Ömrün etməyəcək vəfa dedilər
331
fovdan dərs alıb. Kamandar Əfəndiyev Aşıq Sadıq dərsi keçib.
Uzun illər saz havalarının bənzərsiz ifaçısı mərhum ustadımız
Əmrah Gülməmmədovla çiyin-çiyinə neçə-neçə toyları, el-oba
şənliklərini birgə yola salıblar. Hər iki aşıq öz növbəsində bir
sıra cavanlara layiqli ustad olub. İdris Alakollu, Hacı Abdıyev,
Nizami Gədəbəyli Mikayıl Azaflının, Səməd Gürzəliyev, Aşıq
Ziyəddin, Aşıq Sayad Kamandarın yetirmələridir. Şagirdlərin
siyahısını xeyli uzadaraq bu siyahıya hər ustadın neçə-neçə
doğma övladlarını iftixar hissi ilə əlavə etmək olar. Hər biri
müxtəlif ixtisas və peşə üzrə ali və orta ixtisas təhsilli olan bu
cavanlar həm də atalarının sənət yolunu həvəslə davam etdirir-
lər. Sənətsevərlərimizə Dilarə və Gülarə Azaflıların, Cavanşir
Kamandaroğlunun adları yaxşı tanışdır.
Mikayıl Azaflı və Kamandar Əfəndiyev 40 ildən artıqdır
ki,
yorulmaq bilmədən çalıb-çağırır,
xalqımızın tükənməz mənə-
vi dünyasını daha da zənginləşdirir. Azərbaycanın və qonşu res-
publikaların saz-söz soraqlı rayonlarının uşaqdan böyüyə yaxşı
tanıdığı bu sənətkarlar ölkəmizin hüdudlarından kənarda da bö-
yük şöhrət qazanmışlar. İndi biz onların səsini, şeirlərini
Türki-
yə,
Tehran və Təbriz radiolarından eşidirik.
Həm öz ifalarında,
həm də yerli aşıqların ifasında.
Fikrimizin əyani sübutu üçün təkcə onu demək kifayətdir
ki, ötən il Türkiyədə Mikayıl Azaflının “Qoca Qartal” adlı kita-
bı nəfis şəkildə çap olunub.
Dəfələrlə məclislərində, konsertlərində olduğum, görüşlə-
rində iştirak etdiyim bu sənətkarlar qiymətli xəzinəmiz olan
dastanlarımızın, qədim saz havalarımızın mahir biliciləri və ifa-
çıları olmaqla yanaşı, həm də yeni, müasir dastanlar və saz ha-
vaları yaratmışlar. Kamandarın “Fəxri” və Azaflının “Azaflı dü-
Aydın Çobanoğlu
332
beytisi” (“Qoca Qartal”) havaları aşıqlar bir yana, xanəndələri-
mizin də dilindən düşmür.
Hər iki aşıq şeir yaradıcılığına xüsusi fikir verir. Hərəsinin
bir şeirlər kitabı “Yazıçı” nəşriyyatı tərəfindən çap
olunub: “Qo-
ca Qartal” (1987) və “Borçalı laylası” (1989). Aşıq şeirinin de-
mək olar ki, bütün növlərində özlərini sınayıb, atlarını çapıblar
bu ustadlar. Professor V.Vəliyevin araşdırmasına görə təcnisin
29 formasına Azaflı yaradıcılığında rast gəlmək mümkündür.
Mayasını gözəllikdən, həqiqətdən və məhəbbətdən alan bu
şeirləri oxumaq, dinləmək həmişə xoşdur.
Mikayıl Azaflı:
Səbrim tükənibdir səbr eləməkdən,
Yorulub baxmaqdan yola gözlərim.
Bir səni axtarır, bir də gəncliyi,
Boylandıqca sağa, sola gözlərim.
Kamandar Ceyhun:
İstəyirəm, a tərlanım,
Gündə yüz yol görəm səni!
Sağ gözümdən sol gözümə,
Müjdə alıb verəm səni.
Göründüyü kimi hər iki aşıq həm də kamil şairdir. Lakin
bircə
fərqi var: M.Azaflının
aşıqlığı
şairliyindən,
Kamandar Cey-
hunun şairliyi isə aşıqlığından doğmuşdur. Bu mənim şəxsi fik-
rimdir.
