Müdafiə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
Yüklə 2,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Müdafi ə Sektorunda Transformasiya və İdarəçilik Dəyişikliyi
- Korrupsiya Hallarını Azaltmaq üçün Beynəlxalq Səylər
- Milli Yiyələnmə və Beynəlxalq Əməkdaşlıq
- Birgə Əməkdaşlıq İlləri
- 2009-cu ilin Fevralında Monterreyde Keçirilən Konfransın Müzakirələri və Yekun nəticələri
- Monterrey Tövsiyələri
30 Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu təmin olunması; korrupsiyaya qarşı mübarizədə ədalət və qanun aliliyinin təmin edilməsində ölçülə biləcək dərəcədə təkmilləşmənin həyata keçirilməsi daxildir. Müdafi ə İnstitutlarının Qurulması ilə bağlı Tərəfdaşlıq Fəaliyyət Planının NATO-nun 2004 İstanbul Sammitində dövrəyə girməsindən sonra, müdafi ə resurslarının səmərəli və hesabatlı idarəçilyinin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı əsas hazirlandı. Korrupsiyaya qarşı praktiki proqramın hazırlanması, müdafi ə sektorunda idarəçiliyin möhkəmlənməsi və dürüstlüyün təmin edilməsi, təfəfdaşların şəffaf və məhsuldar müdafi ə institutları qurmaq səylərinə həyati kömək edir. Bu baxımdan Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurası- nın anti-kor- rupsiya təşəbbüslərini önə çəkməsi səyləri mühüm əhəmiyyət kəsb etmişdir və etməkdə davam edir.
Özünün mövcud olduğu altı onillik ərzində, NATO müdafi ə sektorunda baş verən dəyişiklikləri səmərəli idarə etməklə və onun transformasiyasına kömək etməklə, həm ittifaqı, həm də tərəfdaşlığı möhkəmlətməyə çalışmış- dır. Müdafi ə Institutlarını Qurmaq üçün on prinsipdən ibarət Sülh Naminə Tərəfdaşlıq Çərçivə Sənədi(Partnership for Peace Framework Document on Defence İnstitution Building), əvvələr qeyd etdiyimiz kimi, Sülh Naminə Tərəfdaşlıq proqramına daxil olan və olmayan ölkələr üçün müdafi ə institut- larının qurulması və təhlükəsizlik sektorunda islahatlar aparılması üçün əsas təşəbbüs olmuşdur 21 .
verilən metodologiyaları və vasitələri ilə, NATO ölkələrində davam edən islahatları və həmçinin Şərqi və Mərkəzi Avropada, Yaxın Şərq,Afrika və Körfəz ölkələrində gedən islahatları əhatə edən 40-dan çox ölkə ilə rəngarəng tərəfdaşlıq proqramlarını dəstəkləmiş və dəstəkləməkdə davam edir. Avstra- liya, Yaponiya , Cənubi Koreya, Yeni Zelandiya kimi ölkələrdə də tətbiq olu- nur. Dürüstlüyü təmin etmək vasitələri hazır olan kimi NATO-nun website-na qoyulacaq və bütün maraqlı tərəfl ər ondan faydalanacaqdır. 21 Müdafi ə institutları qurmaq üzrə tərəfdaşlıq fəaliyyət planının məqsədi tərəfdaş ölkələrin öz hərbi institutlarında islahat və dəyişiklər etməklə daxili və beynəlxalq öhdəliklərin yerinə yetirilməsinə təkan verməkdir. Mülki və demokratik nəzarət altında olan səmərəli və məhsuldar hərbi institutlar Avro-Atlantik məkanın sabitliyi üçün önəm daşıyır və beynəlxalq təhlükəsizliyi üçün vacibdir. 31 NATO və Dürüstlüyü Təmin etmə Təşəbbüsünün Təkamülü Korrupsiya Hallarını Azaltmaq üçün Beynəlxalq Səylər Nə NATO, nə də AATŞ dürüstlüyü təmin etmək və ya korrupsiyanı azaltmaq üzrə beynəlxalq səylərə başçılıq etmirlər. NATO-nun səyləri geniş beynəlxalq səylərə dəstək kimi edilir və bu səylər, ölkələrə onların BMT (məsələn,korrupsiyaya qarşı BMT konvensiyası), İqtisadi Əməkdaşlıq və İn- kişaf Təşkilatı (İƏİT)və başqa beynəlxalq təşkilatlar qarşısında beynəlxalq öhdəliklərini yerinə yetirmək üçün, praktiki tədbirlərin hazırlanmasına dəstək verməyə yönəlmişdir. Konkret olaraq, NATO və AATŞ -nın səyləri müdafi ə və təhlükəsizlik sektorunda dürüstlüyün təmin edilməsi, şəffafl ığın artırılma- sı və cavabdehliyin təkmilləşdirilməsidir. Müdafi ə Nazirliklərində idarəçiliyin daha da möhkəmləndirılməsi üçün NATO-nun yuxarıda müzakirə etdiyimiz dəyərləri çox önəmlidir. İttifaq və tərəfdaş ölkələrin Müdafi ə Nazirlikləri, korrupsiya mənbəli problemlərin olduğundan heç şübhə etmirlər və bu xəstəliyi müalicə etmək üçün ciddi, çoxtərəfl i və şəffaf tədbirlərin həyata keçirilməsinin zəruriliyini etiraf edirlər.
