Microsoft Word Alma turshusu doc



Yüklə 0,79 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/33
tarix11.06.2018
ölçüsü0,79 Mb.
#47986
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   33

77 

 

edərək qaynamanı  kəsmədən büretendəki A məhlulu 



ilə göy rəngin itməsinə  qədər titrləmə davam olunur. 

Soyudulduqdan sonra məhlul bənövşəyi rəng olur bu 

diqqəti cəlb etməməlidir. 

2-ci kolbanı digər qayda ilə titirləyirlər. Yəni 1-ci 

kolbanın titirləməsinə  sərf olunan A, məhlulundan 1 

ml az A, məhlulu tökürlər. 

Sonra kolbanı  qızdıraraq 1 dəqiqə müddətində 

dəqiq qaynadırlar və üzərinə 1 damla metilen abısı 

əlavə edərək. A məhlulu ilə göy rəngin itməsinə qədər 

titirləmək davam etdirirlər. Kolbadakını bütün 

titirləmə boyu qaynatmanı davam etdirirlər. 

Reduksiya edici şəkərlərin miqdarını  aşağıdakı 

formula ilə hesablayırlar 

 

X=



10



0175

,

0



06

,

10



axHx

xb

xa

Tx

 



 

harda x-reduksiyaedici şəkərlərin miqdarı (%); 

    a-titirləməyən gedən A məhlulunun miqdarı (ml); 

    T-1%-li K

3





6

)

(cN



Fe

 titrinə düzəliş; 

     b-ekstraktın filtrləməyə qədər olan həcmi (200 ml); 

     H-nümunənin çəkisi q; 

           Əgər A məhlulunda şəkərlərin miqdar çoxdursa 

və titrləməyə ondan az sərf olunursa onda başqa 

həcmdə reaktivlərin tətbiqi lazımdır. Kolbaya 

titrləmək üçün 20 ml həcmində 1%-li K

3



6



)

(cN



Fe

 və 


5 ml həcmində 2,5 H. Kalium və ya natrium qələvəsi 

78 


 

görülür. Yenə  də hesablama əvvəlki formula ilə 

hesablanır. 

 

X=



10

)

035



,

0

12



,

20

(



axHx

xb

xa

Tx



Ümumi  şəkərlərin miqdarını  təyin etmək üçün 

A məhlulunda saxarozanın inversiyasını  həyata 

keçirirlər. Bunun üçün A məhlulundan pipetka ilə 50 

ml götürülür həcmi 100 ml olan kolbaya tökürlər. 

Üzərinə 3 ml qatılaşdırılmış HCL turşusu əlavə edərək 

içərisinə termometr salaraq kolbanı su hamamına 

qoyaraq  8 dəqiqə müddətində 68-70

0

C qızdırırlar. 



Sonra termometr çıxarılaraq kolbanın üzərində az 

miqdarda distilə suyu ilə yuyulur. Kolba su kranı 

altında otaq temperaturuna qədər soyudulur. Sonra 

kolbadakı məhlul quru soda ilə sakitcə neytrallaşdırılır 

ki, kolbada köpüklənib daşıb tökülməsin. 

Neytrallaşmanın o zamana qədər davam etdirirlər ki, 

CO

2

 qazanın qabarcıqların çıxması dayansın. Bundan 



sonra kolba ölçü xəttinə  qədər distilə suyu ilə 

doldurulur. Alınmış B məhlulunda  şəkərlərin ümumi 

miqdarını, reduksiyaedici şəkərləri təyin edilən 

qaydada təyin edirlər. 

Ümumi 

şəkərlərin miqdarı 



(qlükoza+fruktoza+invert 

şəkər) saxarozanın 

inversiyasından  əmələ  gəlmiş  şəkərlər yuxarıda 

göstərilən formula ilə hesablanır. Alınan nəticə 2-yə 

vurulur. Çünki 50 ml götürülmüş A məhlulu, inversiya 



79 

 

üçün olan həcmi 100 ml-ə su ilə durulaşdırılaraq 



çatdırılmışdır. 2 dəfə durulaşdırılmışdır. 

