___________________________________________________
26
111.
Avropa-Atlantika Əməkdaşlıq Şurası - 1997-ci il-
də Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurasının Portuqaliya sessiya-
sında yaradılmışdır. Tərkibinə 44 ölkə, o cümlədən Azərbaycan
Respublikası daxildir. C.10-370; C.11-144, 227; C.15- 186;
С.16- 155, 355, 360; C.17- 240; C.22- 154; C.26-29.
112.
Avropa Birliyi (AB) - 1951-1957-ci illərdə yaran-
mış üç Qərbi Avropa inteqrasiya təşkilatının ümumi adı Avro-
pa İqtisadi Birliyi-AİB, Avropa Kömür və Polad Birliyi-
AKPB, Avropada Atom Energetika Birliyi-AAEB, AB ümumi
prinsiplərin müəyyən edilməsindən birgə fəalliyyətə qədər bir
neçə mərhələ (Avropa İnvestisiya Bankının, Avropa Regional
İnkişaf Fondunun-vahid valyutaya keçməsi-AVRO-ya) keçmiş-
dir. Mühüm mərhələ Vahid Avropa Aktının (1986-1987-ci
ildən qüvvəyə minmişdir) qəbul edilməsi olmuşdur. 1967-ci il-
də rəhbər orqanların birləşməsindən sonra-AİB, AKPB və
AAEB-Avropa Birliyi-1993-cü ildə isə Avropa Şurası yarandı.
C.14- 9, 68, 271, 282, 341, 417, 426, 438, 443; C.15- 143, 144,
187, 190-193, 195, 201, 204, 405, 443; С.16- 7, 8, 14, 137,
142, 157, 163, 165, 187, 203, 204, 212, 262, 315, 340, 345,
355, 371, 430, 443, 482; C.17- 37, 86, 90, 92, 97, 99, 255, 261,
265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 275, 277, 289, 290,
384, 426; C.18- 7, 8, 65, 89, 262, 322, 323; C.19- 26, 287;
C.20- 21, 24, 96, 139, 243, 254, 285, 329, 330, 410, 419, 437,
438, 445; C.21- 55; C.22- 342, 360, 366, 368, 382; C.23- 145,
164-166, 191, 197, 229, 299, 306, 310, 327, 377, 379, 386;
C.24- 60, 231, 330, 409, 410, 411; C.25- 5-8, 96, 97, 106, 120,
144, 205, 206, 207, 208, 213, 214, 219, 220, 233, 358, 398,
400; C.26- 24, 29, 152, 153, 228, 403; C.27- 18, 23, 117, 129,
155, 242; C.28- 234, 408.
113.
Avropa İttifaqı - 1992-ci ildə 12 ölkəni (Belçika,
Böyük Britaniya, Almaniya, Yunanıstan, Danimarka, İrlandiya,
İspaniya, İtaliya, Lüksemburq, Niqerlandiya, Portuqaliya, Fran-
sa) birləşdirən Avropa Birliyi bazasında 1993-cü ildə Maaştrixt
müqaviləsinə əsasən yaradılmışdır.
___________________________________________________
27
Sonralar Avropa İttifaqına Avstriya, Finlandiya daxil ol-
muşdur. Müqavilə vahid siyasi, iqtisadi mühitin və valyutanın
yaradılmasını,malın, kapitalın və adamların azad hərəkətinə
bütün maneələrin aradan qaldırılmasını irəli sürmüşdür. Vahid
Avropa vətəndaşlığı qəbul edilmişdir. Avropa Mərkəzi Bankın-
da Avropa valyuta interneti fəaliyyət göstərir, 1999-cu ildə
vahid valyuta-avro işlənir, vahid pul-kredit siyasəti aparılır.
C.20- 172.
114.
Avropa-Qafqaz-Asiya nəqliyyat dəhlizi - bax:
Transqafqaz nəqliyyat dəhlizi.
115.
Avropa Parlamenti (AP) - Avropa Şurasının
orqanlarından biri. İştirakçı ölkələrin əhalisinə görə ümumi səs-
vermə yolu ilə 5 il müddətinə seçilir. AP aylıq sessiyaları
Strasburqda, fövqəladə iclasları AP-nin komitələri işləyən
Brüsseldə, Katibliyi isə Lüksemburqdadır. Azərbaycan 2001-ci
ildən Avropa Parlamentinin üzvüdür. C.14- 9, 316; C.21- 49;
C.25- 205-220.
116.
