalələr iki əlifbada: latın və ərəb əlifbasında yaradıla bilər. Ərəb əlifbasının daxil edilməsində əsas səbəb İran Azərbaycanında yaşayan 30 mln. azərbaycanlıların da bu ensiklopediyada m əqalə yaratmaq istəyindən irəli gəlir. Lakin buna baxmayaraq araşdırmalar göstərir ki, Vikipediyanın Azərbaycan bölm əsindəki məqalələrin yarısından çoxu latın qrafikası ilə yazılmışdır. Bu da Azərbaycan Respublikasından olan istifad əçilərin İran Azərbaycanından olan istifadəçilərə nisbətən daha f əal olmasından xəbər verir. Yaddan çıxartmayaq ki, Azərbaycan tarixini saxtalaşdıran, tarixi abid ələrini özünküləşdirən ermənilərə qarşı virtual şəkildə mübariz ə aparmaq üçün Vikipediyada Azərbaycan haqqında informasiyanı biz xarici dillərdə də dərc etməliyik. Azərbaycan dilind əki Vikipediyanı zənginləşdirməklə yanaşı rus, ingilis, fransız, alman və s. dillərdə fəaliyyət göstərən Vikipediyalara n əzarət etmək, ermənilərin və ermənipərəst qüvvələrin virtual ensiklopediyaya daxil etdiyi dezinformasiyaların qarşısını alaraq oraya düzgün v ə obyektiv məqalələr əlavə etmək vacib m əsələlərdəndir. Vikipediyanın rus bölməsində (www.ru.wikipedia.org) yerl əşdirilmiş «Шуша», «Нахчиван», «Нагорный Карабах», «История Азербайджана», «Битва Кarabax», «Ходжалы», «Низами» və onlarla hər bir az ərbaycanlının qürur hissinə toxunan bu cür məqalələr vətənini sev ən azərbaycanlını sakit buraxa bilməz (şəkil 30, şəkil 31). 98 Şəkil 30. Vikipediyanın rus dilindəki bölməsində “Шуша” m əqaləsi Vikipediyanın rus bölməsində ermənilər Azərbaycana virtual müharib ə elan edərək artıq bütün sahələrdə, istər siyasi, ist ərsə də mədəni sahələrdə hücuma keçmişlər. Məsələn, Az ərbaycanın dahi şairi Nizami haqqında məqalədə (http:// .ru.wikipedia.org/wiki/Низами) bildirilir ki, Nizami fars şairidir. Nəsimi haqqında məqalədə isə azərbaycanlı şair N əsiminin ərəb olduğu göstərilir. Məqalələrin tarixçəsinə baxark ən bir çox Azərbaycan haqqında məqalələrdə olduğu kimi onların erməni, fars istifadəçiləri tərəfindən redaktə olunduğu və nəzarətdə saxlanıldığı məlum olur. H ətta bir çox məqalələr Vikipediya virtual ensiklopediyasında Azərbaycana qarşı informasiya müharib əsinin mütəşəkkil və əvvəlcədən hazırlanmış aparıldığını tam sübut edir. Bu çür məqalələrdən biri də «Азербайджанизация Низами» məqaləsidir (şəkil 32). Yüklə 6,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|