İnversiya tənliyinə əsasən, invert şəkərin 1 çəki 

hissəsinə, 1 yox, 0,95 çəki hissə saxaroza və 0,05 hissə 

su  əmələ  gəlir. Bu səbəbdən də saxarozanın miqdarı 

bərabər olmalıdır. ( şəkərlərin cəmi-reduksiyaedici 

şəkər)x 0,95. 



Bənd 1. Beləliklə, aparılan analizlər imkan verir 

ki, A məhlulunda olan (qlükoza+fruktoza) 

reduksiyaedici  şəkərlər yuxarıdakı formul ilə 

hesablansın. 



Bənd 2.  Şəkərlərin cəmi (qlükoza+fruktoza 

+invert şəkər) B məhlulu ücü formula ilə hesablanmalı 

və nəticə 2-yə vurulmalıdır. 

Bənd 3.  İnvert  şəkər (qlükoza+fruktoza+invert 

şəkər)-(qlükoza+fruktoz). 



Bənd 4. Saxaroza (invert şəkər x 0,95). 

Bənd 5.  Şəkərlərin həqiqi miqdarı (qlükoza+ 

fruktoza+saxaroza). (qlükoza + fruktoza) + (bənd 1 + 

bənd 4) kimi hesablanır. 

 

Qlükozanın miqdarının təyini 

 

Təcrübə  bəzən təkcə ümumi şəkərlərin 

miqdarını  təyin etmək üçün yox, yəni reduksiyaedici 

şəkərlərin miqdarı deyil, ayrılıqda qlükoza və fruktoza 

təyin etmək lazım gəldikdə onda qlükozanı ayrıca 

yodometrik üsulla təyin edirlər. 

80 

 

Qlükoza tam miqdarda qələvi mühütdə yodla 



oksidləşdirilir. ( bu şəraitdə fruktoza yodla heç bir 

reaksiyaya girmir). 

Qlükozanı  təyin etmək üçün əvvəlki səhfədə 

göstərilən hazırlanmış A məhlulundan istifadə olunur. 

Pipetka vasitəsi ilə ölçərək tədqiq olunan 

məhluldan 10 ml konusvari kolbaya tökülür. Sonra 

digər pipetlə həmin kolbaya 25 ml 0,1 n yod məhlulu 

əlavə edirlər. Ardınca ehtiyyatla kolbanı çalxalaya-

çalxalaya onun üzərinə ölçü silindiri ilə ölçərək 30 ml 

0,1n. natirum qələvəsi tökürlər. Kolbanın ağzını saat 

şüşəsi ilə örtərək 10-15 dəqiqə otaq temperaturunda 

qaranlıq yerdə saxlayırlar. Sonra saat şüşəsi kolba 

üzərində az miqdarda distilə suyu ilə yuyulur. 

Kolbadakı mühiti turşulaşdırmaq üçün kolbaya 35 ml 

0,1 n.H

2

 SO



4

 məhlulu tökürlər. Bu vaxt məhlul yodun 

istifadə olumayan qalığı təsirindən qonur rəng olur. 

Nəhayət sonda yodun qalığını 0,1 n. hiposulfat 

məhlulu ilə, 1%-i nişasta indikatorunun iştirakı ilə 

məhlulun tam rəngsizləşməsinə  qədər titrləyirlər. 

Qlükozanın miqdarını aşağıdakı düsturla hesablayırlar. 

 

X=





Hxe



x

xbx

T

á

axT

100


009

,

0



2

1



 



Burada, x-qlükozanın miqdarı (%); 

a- reaksiya üçün görülən 0,1n yodun miqdarı (ml); 

T

1

-0,1n. yodun titrinə düzəliş




Yüklə 0,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   33




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə