MəDƏNİYYƏTİ İNCƏSƏNƏTİ yaşadanlar
Yüklə 0,65 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ✦ ✦ ✦ Sona Xəyal ✦ ✦ ✦ 44
- ✦ ✦ ✦ Mədəniyyəti, incəsənəti yaşadanlar ✦ ✦ ✦ 45
- ✦ ✦ ✦ Sona Xəyal ✦ ✦ ✦ 46
✦ ✦ ✦ Sona Xəyal ✦ ✦ ✦ 44 yanır, sanki əlində piyalə yox, əfi ilan tutub və birdən salona üz tutub, piyaləni yerə çırpır və otağı tərk edir. Şair şeiri belə bitirir:
Güllə atacaqlar bəlkə qoçular Ona arxadan? Polis tutacaqdır onu bəlkə də Dönəndə tini? Qoy olsun, bildirdi o gəlmələrə - Elin kinini. İndi lap ölsə də xalqın yanında Alnı açıqdır. Fateh qədəhini sındıran oğul Yaşayacaqdır! Yaşayacaqdır!
Şairin “Qatil unuduldu” adlı şeiri Hüseyn Ərəblinskiyə həsr edilib. Burada şair sənətkarın güllə ilə vurulmasından danışır, yazır ki, qatil ağasından ənam aldı, amma zaman keçdi, qatil yaddan çıxdı, sənətkar isə unudulmadı, ürəklərdə yaşadı. Burada şair həqiqi sənətin heç bir zaman ölmədiyini, daim yaşadığını göstərmək istəyir: sənətkarı güllə ilə vurub cismən öldürmək olar, amma onun amallarını, əqidəsini, xalq qarşısındakı xidmətlərini tarixdən silmək mümkün deyildir. Adilin “Qaraçı qız” adlı şeiri isə xalq artisti Fatma Muxtarovanın xatirəsinə ithafdır. Musiqiçilərin sənətkarlığını əks etdirən şeirlər daha yanğılı, daha təsirlidir. Qara Qarayevə həsr olunmuş “Monoloq”da şair insan adlanan varlığın XX əsr adlanan zaman kəsiyində yaşadığını qeyd edir, yazır ki, onun beynində təfəkkürün çırağı, əlində zəhmətin şəfəq rəngli bayrağı, dodaqlarında hicran yanğısı, məhəbbət mahnısı var. Dünyanın atom qorxusu da, radiasiya təhlükəsi də, hər cür qovğalar da onun içindən keçir, amma o dözür. Bu əzablara, iztirablara sinə gərir, çünki sabaha inanır. Şair şeirin sonunda bu inamdan yeni, gözəl sabahlar doğulacağını və məhz buna görə də yaşamağa dəyər fikrini ön plana çəkir. Bəstəkar Qənbər Hüseynlinin xatirəinə ithaf olunmuş “Dillərə düşdü” adlı yığcam şeirdə şair odlu-alovlu, mehriban bir insan kimi xatırladığı sənətkarın gənc ikən ellərdən-ellərə düşdüyünü, eşqinin ✦ ✦ ✦ Mədəniyyəti, incəsənəti yaşadanlar ✦ ✦ ✦ 45 ellər, amalının sənət olduğunu, lakin çox yaşamayıb vaxtsız dünyadan köçdüyünü, amma yaratdıqlarının dildən-dilə düşdüyünü söyləyir. Şairin “Qoca tarzən tar çalırdı” şeiri gözəl sənətkarımız Qurban Pirimova ithaf olunub. Şair sənətkarın tar çalmasını şeir boyu təsvir edir və gözümüz qarşısında onu canlandırır: “o zaman tarzən şəfəq donlu salonda tar çalır, amma elə bil ki, bir bulağın başında tək-tənha oturub, ətrafında da insanlar yox. Sürüsünü dağın ətəyinə yayan, tütək çalıb yerin, göyün ürəyinə nur axıdan çoban, al günəşin şəfəqləri, çayın gur suları, bulaq üstdə bitən yarpız, suya gedən örpəkli qız keçir xəyalından. Qoca tarzən sanki gəncliyinə qayıdır, gah qızğın, gah asta çalır, vətənin dağlarını yad edir. Şair bu ilhamın sirrini belə açıqlayır və şeiri bitirir:
O qocaya qüvvət verən, Sanma, quru bir şöhrətdir. İlhamının sönməz odu, Ana yurda məhəbbətdir.