Dürüstlüyü Təmin etmə təşəbbüsündə iştirak etmək və bu təşəbbüsü yerinə yetirmək ölkələrin qərarı və məsuliyyətidir. Ölkələrin bu işə yiyələnməsi və öhdəliyi bu işə girişmək üçün ön şərt və əsasdır. Bu təşəbbüs hazırlanarkən, o ölkələr arasındakı gözəl və davamlı əməkdaşlıqdan, NATO, müdafi ə sənayesi və Beynəlxalq Şəffafl ıqla aktiv və davamlı əməkdaşlıqdan faydalanmışdır. Bu əməkdaşlıq onu göstərdi ki, əgər uyğun strukturlar və oyunçular bir-biri ilə ümumi dəyərlərlə və maraqlarla bölüşürlərsə onların səyləri ilə çox şey əldə etmək olar. Əvvələr qeyd edildiyi kimi, dürüstlüyü təmin etməyə dəstək və ma- raq, yaşanan iqtisadi böhran dönəmində Maliyyə Nazirliyinin müdafi ə və təhlükəsizlik sektorlarının büdcəsinə qoyduğu maliyyə təzyiqlərini, artan və dərin beynəlxalq maliyyə durğunluğunu özündə əks etdirir. İttifaq və Tərəfdaşlar əldə olan məhdud ehtiyatları səmərəli, məhsuldar və nəticəsi görünə bilən bir surətdə sərf etmənin lazımlığını başa düşürlər. Bu baxım- dan Dürüslüyü Təmin etmə Təşəbbüsü praktiki vasitələr hesabına ordunun imkanlarının artırılmasını və ayrılan büdcənin səmərəli istifadəsinə yardımçı olar. Birgə Əməkdaşlıq İlləri NATO-nun Balkanlarda və Əfqanistandakı təcrübələri göstərdi ki, bu gün- 32 Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu kü dünyanın təhlükəsizlik təhdidləri, beynəlxalq birliyi bir-birinin mülki və hərbi tədbirlərini birləşdirib, birgə əməkdaşlıq və koordinasiya etməyə məcbur edir. Səmərəli surətdə bir yerdə işləmək, bütün oyunçuların əməkdaşlığını və töhvəsini tələb edir. Bütün beynəlxalq oyunçuların uyğun mandatla və qüvvə ilə birgə hərəkət etməsi çox vacibdir. NATO tərəfdaş ölkələrlə,beynəlxalq təşkilatlarla, qeyri-hökümət təşkilatları və yerli hakimiyyətlər ilə və bütün səviyyələrdə səmərəli əməkdaşlıq üçün öz imkanlarını gücləndirir. Bu cür əməkdaşlıq, eyni zamanda NATO-nun hərbi əməliyyatlarına və XXl əsrin təhdidlərinə cavab vermək üçün özünün apardığı islahatlara da şamil edilir. Əsas böyük beynəlxalq təşkilatlar müdafi ə sektorunda islahat, təhlükəsizlik və iqtisadi inkişafa yönəlmiş siyasi mexanizmlərin hazırlanması və təqdim edilməsi ilə bağlı daha da birləşmiş yanaşmalar irəli sürməklə məşğuldurlar. Bu cür birləşmiş yanaşmalar təkcə hərbi əməliyyatlara yox, habelə NATO- nun başqa səylərinə də tətbiq olunur,məsələn, dürüstlüyün təmin edilməsi, ter- rorçuluğa qarşı mübarizə və enerji təhlükəsizliyinin artırılması kimi məsələləri misal çəkmək olar. Bu və başqa səbəblərə görə NATO, tərəfdaş ölkələr və beynəlxalq təşkilatlar ilə daimi, strukturlaşmış və əməkdaşlıq əsasında qu- rulmuş münasibətləri davam etdirəcəkdir (o cümlədən BMT,Avropa Birliyi, Dünya Bankı,Beynəlxalq Valyuta Fondu və İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı ilə).
2009-cu ilin Fevralın sonunda Monterreydə mühüm beynəlxalq konf- rans keçirildi. Məqsəd orduda Dürüstlüyü Təmin etmək Təşəbbüsü ilə bağ- lı hansı nailiyyətlərin əldə olunduğunu qiymətləndirmək və bu təşəbbüsü genişləndirmək və dərinləşdirmək üçün yollar arayıb ortaya qoymaq idi. NATO, Dənizçilik Məktəbi (Naval Postgraduate School) (o Şima- li Amerikada SNT-ın Təlim və Təhsil mərkəzidir)və BŞ ilə birgə, İstanbul Sammitində razılaşdırılmış Müdafi ə İnstitutlarını Qurmaq üzrə Tərəfdaşlıq Əməliyyat Planının həyata keçirilməsi üçün hazırlanan praktiki vasitələrin qiymətləndirilməsi və onlar ətrafında fi kir mübadiləsi aparmaq üçün bu konf- ransı təşkil etmişdilər.
Monterrey konfransının tövsiyələri, AATŞ Səfi rlərinə təqdim olunmuş analiz və qiymətləndirmə hesabatına bir töhvə kimi nəzərdə tutulmuşdur. Bu
Yüklə 2,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|