Microsoft Word Alma turshusu doc
,1n sulfat turşusu məhlulu fiksanaldan hazırlanmır. 12
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nişastanın fermentativ hidroliz üsulu ilə təyin
- Sellülozanın miqdarının təyini
85
hazırlanmır.
q nişastanı az miqdarda suda isladaraq üzərinə 90 ml qaynar su əlavə edirlər. Sonra onu 1-2 dəqiqə qaynadaraq isti halda filtrləyirlər.
Nişastanın miqdarının dəqiq təyin olunması üçün, xüsusi ilə də onun miqdarı az olan meyvə- tərəvəzlərdə fermentativ hidroliz üsulundan istifadə olunur. Bu üsulun əsas prinsipi ondan ibarətdir ki, nişasta fermentin təsirindən suda həll olan maltoza və dekstrin formasına keçirilir. Hidroliz nəticəsində alınan məhlulu bitki kütləsindən ayırmaq üçün filtirləyirlər. Sonra şəkərlər turş hidrolizlə qlükozaya çevrilir və məhlulda onun miqdarı müəyyən edilir. Hidrolizdən əvvəl və sonra qlükozanın miqdarı arasındakı fərqə əsasən nişastanın miqdarı hesablanır. Tərkibində nişasta olan meyvə və tərəvəzlərdən 20- 25q (kartofdan isə 3-5q) xırdalanaraq, əzilmiş və bircinsli hala salınmış nümunə götürülür və həcmi 200 ml olan kolbaya itkisiz tökülür. Üzərinə kolbanın yarısına qədər isti su tökərək 0,5-1 saat su hamamında nişastanın yapışqanlığı üçün saxlayırlar. Sonra kolba soyudulur və nişastanın fermentativ hidrolizi həyata keçirilir. 86
durulaşdırılmış məhlulundan istifadə olunur. Bunun üçün ağız boşluğu su ilə yaxalanır təmizlənir. Sonra ağızda tüpürcəyi bir qaba boşaldaraq 5 dəfə su ilə durulaşdıraraq filtrdən keçirirlər. Süzüntüdən 10 ml götürərək kolbaya tökürlər. Üzərinə 5 ml 10%-li natrium xlorid məhlulu əlavə edirlər. Bu məhlulda amilozanın təsirini fəalaşdırır. Hidrolizin həyata keçirilməsi termostatda 40 0 C
xüsusiyyətindən asılı olaraq bir neçə saat çəkir. Hidrolizin başa çatmasını yod nümunəsi ilə müəyyən edirlər. Kolbadakı məhluldan şüşə çubuqla 1-2 damla götürüb çini lövhə üzərinə salırlar. Onun üzərinə 1-2 damla kalim yod əlavə edirlər. Hansı ki, 100 ml suda 4 qram kalium yod və 2 qram yodu həll etməklə hazırlanmışdır. Bu zaman göy rəng alınmırsa deməli hidroliz tam baş vermişdir. Ardınca kolbadakı məhlul ölçü xəttinə qədər distilə suyu ilə doldurulur və qarışdırılaraq filtirlənir. Süzüntüdən 100 ml götürərək konusvari həcmi 200 ml olan kolbaya köçürülür. Üzərinə 12 ml 25%-li HCl əlavə edərək su hamamına qoyub 3 saat müddətində sorucu şkafda saxlanılır. Bu müddətdə nişastanın süzüntüdəki hidroliz məhlulu qlükozaya hidroliz olur. Hidrolizin sonunda kolbanı soyudur, oradakı məhlul 10%-li Na (OH)-la qırmızı metil indikatorunun
87
iştirakı ilə məhlulun sarı rəng olmasına qədər neytrallaşdırılır. Bundan sonra məhlul həcmi 200 ml olan ölcülü kolbaya köçürülür. Sonra məhlul kolbanın ölçü xəttinə qədər doldurulur və onda qlükozanın miqdarı təyin olunur (bax əvvəlki səhifələrə). Qlükozanın nişastaya görə hesablama zamanı onun miqdarını 0,9 vururlar. Nümunədə nişastanın miqdarı (mq), alınan nəticə 40 vurulur. Çünki qlükozanını təyin etmək üçün götürülən nümunədən 1/40 hissə nümunə götürülmüşdür. Materialdan götürülən nümunənin çəkisini bilməklə ondan olan nişastanın miqdarı faizlə hesablanır.
Sellüloza meyvə-tərəvəzlərin tərkib hissəsi olub, insan orqanizmi tərəfindən həzm olunmur və eyni zamanda o qidalılıq dəyərinə malik deyildir. Həzm orqanlarının işinə yardımçıdır. Meyvə tərəvəzlərin mexaniki təsirdən zədələnməsinə davamlılığını artırır. Sellülozanın miqdarının təyini digər maddələrin qatılaşdırılmış azot, sirkə və üç xlorlu sirkə turşuları qarışığında parçalanmasına əsaslanır. Təyin etmək üçün 5q material götürülür. Bu material əvvəlcədən sabit çəkiyə qədər qurudulmuş və 1mq dəqiqliklə çəkilərək götürülür. 88
Götürülmüş nümunə həcmi 300 ml olan konusvarı kolbaya köçürülür üzərinə 100 ml turşu qarışığı əlavə olunur. Hansı ki, qarşıqda sellülozadan başqa bütün maddələr parçalanır. Sonra kolba vertikal su soyuducusu ilə birləşdirilir. Kolba ilə soyuducunun birləşməsi yaxşı cilalanmış olmalıdır. Rezindən istifadə etmək olmaz sıx ağacdan olan probkadan istifadə etmək olar. Birləşmədən sonra kolba içərsindəki ilə birlikdə asta və səliqəli məftilli-oda davamlı azbest üzərində qızdırılaraq qaynadılır. Qaynatma 30 dəqiqə müddətində davam etdirilir. Sonra kolbaya isti distilə suyunun köməyi ilə dəqiq çəkilmiş (0,3q) miqdarında quru azbest əlavə olunur.
Kolba icərsindəki ilə birlikdə yaxşı qarışdırılaraq çini materialdan hazırlanmış diametr 3 sm, hüdürlüyü 6 sm, məsamələrin ölçüsü 90-150 mk süzücüdən sorma üsulu ilə süzülür. Sorma Bunzen kolbası və ona oturdulmuş çini süzgəc su nasosu ilə həyata keçirilir. Süzücü üzərində qalan qalıq isti distilə suyu ilə süzüntüdə olan turşuluğun tam itməsinə qədər yuyulur. Sonda qalıq 50 ml spirtlə və etil efir ilə sorma olmadan yuyulur. Yuyulmuş süzgəc qalıqla birlikdə quruducu şkafda 130 0 C qurudulur. Sonra ekskatorda soyudularaq tərəzidə çəkilir. Sellülozanın miqdarı bu formul ilə təyin olunur.
Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|