Microsoft Word Alma turshusu doc
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- C vitaminin təyini
- Reaktivlər
89
X= H ax100 , Burada, x-sellülozanın miqdarı (%-lə quru madənin çəkisi); H-quru nümunə materialının çəkisi (q); a-süllülozanın çəkisi (azbestlə çini süzgəcin çəkisi və nümunənin hidrolizdən və qurutmadan sonrakı çəkisi çıxaq çini süzcəklə azbestin çəkisi)q. Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, təyin olunan sellülozanın tərkibində kül elemetləri mövcuddur. Bu səbəbdən də bu qeyri dəqiqliyi aradan qaldırmaq üçün başqa üsuldan istifadə edirlər. Süzgəcdə qalan süzüntü qalığı külhalına salınmaq üçün çəkisi məlum olan süzgəclə köçürürlür. Bunu 1 saat ərzində 130 0 C qurudurlar, sorudaraq tərəzidə çəkir və 900 0 C közərtmək üçün mufel peçinə yerləşdirirlər. Sonra süzgəc soyudulur alınan ağ rəngli qalıqla birlikdə tərəzidə çəkilir. Küldən azad olunmuş sellülozanın miqdarı aşağıdakı düsturla təyin olunur.
X= H x b a 100
) ( Burada x-küldən azad olmuş sellülozanın miqdarı (quru maddənin çəkisi%-lə) a-sellülozanın küllə çəkisi (q); b-külün miqdarı (süzgəcin nümunə ilə çəkisi, filtrdən keçirmək üçün başqa süzgəc köçürülən çıxaq süzcəkin közərmədən sonrakı çəkisi) (q); 90
n-quru materiaların çəkisi (q). Turşu qarışığı hazırlamaq üçün 900 ml xüsusi çəkisi 1,068 olan 70%-li sirkə turşusu məhlulu xüsusi çəkisi 1,4 qatılaşdırılmış azot turşusu 60 ml və 24 q üç xlorlu sirk turşusu qarışdırılır.
Meyvə və tərəvəzlər vitaminlərin mənbəyi kimi xüsusi qiymətə layiqdir. Birinci növbədə də C vitaminin (askorbin turşusu) göstərmək olar. Bir gün ərzində insanın C vitaminə olan təlabatı 50-100 mq, ağız fiziki əməklə məşğul olduqda bu təlabat bir azda artır. Qeyd etmək lazımdır ki, C vitamini insan orqanizmində hasil olunmur. Bu səbəbdəndə ondan bütün il boyu istifadə etmək lazımdır. Bununla əlaqədar olaraq əhalinin bütün il boyu təzə və emal olunmuş halda meyvə-tərəvəzlə təmin olunması vacibdir. C vitaminin miqdarca təyin üsulu onun bərpa edici xüsusiyyətinə əsaslanır. Spesifik rektiv kimi bu üsulda 2,6-dixlorfenolindofenol (Tilmans reaktivi) istifadə olunur. Bu reaktivin suda göy rəngli məhlulu ackorben turşuusu ilə reaksiyada rəngsizləşir. Ekstraktda C vitaminin miqdarını titrləməyə sərf olunan rəngli məhlulun miqdarına görə təyin edirlər. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, məhlulda askorbin turşusu ilə digər birləşmələr də rəngə təsir
91
götərir. Bu səbəbdən də alınan nəticələr bəzən yüksək olur. Üsulun dəqiqliyi 10% intervalında dəyişir. C vitaminin təyin etmək üçün yaxşı xırdalanmış və qarışdırılmış orta nümunədən 0,01q dəqiqliklə 10q miqdarında nümunə çəkisi götürülür. Askorbin turşusu havanın oksigeni ilə təmasda olduqda, xüsusi ilə də metallarla (dəmir, mis) tez oksidləşir. Bu səbəbdən də götürülən nümunələr paslanmayan bıçaqla və xırdalayıcılarla xırdalanmalıdır. Götürülən nümunə çini qaba köçürülür üzərinə 20-30 ml 2,5%-li xlorid turşusu əlavə edilir ki nümunədə olan fermentlər fəallığını dayandırsınlar. Turş məhlulu qabdakı nümunənin səthini tam örtməlidir. Çini qabdakı nümunə çini dəstəklə əzilir xırdalanır və həcmi 100 ml olan ölçü kolbasına köçürülür və dəstək distilə suyu ilə yuyularaq su kolbaya tökürlər. Kolbadakı məhlulun səviyyəsi ölçü xəttinə qədər çatdırılır. Askorbin turşusunun ekstrata keçməsi üçün 10 dəqiqə vaxt kifayət edir. Bu müddət ərzində kolba qaranlıqda saxlanmalıdır. Sonra ekstratdan pipet vasitəsi ilə 10 ml götürülür konusvarı kolbaya tökür və 0,001n 2,6- dixlorfenolindofenolla titrləyirləyirlər o vaxta qədər ki, məhlulda dayanıqlı 30 saniyə müddətində itməyən çəhrayi rəng alınsın. Askorbin turşusunun miqdarı aşağıdakı formul ilə hesablanır: X=
x xTxbx a 100
088 , 0 . ; 92
Burada, x-C vitaminin miqdarı (mq%). a-titrləməyə sərf olunan rəngli məhlulun miqdarı (ml); T-0,001n.rəngli məhlulun titrinə düzəliş; b-ekstratın həcmi (ml); H-nümunənin çəkisi (q); e-titrləmə üçün götürülən ekstratın həcmi (ml); 0,088-askorbin turşusuna sərf olunan rəngli məhlulun hesablanması əmsalıdır. (1 ml 0,001 n. rəngli məhlul, 0,088 mq askorbin turşusunun oksidləşdirir). C vitaminin miqdarını rəngi meyvə və tərəvəzlərdə (gilənar, gavalı, qara qarağat, pomidor, mətbəx çuğundurunda) təyin etmək çətinlik törədir. Bunun üçün digər metodik qaydalar tətbiq olunur. Titrlənəcək ekstrakt dar diametrli stəkana tökülür və onun üzərinə bərabər həcmdə toluol, xloroform, dixloretan maddələrindən biri əlavə edilir. Titrləməni, rəngli məhlulu az-az əlavə etməklə, stəkanı çalxalamadan üzvi məhlul qatında üzərində çəhrayı rəngin yaranmasına qədər davam etdirirlər. Alınan nəticəni əvvəldə göstərilən düsturla hesablayırlar.
2,6-dixlorfenol indofenol reaktivindən 0,2q çəkib həcmi 1,0 litr olan kolbada 600-700 ml suda həll edirlər. Bir gecə saxlayaraq həcmi su ilə ölçü xəttinə su ilə çatdırırlar. Sonra onu filtrdən keçirib süzürlər.
Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|