Naxçıvan Muxtar Respublikası

 
28
 
Zəif minerallaşmış bulaq suyunun tərkibi Gürcüstandakı “Barjomi” mineral suyuna oxşardır. Həmin 
su daxili xəstəliklərin müalicəsi üçün əhəmiyyətlidir. 
 
Gənzə mineral bulağı. Ordubad rayon mərkəzindən 6 km şimal-şərqdə Anabad kəndi yaxınlığında 
Gənzə çayının sahil qumlarından çıxır. Suyu şəffaf, turşməzə, ləzzətli və içməklə doymaq olmur. 
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
0,22 M 5,6 HCO
3
 53 SO
4
 30 Cl 17 .pH 7,5; D 160 m³/gün, T 15 Cº 
             
         (Na+K) 41 Ca 21 Mg 38 
 
Su orta dərəcədə minerallaşmış, Rusiyanın (Şimali Qafqaz) “Jeleznovodsk” mineral suyunun 
analoqudur. 
Gənzə mineral bulaqlarından (bir neçə bulaq vardır) Ordubad rayonunda ən yaxşısı olmaqla, süfrə 
suyu kimi istifadə olunur. 
 
Kilit mineral bulağı. Ordubad rayonu ərazisindəki Kilit kəndi yaxınlığında iki yerdən çıxan mineral 
bulaqlardır. 
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
07 M 2,2 HCO
3
 87 ___.pH 6,5; D 20 m³/gün, T 16 Cº 
             
        Ca 60 Mg 30 
 
Zəif minerallaşmış karbonqazlı su Rusiyadakı “Darasun” (Çita vilayəti) tipli olaraq müalicə 
məqsədilə istifadə edilir. 
 
Kotam mineral bulağı. Ordubad rayon mərkəzindən 8 km şərqdə Kotamçayın dərin dərəsində, 
Kotam kəndindən 5 km aralıdadır. 
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
1,0 M 1,8 HCO
3
 91 ______.pH 7,7; D 25 m³/gün, T 14,5 Cº 
             
        Ca 85 (Na+K) 10 
 
Zəif minerallaşmış karbonqazlı suyun tərkibində hidrokarbonatla kalsium duzları vardır. Daxili 
xəstəliklərin müalicəsində (sutkada 0,5 litr 18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir. 
 
Nəsirvaz mineral bulağı. Ordubad rayonu ərazisində okean səviyyəsindən 2400 m. yüksəklikdə 
Nəsirvaz kəndində bir neçə yerdən bulaqlar qaynayıb çıxırlar. 
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
1,4 M 1,5 HCO
3
 68 SO
4
 21 _____.pH 6,2; D 330 m³/gün, T 15 Cº 
             
        (Na+K) 36 Ca 35 Mg 29 
 
Zəif minerallaşmış karbonqazlı hidrokarbonatlı sulfatlı, natriumlu-kalsiumlu-maqneziumlu sudur. 
Tərkibi Rusiyanın Kislovodskdəki (Şimali Qafqaz) “Narzan” tipli mineral suyunun analoqu olmaqla, 
daxili xəstəliklərin müalicəsi üçün əhəmiyyətlidir. 
 
Nüsnüs mineral bulağı. Ordubad rayonu ərazisində Nüsnüs kəndindən 600 metr qərbdə, rayon 
mərkəzindən 7 km aralı Şamxalçayın sahilindədir. 
 

---

 
29
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
0,8 M 0,6 HCO
3
 87 SO
4 
10.pH 6,2; D 100 m³/gün, T 12 Cº 
             
          Ca 81 Mg 17 
 
Zəif minerallaşaraq, hidrokarbonatlı-kalsiumlu-karbonqazlıdır. Mineral su daxili xəstəliklərin 
müalicəsi üçün əhəmiyyətlidir. 
 
Parağa mineral bulağı. Ordubad rayonu ərazisində Parağa kəndindən 1,5 km aralı, okean 
səviyyəsindən 1785 m. yüksəklikdə üç yerdən qaynayaraq çıxır. 
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
1,8 M 1,7 HCO
3
 13 SO
4 
85.pH 6,5; D 90 m³/gün, T 13 Cº 
             
          Ca 77 Mg 20 
 
Zəif minerallaşmış sulfatlı, kalsiumlu-maqneziumlu su daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) 
istifadəsi əhəmiyyətlidir. 
 
Pəzməri mineral bulağı. Ordubad rayonundakı  Pəzməri kəndinin yaxınlığında “Pəzməri 
təpəsi”ndədir. Bura rayon mərkəzindən 37 km (Ordubad-Unus yolunda) məsafədə dağ yolu gəlir. 
Zəif minerallaşmış karbonqazlı suyun dadı turşməzə olaraq (2-27 mq/litr ekvivalentdədir) coddur.
  
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
0,7 M 1,5 HCO
3
 64 SO
4 
28.pH 6,4; D 43 m³/gün, T 13 Cº 
             
        Ca 72 (Na+K) 23 
 
Daxili xəstəliklərin müalicəsində (sutkada 1 litr (18-20 Cº) içmək) əhəmiyyətlidir. 
 
Tivi mineral bulağı. Ordubad rayonu ərazisindəki Tivi kəndində çoxsaylı mineral bulaqlar vardır. 
Kəndə dağ yolları ilə Ordubaddan 60 km-lik məsafədə  təzə yol çəkilmişdir. Tivi kəndi Süzgün çayın 
üstündə Ordubad-Bist yolunun şimal-şərqindədir. Kənddəki mineral bulaqlardan biri Rusiyanın 
Kislovodskdəki (Şimali Qafqaz) “Narzan” tipli mineral suyunun analoqudur. 
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
1,5 M 4,4 HCO
3
 72 SO
4
 15 Cl 13 .pH 5,7; D 2000 m³/gün, T 9 Cº 
             
        (Na+K) 14 Ca 53 Mg 33 
 
Zəif minerallaşmış karbonqazlı sudan daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) içmək 
əhəmiyyətlidir. 
 
Ametist  (Ametustos)  mineral bulağı.  Şahbuz rayonundakı Gömür kəndindən 7 km aralıdakı 
dərədədir. Oksidlər sinfinə aid bənövşəyi rəngli Kvars (SiO
2
) mineralından (süxurundan) əmələ  gəlmiş 
duzlu mineral sudur. 
 
Kimyəvi tərkibi: 
 
CO
2 
0,5 M 3,2 HCO
3
 72 SO
4 
14 SiO
2
 600.pH 6,5; D 12 m³/gün, T 12,8 Cº 
                     
Ca 45 (Na+K) 31 Mg 24 
 
Orta dərəcədə minerallaşmış karbon qazlı suyun tərkibində xeyli miqdarda ametist olması ilə 
əlaqədar həkim məsləhəti ilə dəri xəstəliklərinin müalicəsində (20-30 Cº) vanna qəbul etmək olar. Qədim 

---