Ömürlərinin daha müdrik, daha kamil, ixtiyar çağlarını ya-
şayan bu ustad aşıqlar haqqında çox deyilib, çox yazılıb. Nə qə-
Ömrün etməyəcək vəfa dedilər
333
dər yazılsa da azdır. (Əslində yazılmasa da, deyilməsə də qor-
xusu yoxdur. Sağ olsun respublika televiziyası və radiosu! Us-
tadlar bu minbərdən hamıya özləri haqda çox deyilməmiş və
deyilməyəcəkləri
demişlər.
Lakin,
tarixin
silinməz
yaddaşını zən-
ginləşdirmək naminə, haqq-ədalət naminə hələ çox sənətkarın
həyat və yaradıcılıq səhifələri yazılmalıdır).
Ustadlar sənətin gələcəyi – sazın tədrisi, milli aşıq geyim-
ləri haqda da narahatlıq hissi keçirirlər. Bu narahatlığın əsas ün-
vanlarından biri Azərbaycan Aşıqlar Birliyidir. Güman edirəm
ki, yaxın gələcəkdə birlik bu sahələrdə inamlı addımlar atmağa
müvəffəq olacaqdır.
“Qoşa taleli iki dünya” haqqında fikirlərimizi tamamlayar-
kən şair Zəlimxan Yaqubun iki misrasını xatırlatmaq istəyirəm.
Qiymət sənətkara düz veriləndə,
Mükafat özü də mükafat aldı.
Fürsətdən istifadə edib minlərlə sənətsevərlərə qoşularaq
hər iki ustadı layiq olduğu fəxri adı almaları münasibətilə təbrik
edir, uzun ömür, can sağlığı, daha böyük yaradıcılıq uğurları di-
ləyir və deyirik: – “Sağ əliniz fəxri adlara layiq digər sənətkar-
ların başına, ustadlar!”
“Kommunist”
qəzeti,
04.10.1989
Aydın Çobanoğlu
334
TƏNTƏNƏLİ YUBİLEY GECƏSİ
Bu günlərdə Tovuz rayon Mədəniyyət Evində el şairi Hə-
sən Mülkülünün anadan olmasının 85 illiyinə həsr olunmuş tən-
tənəli ədəbi-bədii gecə keçirildi.
Azərbaycan
Aşıqlar Birliyinin,
Tovuz rayon Partiya Komi-
təsinin
və
rayon
gənclərinin
Yaradıcılıq Evinin birgə
keçirdiyi bu
tədbirin iştirakçıları əvvəlcə məşhur ustad aşıqlarımız olan Hü-
seyn
Bozalqanlının,
Xəyyat
Mirzənin,
Şair
Vəlinin,
Mirzə Bay-
ramovun, Əsəd Rzayevin, Aşıq Nəcəfin məzarı üstünə tər
çiçək-
lər qoyub, onların əziz xatirəsini yad etdilər. Bu günlərdə vəfat
etmiş Şıxlı Dərya
Məhəmmədin
və
aşıq
Paşa Əsədovun
xatirəsi
də bir dəqiqəlik sükutla yad olundu.
Gecəni idarə edən gənclərin Yaradıcılıq Evinin direktoru, şair
Telman Tovuzlu yubilyarın həyat və yaradıcılığından ətraflı söhbət
açdı.
Azərbaycan Aşıqlar
Birliyinin
sədri,
Xalq şairi
Hüseyn Arif
istedadlı el şairi haqqında ürək sözlərini dedi,
uzun illər
səmərəli
fəaliyyətinə
–
aşıq
poeziyasının
təbliğində
və
inkişafında
xidmət-
lərinə
görə
ona
Birliyin
Fəxri
Fərmanını
və
qiymətli
hədiyyə
təqdim etdi.
Daha sonra aşıqlardan Əkbər Cəfərov,
Mikayıl Azaflı, Ay-
dın Çobanoğlu (yəni mən), Əlixan Niftalıyev, Hüseyn Xaloğlu,
İmran Həsənov, şairlərdən İbrahim Əsrikli və Yaşar Göysulu
yubilyara həsr etdikləri yeni şeirlərini söylədilər, eyni zamanda
onun şeirlərindən oxudular. Sazla sözün vəhdəti gecənin iştirak-
çılarına yüksək əhval-ruhiyyə bəxş etdi.
Dostları ilə paylaş: |