Pyeslər diQQƏTDƏn kənar qalan qadin (Dördpərdəli komediya)
Yüklə 408,17 Kb. Pdf görüntüsü
|
LEDİ HANSTENTON (açıq şüşəli qapıdan boylanır). Cerald, bir də sağ olun. Biz birbaşa sizin gözəl bağınızdan keçib-gedirik və mənim məsləhətlərimi də unutmayın. Lord İllinqvortla dərhal çıxıb gedin. MİSSİS ALLONBİ. Hələlik, mister Arbetnot! Baxın a, səyahətdən qayıdanda mənim üçün yaxşı bir şey gətirin. Hind şalı olmasın a, bax, məbada hind şalı gətirəsiniz!
Çıxırlar. CERALD. Mən ona məktub yazdım. MİSSİS ARBETNOT. Kimə? CERALD. Atama. Yazdım ki, o, saat dörd üçün bura gəlsin. MİSSİS ARBETNOT. O gəlməyəcək. Mən onu evimin kandarına belə buraxmaram. CERALD. O gəlməlidir. MİSSİS ARBETNOT. Cerald, əgər sən lord İllinqvortla getmək istəyirsənsə, bu saat get. Dərhal çıx get ki, mən ölməyim. Lakin mənim onunla görüşməyimi xahiş eləmə!
CERALD. Ana, başa düş, məni lord İllinqvortla getməyə heç kəs məcbur eləmir. Səni tərk etməyə də heç kim vadar etmir. Sən ki məni yaxşı tanıyırsan! Mən ona yazdım ki... MİSSİS ARBETNOT. Nə yaza bilərsən axı ona? CERALD. Anacan, bilmirsən ki, nə yaza bilərəm? MİSSİS ARBETNOT. Yox! CERALD. Ana, yəqin ki, təxminən bilirsən. Ana, düşün, nə etmək olar? Bax bu günlərdə təcili nə edə bilərik? Yaxşı-yaxşı düşün! MİSSİS ARBETNOT. Heç nə etmək olmaz! CERALD. Mən lord İllinqvorta yazdım ki, o, səninlə evlənməlidir. MİSSİS ARBETNOT. Mənimlə evlənməlidir? CERALD. Hə, ana! Mən onu məcbur edəcəyəm! O, sənə etdiyi pislikləri yuyub- təmizləməlidir. Günahını yumalıdır. Ədalət qalib gəlməlidir! Gec də olsa, ana, ədalət zəfər çalmalıdır! Bir neçə gündən sonra sən lord İllinqvortun qanuni arvadı olacaqsan. MİSSİS ARBETNOT. Cerald, axı... CERALD. Axısı-maxısı yoxdur. Mən bunu təkidlə tələb edirəm. Mən onu məcbur edəcəyəm. Onun imtina eləməyə cəsarəti çatmaz. MİSSİS ARBETNOT. Axı mən imtina edirəm ondan, Cerald! Mən lord İllinqvorta ərə getməyəcəyəm! CERALD. Ərə getməyəcəksən? Ana! MİSSİS ARBETNOT. Mən ona getmərəm... CERALD. Axı başa düşmürsən... Bu, səndən və məndən ötrüdür... Bu izdivac vacibdir. Bu izdivac məlum səbəblərə görə baş tutmalıdır! Onsuz da, mənə bunun köməyi dəyməyəcək! Mənə ad verməyəcək! Əslində isə bu, mənim haqqım olardı! Lakin sənin üçün bunun mənası olacaq! Gec də olsa, sən, ana, mənim atamın arvadı olacaqsan. Məgər bunun əhəmiyyəti yoxdur? MİSSİS ARBETNOT. Mən ona ərə getməyəcəyəm! CERALD. Ana, sən ona getməlisən! MİSSİS ARBETNOT. Yox, getməyəcəyəm! Sən günahın yuyulmasından danışırsan? O günahı nə ilə yumaq olar ki? Mən rüsvay oldum, o isə yox! Bunu yumaq olar? Kişiylə qadının adi tarixçəsidir, vəssalam. Həmişə belə olub, bundan sonra da belə olacaq. O tarixçənin sonu da adi sonluqdur. Qadın əzab çəkir. Kişi isə azad gəzir. CERALD. Ana, bilmirəm bu, adi sonluqdurmu? Ümid edirəm ki, adi deyil. Lakin sənin həyatın, hər halda, bununla bitmir. Burada kişi gərək öz günahını yusun. Bu azdır hələ. Bu, keçmişi ütüləyə bilməz. Lakin hər halda, gələcəyi ki işıqladır, açır, sənin üçün yaxşılaşdırır! MİSSİS ARBETNOT. Mən lord İllinqvorta ərə getməkdən imtina edirəm. CERALD. Əgər o özü sənin ayağına gəlib sənə evlənmək təklif eləsə, sən ona başqa cür cavab verərdin. Unutma ki, o, mənim atamdır! MİSSİS ARBETNOT. Əgər o özü gəlsə, nə eləsə, xeyri yoxdur, mənim cavabım qəti olacaq: yox! Unutma ki, mən də sənin ananam! CERALD. Ana, səninlə çox çətindir danışmaq! Başa düşmürəm axı niyə sən məsələyə düzgün yanaşmırsan, yeganə düz mövqedən baxmırsan? Bu, sənin həyatının əzablarını məhv edə bilər, bu, bizim adımızın üstündəki kölgəni süpürüb ata bilər! Bunun üçün məhz izdivac lazımdır! Başqa çıxış yolumuz yoxdur! Toydan sonra isə biz ikimiz də səninlə buradan gedərik! Amma əvvəlcə gərək toy olsun! Əvvəla, bu, sənin öz qarşında olan öhdəliyindir! İkincisi isə bütün qadınlar qarşısındakı öhdəliyindir! Bəli, bəli, dünyadakı digər qadınlar qarşısındakı borcundur! Qoy o bilsin ki, qadınları aldatmaq olmaz! Qoy bir daha qadınları aldatmasın! MİSSİS ARBETNOT. Mənim qadınlara borcum yoxdur! Mənə heç bir qadın kömək eləmədi. Mən heç bir qadında təskinlik tapa bilmədim. Heç kim mənə təsəlli belə vermədi. Qadınlar bir-birinə qarşı çox amansız olurlar. Dünən gecə o qız, yaxşı qız olsa da, mənim yanımdan elə aradan çıxdı ki, elə bil, mən taun xəstəliyinə tutulmuşdum. Bəli, o, düz elədi. Mən pis qadınam, rüsvay olmuşam. Lakin mənim səhvlərim mənim özümə aiddir, özümünküdür! Mən bu günah yükünü özüm daşımalıyam. Tək daşımalıyam. Axı günah işlətməyən qadınlarla mənim nə əlaqəm ola bilər? Günahkar qadınla günahsız qadın arasında ümumi nə ola bilər axı? Onlar heç vaxt bir-birini başa düşməzlər!
