301
Bəli dünyada belə insanlar vardı. İndi bunlar insana yuxu
kimi gəlir.. Bu insanlar sanki yer üzünə yaxşılıq toxumu səp-
məyə gəlmişdilər. Təmənnasız, filansız...
Hərdən “Ay Zəbi müəllim, bütün bu yaxşılıqların əvəzini
necə çıxacağam” deyirdim, “bir pislik edərsən, əvəzi çıxar”-
deyə cavab verirdi. Heç bir elmi rütbəsi olmayan alim idi Zəbi
müəllim. Heç bir yaradıcılıq birliyinin üzvü olmayan şair, filo-
sof, istənilən mövzuda mühazirə oxuya bilən politoloq, dərin
biliyə, savada, böyük zəkaya, əhatəli mühakiməyə malik olan
siyası icmalçı, tənqidçi, ilahiyyatçı idi Zəbi müəllim. Mənim ilk
kitablarım haqqında da ilk xoş sözləri, tənqidi fikirləri o
demişdi...
Alimlər onun yanında danışmaqdan çəkinər, filosoflar ədəb-
ərkan gözləyər, Əli Kərim demişkən “şairlər unudub şairliyini,
bir oxucu kimi ona baxardı”lar..
Hətta el arasında danışırlar ki, işi məhkəmədə olan hər kəs
Zəbi müəllimi özünə vəkil götürə bilsə, məhkəmədə asanlıqla
bəraət qazanar..
Təpədən dırnağadək yaxşılıq, xeyirxahlıq mücəssəməsi olan
gözəl dostumuz təmənnasız, məğrur, qürurlu, hətta, ehtiyaca da,
ölümə də baş əyməyən böyük bir inasanı itirdik.
Yaxınlarına, dostlarına, boynumu qucaqlayıb hönkür-hönkür
ağlayaraq, “atasız qaldıq ay qardaş” deyən Olqa xanıma baş-
sağlığı verməyə də çətinlik çəkirəm. Çünki, bu itki hamımızın-
dır, bütün şəhərimizin, elimizin-obamızın itkisidr...
Kaş sənin xeyirxahlıq suyu ilə suvardığın güllər qönçələ-
neydi, Zəbi müəllim.
Allah sənə qəni-qəni rəhmət eləsin, qəbrin nurla dolsun, ey
ürəyi nur çeşməsi, ömrü işıq şəlaləsi olan böyük insan, unudul-
maz dost!
302
HACI AĞƏDDİN MANSURZADƏNİN SON SÖZLƏRİ...
Özünəməxsus zarafatları, gülüşləri, hətta, üzr istəyirəm,
söyüşləri vardı Ağəddin Mansurzadənin. Telefonda uşaqlarımla
zarafat etməkdən xüsusi zövq alar, çox vaxt onlarla da söyüşlə
danışırdı. Bir gün küçədə oğlum Şahin Ağəddin Mansurzadə ilə
rastlaşır:
-Salam, əmi,-deyərək əl tutub görüşür.
O isə:
-Mən səni tanımadım, sən kimsən?-deyə oğlumdan xəbər alır.
-Telefonda söyə bilirsiz, ancaq görəndə tanımırsız, eləmi?
Əşrəf Veysəllinin oğluyam,-deyən Şahini qucaqlayıb öpür və
bir yağlı söyüşlə yağlayır...
Hacı Ağəddin ailəcanlı, dostcanlı insan idi. Qapısı və süfrəsi
həmişə dost üzünə açıq idi. Bir az gec görüşəndə:
-Axşam Feyzini də götür gəl bizə, hərənizə bir köynək verə-
cəm,-deyərdi.
60 illiyinə zarafatyana bir şer yazmışdım:
Dağ çayı tək düzənlərdə durular,
Vətən adlı bir anaya vurular.
Dostlarının yollarında yorular,
Nəvələrlə dincəlməyə başlayar.
Ən çox işlətdiyi söz həm müsbət, həm də mənfi mənada
“əclaf”sözü idi. O, bu sözü o qədər gözəl və duyğulu tələffüz
edərdi ki, hər mənada adama ləzzət verərdi. Aramızda bir bala-
ca inciklik olmuşdu. Atamın kənddə rəhmətə getdiyini ona
bildirməmişdim. Dəfn mərasimində mənimlə yanaşı cənazəyə
girən, gözü yaşlı dostlarımdan biri də Ağəddin oldu. Haradan
bilmişdi, kim demişdi, heç xəbər də almadım.
