Ömrün etməyəcək vəfa dedilər
319
По обычаю все предметы домашнего обихода до прихода
Новруза должны были быть чистыми.
Аксакалы говорили, что
перед
этим
праздником очень
плохо оставаться кому то грязным, все обиженные друг на
друга люди должны помириться, забыть обиды.
Помню, что
мирились даже самые обиженные.
В эти дни народ не забывает и своих покойных. Пос-
ледний четверг перед Новрузом они называют черным
праздником – ходят на кладбище, поминают своих близких.
Самый интересный день – это последний чершенбе –
последний вторник. В этот день старшие всегда предупреж-
дали нас, что ничего плохого не говорите. Каждую минуту
кто-то может стоять за дверью и слушать. Говорят, что при
подслушивании, кто услышит эти слова может испортить
себе праздничное настроение. В эту же ночь бросают в во-
ду иглу и нитку. Перед сном загадываем, кого увидим во
сне – это было решение судьбы.
Не отнимая много времени, хочу сказать, что праз-
дник Новруз байрам для нас, нашего народа – это праздник
Весны, праздник доброты и милосердия, праздник чистоты,
праздник здоровья.
Не секрет, что многие годы наш народ официально не
отмечал свой национальный праздник. На днях Указом
Президиума Верховного Совета Азербайджанской ССР 21
марта объявлен нерабочим днем – Днем Новруз байрама. Я
считаю, это событие еще одним значительным шагом в об-
ласти суверенных прав нашего народа.
Свое выступление хочу завершить новыми строками,
написанными мною буквально на днях:
Aydın Çobanoğlu
320
Давно ждут тебя фиалка, нарцисс
Ай, долгожданный, милый Новруз мой.
Соскучились шекербура, пахлава,
Ай, долгожданный, милый Новруз мой.
В детстве, вот мы были какими,
Попрыгали над кострами ловкими.
Те дни родные, ты тоже родной
Ай, долгожданный, милый Новруз мой.
Ждем – приснится в последней ночи
Разогнав облака, разогнав тучи.
Иди, обнимемся еще раз с тобой
Ай, долгожданный, милый Новруз мой.
г. Баку
Ömrün etməyəcək vəfa dedilər
321
AŞIQ ƏKBƏR
“Aktyorlar Evi”ndə çıxış
.
Qoy durum, dolanım sənin başına,
Dağları vüqarlı Azərbaycanım!
Muğanı ceyranlı, Mili turaclı,
Gəncəsi çinarlı Azərbaycanım!
Doğma Azərbaycana, onun füsunkar təbiətinə, sinəsində min
bir
nemət
bitirən
torpağına
sədaqətli,
qədirbilən
oğul
kimi
vurğun
olan, məlahətli, nadir, geniş diapozonlu səsi ilə illərdən bəri xalqı-
mızın
qəlbində
yurd
salan
ustad
aşıq
Əkbər
Zərbalı
oğlu
Cəfərov
1933-cü ildə Tovuz rayonunun böyük saz sənətinə Hüseyn Bozal-
qanlı,
Xəyyat
Mirzə,
Şair
Vəli,
Dəmirçi Aşıq
Hüseyn,
Aşıq Qədir
kimi ustadlar bəxş etmiş məşhur Bozalqanlı kəndində anadan
ol-
muşdur.
Musiqi aləminə qara zurna ilə qədəm qoyan Əkbər az keç-
mir ki, balaban götürür, ustad aşıqlardan Yusif Yusifovu, daha
sonra Mirzə Bayramovu müşayiət edir. Məclislərdə hərdən-bir,
aşıq dincəlsin, deyə bir-iki hava da oxuyur. Əkbərdəki istedadı,
təkrarolunmaz səsi uzaqgörənliklə duyan ustad,
ona saz götürüb
aşıqlıq etməyi məsləhət görür.
1955-ci ildən böyük ustadın tövsiyəsini qəbul edərək aşıq
Qədir İsmayılovun yanında şagirdlik edir. İstedad tez bir za-
manda özünü büruzə verir. 1957-ci ildə Moskvada əvvəlcə
Ümumittifaq, daha sonra Tələbələrin və Gənclərin VI Ümum-
dünya festivallarının “qızıl medal”larına layiq görülür. O illər-
dən bəri Aşıq Əkbərin müvəffəqiyyətlərini sadalamaqla
qurtar-
Aydın Çobanoğlu
322
maz. Gənc aşıq kino rejissorlarının da diqqətini
cəlb etmiş, “Bö-
yük
dayaq”
və
“Ögey
ana”
filmlərində
aşıq
kimi
çıxış etmişdir.
Qüdrətli sənətkarlardan dərs almış Əkbər Cəfərov az za-
manda ustad aşıq kimi yetişir və öz növbəsində bir-birinin ar-
dınca Ələsgər Tağıyev, Müseyib Abbasov, Xalıqverdi Nama-
zov, Əlixan Niftalıyev, Əvəz Rzayev və bu sətirlərin müəllifi
daxil olmaqla istedadlı şagirdlər yetişdirir ki, onların əksəriyyə-
tinin sorağı Ümumittifaq və Beynəlxalq səhnələrdən gəlir. Bu
isə ustadın baş ucalığıdır.
Sənət aləmində virtuoz aşıq kimi tanınmış Aşıq Əkbər
özünəməxsus ifaçılıq məktəbi yaratmışdır. Bizcə saz havaları-
nın böyük əksəriyyəti onun ifasında lentə alınıb dərslik kimi is-
tifadə olunmağa layiqdir.
Aşıq Əkbəri tanıyanlar yaxşı bilirlər ki, dostluğu əbədi,
yoldaşlığı axıradəkdir. Onu demək kifayətdir ki, məşhur bala-
bançı Müseyib Abbasovla 1958-ci, Aşıq Əlixanla 1968-ci ildən
bəri
el-oba şənliklərini, toy məclislərini çiyin-çiyinə
yola
salırlar.
Ustad aşıq Respublika Aşıqlar Birliyi İdarə
Heyətinin üz-
vü, 1963-cü ildən Tovuz aşıqlar ansamblının rəhbəridir.
Yüksək
ifaçılıq məharəti ilə
yanaşı
Aşıq
Əkbər
həm
də gö-
zəl şeirlər yazır. “Sazım, sözüm”, “Azərbaycan aşıqları və el şa-
irləri”
kitablarında,
eyni
zamanda
Türkiyə
mətbuatında
qoşma-
ları, gəraylıları çap olunub.
“İşıqlı tellər” (1977) və “Saz danışanda” (1982) adlı iki kitab
müəllifidir. “Ordenli çoban”, “Çobandağın çiçəkləri” və “Aşıq
Əkbərin gəncliyi” kimi dastanlar qoşub.
Özünəməxsus ifa tərzindən irəli gələn saz havaları da yara-
dıb: “Əkbər müxəyisi”, “Əkbər gözəlləməsi”, “Əkbər dərbəndisi”,
“Əkbər dübeytisi”.
Dostları ilə paylaş: |