Avropa Şurası (AŞ) - Avropada hökumətlərarası təş-
kilat. 1949-cu ildə təşkil olunmuşdur. Qərargahı Fransanın Stras-
burq şəhərində yerləşir. AŞ-nin əsas məqsədi Avropada sülhü və
təhlükəsizliyi, seçki sistemində çoxpartiyalılığa riayət etmək,
demokratiyanı və insan hüquqlarını qorumaq, möhkəmləndirmək,
Avropa ölkələrinin mədəniyyətlərinin yaxınlaşmasına çalışmaq və
s. ibarətdir. AŞ-nin ali orqanları Nazirlər Komitəsi, Məsləhət as-
sambleyası, Sahə nazirliklərinin müşavirəsi və Katiblikdir. Azər-
baycan 2001-ci ildən AŞ-nin üzvüdür. C.10- 291; C.12- 189,
204, 205, 227, 279-325; C.13- 245, 259; C.14- 9, 157, 163,
317, 323; C.15- 137-151, 186, 190, 191, 192, 193, 195, 196,
202, 353-360, 405; С.16- 155, 262, 350, 356, 440, 482; C.17-
182, 195-208, 435; C.18- 34, 39, 404, 450; C.19- 26, 121;
C.20- 285, 327, 374, 440, 446; C.21- 55, 57, 272, 361, 374-
381; C.22- 368, 382; C.23- 301, 310, 340-359, 362, 363, 365,
367, 385; C.24- 165; C.25- 206, 207, 208, 224, 225, 349, 350,
358, 374; C.26- 29, 51, 340-349, 424; C.27- 18, 23, 130, 133,
134, 433, 434; C.28- 65, 135, 450.
___________________________________________________
28
117.
Avropa Şurasının Parlament Assambleyası (Av-
roparlament) - 2004-cü ildə təşkil olunmuşdur. Avroparlamen-
tin işində 25 Avropa ölkəsinin 732 deputatı fəaliyyət göstərir.
C.17- 196, 198, 207; C.21- 374-387; C.22- 37; C.23- 340-359,
367; C.28- 130, 135, 150.
118.
Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı -
bax: ATƏT.
119.
Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı - Qərbi
və Şərqi Avropa, MDB ölkələrini uzunmüddətli kreditlə təchiz
edən regional dövlətlərarası bank. 1990-cı ildə yaradılmışdır.
Londonda yerləşir. Bankın 57 üzvü var, həmçinin Avropa İn-
vestisiya Bankı ora daxildir. C.13- 409, 464; C.14- 282; С.16-
329-331, 357-359, 393; C.17- 185, 275; C.21- 374-38; C.21- 7,
230; C.22- 130; C.24- 20, 57, 152, 214; C.25- 385; C.27- 267,
269, 271, 337, 351.
120.
Avropada adi silahlar haqqında müqavilə - 1990-
cı il noyabrın 19-da NATO ilə Varşava Müqaviləsi Təşkilatı
arasında imzalanmışdır. Onun əsasını 5 kateqoriya üzrə
silahların və texnikanın (döyüş tankları, zirehli döyüş maşın-
ları, 100 mm-dən yuxarı kalibrli artilleriya sistemləri, döyüş
təyyarələri və zərbəçi vertolyotlar) hər bir iştirakçı dövlət üçün
Müqavilə ilə icazə verilmiş maksimum səviyyəsinədək azaldıl-
ması və onların məhdudlaşdırılmasına sonrakı nəzarəti təşkil
edir. SSRİ dağıldıqdan sonra 1992-ci il mayın 15-də Daşkənd-
də bu Müqavilə üzrə hüquqverici olan 8 müstəqil dövlət arasın-
da (Azərbaycan, Belarus, Qazaxıstan, Ermənistan, Gürcüstan,
Moldova, Rusiya, Ukrayna) Müqavilənin yerinə yetirilməsi
prinsipləri haqqında saziş və adi silahların və texnikanın mak-
simum səviyyələri haqqında protokol imzalandı.Bu protokola
uyğun olaraq Cənubi Qafqazın üç dövlətinin hər biri üçün
Müqailə ilə müəyyən edilmiş məhdudlaşdırılmalar Azərbay-
canın zərərinə olaraq onun hərbi-siyasi parametrlərindəki fərqi
nəzərə almır. Hazırda Vyanada Avropada adi silahlar haqqında
Müqavilənin birgə məsləhət qrupu çərçivəsində Müqavlənin
müasir reallıqlara uyğunlaşdırılması barədə danışıqlar gedir.
Dostları ilə paylaş: |