Microsoft Word edebiyashar-30. 11. 16. doc
Yüklə 1,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
Ə B Ə D İ Y A Ş A R Ə D Ə B İ Y Y A T 147 ayrıca bir söhbətdir. Mənə elə gəlir ki, Qabil kimlərlə oturub-durubsa, kimlərlə ədəbi söhbətlərdə iştirak edibsə, orada olmusunuz – bütün bunların hamısını öz gözlərinizlə görmüsünüz, zaman-zaman baş verənlərin hamısı sizin yaddaşınıza yazılıbdır. Sizin özünüz də əhəmiyyətinə varmadan ədəbiyyatın içində bişmisiniz. Bir sözlə, mühit sizi yazmaq üçün hazırlayıbdır. İndi isə ədəbi düşüncənizin fontan vurduğu bir mərhələyə gəlib çatmısınız. Artıq sizin yazmamağınız mümkün deyil. Daxili aləminiz o qədər doludur ki, yazmalısınız, həm də bununla rahatlıq tapmalısınız. Bunu son illərdə yazdığınız məqalələr, hekayələr də sübut edir. “Ərmən – Şuşanikin sevgisi”, “Canavar qanunu”, “Arvad və maşın”, “Arvadla kişinin fərqi öləndə olur” və s. hekayələriniz, “O dünyadan məktublar” silsiləsindən olan məqalələriniz, “Həyat müşahidələrim” başlığı altında yazdıqlarınız, “Atam Qabilin və dostlarının baməzə əhvalatları” sərlövhəsi ilə çap olunmuş yazılarınız diri, canlı və həyatidir. Bunların hər biri ədəbiyyatımızda yeni bir hadisədir. Siz müasir ədəbiyyata yeni təhkiyə üsulu, oxunaqlı və sadədən-sadə bir dil gətirmisiniz. Bunun sayəsində öz üslubunuz və dəstxətiniz ilə seçilirsiniz. Sizin məqalələrinizi də, hekayələrinizi də, hətta təzə çap olunmuş “Cəncəhim” romanınızı da oxumağa başlamaq lazımdır. Oxucu oxumağa başlayan kimi axıra çıxmaq istəyində olur. Bu fikri mənə sizin əksər oxucularınız da söyləyibdir. Siz olduqca aktual mövzulara toxunursunuz, oxucunun istək və zövqünə uyğun hərəkət edirsiniz. Bunların hamısı sizin uğurunuzdur. B U L U D X A N X Ə L İ L O V 148 Yazdıqlarınızın hamısı sizin beyninizdə uzun illər boyu hazırlanıbdır. İndi isə siz onları sadəcə olaraq ipə- sapa düzürsünüz. Mən sizin yazdıqlarınızdan onu da hiss edirəm ki, yaza-yaza rahatlaşırsınız, içində püskü- rən odun istisini sətir-sətir vərəqlərə köçürməklə sakitlə- şirsiniz. Yaşınızın və düşüncənizin elə bir mərhələsin- dəsiniz ki, yazmaq sizin üçün hava və su qədər lazımdır. Yazmadığın vaxt, elə bil ki, havanız və suyunuz çatış- mır. Müşahidəm belədir ki, yazmayanda depressiyaya qapılırsınız. Ona görə də yazmalısınız və yazdıqlarınızı çap etdirməlisiniz. Hörmətli Mahir Qabiloğlu, yazdıqlarınızı çap et- dirməlisiniz. Oxucularınız sizin heç kəsə bənzəməyən yaradıcılıq üslubunuzdan xoşhal olurlar. Sizin yaradıcı- lığınızda Mirzə Cəlil, Sabir, Əziz Nesin üslubu özünü açıq-aydın göstərir. Ancaq siz bu üslubları və onların ruhunu yaşatmaqla yanaşı, öz üslubunuzda, təhkiyə üslubunuzda, Mahir Qabiloğlu üslubunda yazırsınız. İnanıram ki, gələcəkdə bu barədə çox deyiləcək, çox yazılacaq. Sizin qələminizdə yeni ruh, yeni nəfəs hiss olunur. Düşüncə tərziniz yenidir, hadisələri canlı və diri təsvir etməyiniz yenidir. Oxucunu ovsunlamaq, ələ almaq qabiliyyətiniz başqalarından fərqlidir. Düşün- dürmək gücünüz və potensialınız qənaətbəxşdir. İndiyə qədər heç zaman üzünüzə demədiyimi yazmaq istəyi- rəm. Siz Qabilin ailəsində macəralarla dolu qeyri-adi həyat yaşamısınız. Bu da sizin özünüzü, daha doğrusu, bədii düşüncənizi sərbəst ifadə etmək qabiliyyətini formalaşdırıbdır. Bunun nəticəsində şəxsən gözünüzlə Ə