Ester daxil olur.
CERALD. Ana, yalvarıram sənə, mən deyəni elə. MİSSİS ARBETNOT. Hansı oğul bu dəhşətli qurbanı anasına təklif edər? Dünyada belə bir oğul tapa bilərsənmi? Yox! CERALD. De görüm, hansı ana öz uşağının atasına ərə getməkdən imtina edib? Belə bir ana olmayıb! MİSSİS ARBETNOT. Nə olar, qoy mən birinci olum. Mən isə bunu etməyəcəyəm. CERALD. Ana, sən Allaha inanırsan və məni də bu ruhda böyütmüsən. Onda qoy sənin inamın, o inamın ki mənə uşaqlıqda onu qanınla-canınla öyrətmisən, qoy o inamın sənə desin ki, mən düz deyirəm. Sən bunu bilirsən, sən bunu hiss edirsən. MİSSİS ARBETNOT. Bilmirəm və hiss etmirəm də! Mən heç vaxt kilsəyə gedib diz çökməyəcəyəm və Allahdan belə bir iyrənc təhqirə – Corc Harfordla izdivaca xeyir-dua diləməyəcəyəm! Yox, mən kilsənin mənə əmr etdiyi o sözləri dilimə gətirə bilmərəm! Mən bunu istəmirəm və buna cürət edə bilmərəm! Axı mən necə and içə bilərəm ki, nifrət etdiyim adamı sevəcəyəm; axı mən necə dilimə gətirə bilərəm ki, məni rüsvay edən bir adama hörmət edəcəyəm. Öz gücündən istifadə edib məni günaha batıran bir kəsə itaət edəcəyimə necə and içə bilərəm? Yox! İzdivac sevən adamların mərasimidir. İzdivac onun kimi adamın və mənim kimisinin ayini deyil! Cerald, mən hamını aldatmışam! Səni istehza və təhqirlərdən qorumaq üçün bütün dünyanı aldatmışam. Mən iyirmi il cəmiyyətə yalan demişəm. Mən cəmiyyətə həqiqəti söyləyə bilməzdim. Kim deyə bilərdi ki? Lakin mən öz xeyrim naminə Allaha yalan deyə bilmərəm və Allah qarşısında adamları da aldada bilmərəm. Yox, Cerald, heç bir mərasim, heç bir toydan söhbət belə gedə bilməz. Heç bir kilsə və qanun məni Corc Harfordla birləşdirə bilməz! Ola bilsin ki, mən indi də onunla çox bağlıyam; məni oğurlayaraq varlı edən bir şəxslə bağlıyam, mən öz həyatımın çirkabında qiymətli bir mirvari tapmışam, ya da mənə elə gəlir ki, bu, qiymətli mirvaridir. Ola bilər... CERALD. İndi mən səni başa düşmürəm. MİSSİS ARBETNOT. Kişilər ananın nə olduğunu heç vaxt başa düşmürlər. Mənim o biri qadınlardan fərqim o olub ki, onlar mənim qarşımda günahkardır; mən özüm də günahkaram ona görə ki, ağır cəza almışam və böyük rüsvayçılıq yaşamışam. Bütün bunlara baxmayaraq, mən səni doğmaq üçün ölümün gözlərinin içinə baxdım. Səni yedizdirmək üçün ölümlə mübarizə aparmalı oldum. Ölüm səndən ötrü mənimlə savaşa girmişdi. Bütün qadınlar balasından ötrü ölümlə mübarizə aparmalı olurlar. Ölüm sonsuz qadın kimidir, onun uşağı olmur və o məhz buna görə bizdən uşaqlarımızı almaq istəyir. Cerald, sən lüt idin, mən səni geyindirdim, sən ac idin, mən səni yedizdirdim. Bütün uzun qış gecələrini mən sənə qulluq etdim, gecə-gündüz bilmədim; əgər sevdiyin adamdan Yüklə 408,17 Kb. Dostları ilə paylaş:
|