Adilin musiqini tərənnüm edən ən gözəl şeirlərindən biri də “Paqanininin barmaqları”dır. Şeir belə başlayır:
Kim görüb barmaqlardan günəş süzüldüyünü? Kim görüb barmaqlardan simlərin üzərinə, insanın xəyalına, qəlbinə, gözlərinə yaqut səpildiyini, inci düzüldüyünü? Eləysə diqqətlə bax, işıqlı səhnəyə sən, xəbər tut dünyamızın
təzə möcüzəsindən. Sonra şair kamançının həyat yolunu bizə açıqlayır. Onun cılız, çəlimsiz bir uşaq olduğunu, hələ doqquz yaşında kaman çaldığını, lakin atasının ona zülm etdiyini, hətta onu həyətdə oynamağa, təbiəti seyr etməyə belə qoymadığını, acılar çəkən bu insanın “dünyaya adi gəldiyini, dünyadan dahi getdiyini”, yoluna nə qədər
✦ ✦ ✦ Sona Xəyal ✦ ✦ ✦ 46 daşlar tökülsə də, kaman tutan qolundan nə qədər qibtələr çəksə də, titrək barmaqlarından nə qədər həsəd yapışsa da, nə qədər kinayəli gülüşlər, böhtanlar eşitsə də, onu şeytan adlandırıb qəhr etmək istəyənlərin amansızlığı ilə üz-üzə dayansa da, o çalır, İtaliyanı barmaqları ilə yenidən tanıdır. Bir ürəyə, dörd simə arxalanan yoxsul bir kamançalan nəhayətdə qəlblərə hakim olur. Adil Babayev daim sənət eşqilə yanan, sənət qayğıları ilə ya- şayan şair kimi həmişə sənəti, sənətkarları yüksək qiymətlən- dirmişdir. “Real-Press” qəzeti, 04.05.10. ƏLİ TUDƏ YARADICILIĞINDA SƏNƏT, SƏNƏTKAR Əli Tudə sənətin, sənətkarın vəsfinə hələ yaradıcılığa başladığı gənc yaşlarından yer vermişdir. Şairin yaradıcılığını izlədikcə, bütün kitablarında sənətdən söhbət açdığının şahidi oluruq. Şairin sənətə, sənətkara verdiyi qiyməti şeirləri və məqalələri əsasında dəyərləndirmək və oxuculara çatdırmağa çalışacağıq. Şairin elə ilk kitabında ilk vəsf olunan sənətkar Aşıq Hüseyn Cavandır. Əli Tudənin həmin aşığa həsr olunmuş bir neçə şeiri vardır. “Aşıq” şeirində şair aşığın özünə müraciət edir. Şeir 1946-cı ilin martında yazılmışdır. Ancaq şeirdən görünür ki, o zaman cənubda azad günlər yaşanılırdı. Şair aşıqdan sazını dindirməyi rica edir və deyir ki, bu həyat, bu vətən, bu el sənindir. Şair xatırladır ki, bir vaxt yurdu viranə idı və həmin aşıq da meyxanələrdə çalıb-oxuyardı. Onun sənəti çox ucuz tutulardı. Amma indi qələm azad, sənət azaddır, milli məclis, dövlət var, millət aşığa qiymət verir. Şair istəyir ki, aşıq keçmişi unutsun, millətin bugünkü zəfərindən, al günəşli səhərindən oxusun, bu ağ günlərdən bir dastan yaratsın, aşığın sözü dalğa-dalğa Tehrana düşsün, düşməni öz evində həyəcana salsın. Şair aşığın qismətini alqışlayır:
Şairin sərvəti, varı şeirdir, Əkdiyi bağçanın barı şeirdir. Yaxın ürək dostu, yarı şeirdir, Sənin də saz olmuş qismətin, aşıq!
Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|