B Ə D İ Y A Ş A R Ə D Ə B İ Y Y A T 149 gördüyünüz hadisə və personajları, eləcə də müşahidə etdiklərinizi yazırsınız. Özünüz də bilirsiniz və inanır- sınız ki, yaxşı yazırsınız. Ancaq “müvəffəqiyyətdən başı gicəllənən”lərə bənzəyərək “ulduz xəstəliyi”nə tutulmaq arzusundan uzaq olun. Yazdıqlarınız və həyatda səmimi olduğunuz kimi, uğurlarınızda da səmimi olun. Açığı deyim ki, həyatda olduğu kimi, yazdıqlarınızda da fərqli görünürsünüz. Bu fərqlilik yaradıcılığınıza yaxşı mənada təsir edibdir. Yazdığınız “Cəncəhim” romanında da bunu gör- məmək mümkün deyildir. Ona görə də yazdığınız roma- nı dövrün ən uğurlu, maraqlı əsəri hesab etmək olar. Təsvir etdiyiniz səhnələr həyatın ən qaynar nöqtələri ki- mi diqqəti cəlb edir. Bunu özünüz də çox yaxşı bilir- siniz. Ona görə də yazdıqlarınızı oxucuların mühakimə- sinə verərkən bir şeyi umursunuz. Bu da birmənalı şə- kildə yazdıqlarınızın hamı tərəfindən oxunmaq istəyidir. Ancaq unudursunuz ki, hamı sizin yazdıqlarınızı oxuya bilməz. Oxu mədəniyyətinin, bədii düşüncənin, zövqün azaldığı bir dövrdə bu, mümkün deyildir. Bu, laqeydlik, biganəlik deyil, məhz reallıqdır. Ona görə də heç nə si- zin gücünüzü, iradənizi, dözümünüzü, ədəbiyyata sevgi- nizi və ehtirasınızı azaltmamalıdır. İnciməyin ki, mən sizin yaradıcılığınızın anatomiyasını açmaq istədiyim kimi, həm də arzu və istəyinizi də təhlil etmək istəyi- rəm. Görürəm və müşahidə edirəm ki, yazdıqlarınızın qarşılığında və müqabilində münasibət görməyəndə də- rin ruhi sarsıntı keçirirsiniz. Ancaq unudursunuz ki, ya- zıçıların böyük əksəriyyəti sağlığında və ölümündən bir B U L U D X A N X Ə L İ L O V 150 müddət sonra da diqqətdən kənarda qalmışdır. Daha doğrusu, onların yaradıcılığı mübahisə və polemika mövzusu olmamışdır. Ona görə də narahat olmağa dəy- məz. Elə bil ki, sizin istəyiniz ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatçısı Ernest Hemenqueyin istəyinə bənzəyir. Ancaq mən sizi heç kəsə yox, özünüzə bənzədirəm. Ernest Hemenquey “Qadınlarsız kişilər” hekayələr kitabının nüsxəsini atasına göndərir və düşünür ki, atası onunla fəxr edəcək. Ancaq onun düşündüyü kimi olmur. Ernest Hemenqueyin atası hekayələri diqqətlə oxuduq- dan sonra kitabları geri qaytarır. Oğluna yazdığı mək- tubda isə oğlunu, onun yaradıcılığını sevmədiyini bildi- rir. Oğluna əsəbiləşmiş ata məktubunda bunu da yazır: “Mən ümid edirdim ki, sənə verdiyim tərbiyə cinsi xəs- təliklərini yalnız həkimin kabinetində açıqlaya bilmək ağlında olmağına kifayət edib. Görünür, yanılmışam”. Ata oğluna belə əsəbi məktubu ona görə yazmışdı ki, oğlunun “Qadınlarsız kişilər” hekayələr kitabında bütün personajların küçə dili ilə danışmaları, baş qəhrəmanın honoreya xəstəliyindən əziyyət çəkməsi və s. məqamlar Ernest Hemenqueyin həkim atasını qıcıqlandırmışdı. Əziz Mahir Qabiloğlu, sizin yazdığınız romanda (“Cəncəhim” romanında) personajların açıq-saçıq dia- loqları, hərəkətləri ola bilsin ki, kimlərisə qıcıqlandırsın. Atanız Qabil sağ olsaydı, bilmirəm, onu qıcıqlandırar- dımı?! Axı onun özü də açıq danışır və açıq yazırdı. Onun 20 Yanvardan bəhs edən “Mərsiyə”si, “Səhv dü- şəndə yerimiz”, “Ümid sənədir ancaq, Azərbaycan əs- gəri” şeirləri buna bariz nümunədir. Mənə elə gəlir ki, o, Yüklə 1,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|