303
Bəlkə barışmazdıq bir də heç vədə,
Gəlib gözü yaşlı yanımda durdu.,
Atama qurbanam, ölümüylə də
Küsülü dostları barışdırırdı.
Çoxlu sayda şeir bilirdi. Bəxtiyar Vahabzadə,Hüseyn Arif,
Məmməd Araz, Zülfüqar Qodmanlı, Nurəddin Mənsur, Ayaz
Vəfalı, Mixail Svetlov, Pavel Antakolski, Yevgeni Yevtuşenko,
mənim və başqa şairlərin şeirlərindən saatlarla nümunələr söy-
lərdi. Bir dəfə hüzn mərasimlərinin birində dostlarımdan kimsə
“Ay Əşrəf, bu Hacı sənin şeirlərini əzbər bilir”-dedi.
-Cavanlıqda dost olmuşuq,-deyə cavab verdim.
-Onda siz cavanlığınızı itirmisiniz ki!
-Cavanlığımı, gəncliyimi itirsəm də, qocalığımı qazanmışam.
Çünki, biz yenə də dostuq,-deyərək cavab verdim.
Gözləri və ürəyi ağrıya-ağrıya 20-dən çox kitab yazdı. Əsər-
ləri ilə həm də yazıçı olduğunu dəfələrlə isbat etsə də, heç vaxt
“mən yazıçıyam”-deməzdi. İki dəfə Həcc ziyarətində olmuş,
Şeyxülislam Hacı Allahşükür Paşazadə, görkəmli jurnalist və
pedaqoq Nəsir İmanquliyev haqqında dəyərli əsərlər yazan
qardaşımın bir kitabı da “Cənnətdə görüşənədək” adlanır:
Ömrümüzün şamları əriyir yavaş-yavaş,
Gün batdıqca kölgətək dağlardan aşmaq gərək.
Yaman çətinə saldın mənim işimi, qardaş,-
Səni görməkdən ötrü cənnətə düşmək gərək.
Xəzəri çox sevdiyindən hər səhər mavi sularına baş vurardı,
ondan ayrılmaq istəməzdi. Bəlkə elə buna görə, əbədi yatanda
da Xəzərin sahilində uyudu. Bir az acıdil olsa da, təbiətcə çox
kövrək idi. Rəhmətlik qardaşı Zülfüqar Qodmanlını itirəndə
zülüm-zülüm ağladığı hələ də gözlərimiz önündədir....
304
Dəyərli dostumuz Feyzi Mustafayevi itirəndə Ağəddin
Mansurzadə heç vaxt məni tək qoymadı.. Unudulmaz qələm
dostlarımız Fərman Kərimzadə, Feyzi Mustafayev, Səyavuş
Sərxanlı, Nüsrət Kəsəmənli, İsa İsmayılzadə, Əhəd Muxtar,
Vaqif İbrahim, Ağacavad Əlizadə, Eldar Baxış, Davud Nəsib,
Kamran Veysəlli və kimlər-kimlər yadıma düşdükcə xəzan
vaxtı budaqlarda tək-tük qalan yarpaqlar kimi titrəyirəm:
Alışıram, qovruluram hər gecə,
Uzandığım yorğan-döşək odlanır.
Bu dünyada qalan ömrüm beləcə,
Cavan ölən dostlarımdan utanır.
Hacı Ağəddin Mansurzadə son vaxtlar Azərbaycan Yazıçılar
Birliyinin (AYB) Sumqayıt şöbəsində yaradılmış məsləhət
məclisinin üzvü idi. AYB-nin qərarı ilə məsləhət məclisinə mən
rəhbər təyin edilmişdim. Bir gün mənə dedilər ki, Ağəddin
Mansurzadə AYB Sumqayıt şöbəsinin illik iş planını imzalamır.
Zəng çaldım. Bir az söhbətdən sonra hətta öz imzasını da mənə
etibar etdiyini bildirdi. Xəstəxanada yatanda şair Sabir Sarvanla
ona baş çəkməyə getdik..
-Əşrəf, daha bu həna o hənadan deyil,-
dedi. Sonra Sabir Sarvana üzünü tutub:
-Gedin mehriban olun, bir-birimizin
qədrini bilin. Fikrət Qoca demişkən:
“Şairlər hamısı bir ananın övladları-
dır”. Unutmayın ki, vdünyanın axırı
belədir.
Sən demə bütün bunlar şaqraq gülüş-
lərindən, incə zarafatlarından, hamımızla
ərkyana rəftarından heç vaxt doymadı-
ğımız qələm dostumuz Hacı Ağəddin
Mansurzadənin son sözləri imiş.........
Dostları ilə paylaş: |