Redaktor: Dilsuz
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
146 Indi bu qış axşamı Mir Cəfər Bağırovun qarşısında oturmuş Komissar qətiyyən şübhə etmirdi ki, gicgahının tükləri ağarmış, burnunun altında ensiz, amma qalın bığına da dən düşmüş birinci katib, Ostaşkoya vurduğu o təpikdən birini də onun sifətinə endirə bilər. Mir Cəfər Bağırov yenidən öz yazı mizinin arxasına qayıtdı və: – Hə... – dedi. – Təzə nə var? Komissar həyəcandan açıq-aşkar titrəyən barmaqları ilə özündən asılı olmayaraq, qovluğun içindəki ən sonuncu vərəqi dartıb çıxartdı. Bu kağızdakı məlumat bilavasitə Mir Cəfər Bağırovun özünə aid idi və Komissar, əslində, bu məlumatı lap axıra saxlamışdı. 37-38-ci illərdə xalq düşməni kimi ifşa olunub güllələnmiş Ruhulla Axundov, Əliheydər Qarayev, Qəzənfər Musabəyov, Dadaş Bünyadzadə, Sultan Məcid Əfəndiyev, Ayna Sultanova, Hüseyn Rəhmanov, Həmid Sultanov, Məmməd Cuvarlı və başqa keçmiş partiya, dövlət rəhbərləri istintaqın ilk çağlarında Mir Cəfər Bağırov haqqında iftiralar söyləyirdilər və həmin iftiralar bu kabinetdə verilən məlumatlarda ilkin olaraq söylənirdi (şahidsiz söylənirdi!), sonra, əlbəttə, həmin xalq düşmənləri taqsırlarını boyunlarına alırdılar, sovet hökumətinin əleyhinə terrorçuluqla məşğul olduqlarını və Azərbaycan bolşeviklərinin sınanmış rəhbəri yoldaş Mir Cəfər Bağırov haqqında düşünülmüş iftira söylədiklərini etiraf edirdilər. Vaxtıyla iclaslarda görünəndə hamının ayağa qalxıb əl çaldıqları (indi hamı ayağa qalxıb Mir Cəfər Bağırova əl çalırdı!) bu nüfuzlu adamların – Azərbaycanın keçmiş partiya və dövlət rəhbərlərinin istintaq zamanı döyülüb nə günə düşdüyünü Komissar öz gözləri ilə görmüşdü. Zaqafqaziya Xalq Komissarları Sovetinin sədri Qəzənfər Musabəyov səs eşidən kimi, kameradakı dəmir çarpayının altına girirdi və onu oradan çıxarıb növbəti istintaqa aparmaq müsibət olurdu... Komissar burasını da bilirdi ki, vaxtilə Qəzənfər Musabəyovgillə Mir Cəfər Bağırovgil Qubada qonşuluqda yaşamışdılar və Qəzənfərin anası öz çağası ilə – Qəzənfərlə bərabər, Mir Cəfəri də döşləriylə əmizdirmişdi. Mir Cəfər Bağırov təkcə Qəzənfər Musabəyovu tutdurmamışdı, Qəzənfərin bacısı, Azərbaycan SSR Xalq Ədliyyə Komissarı Ayna Sultanovanı da, Aynanın əri, respublikada müxtəlif komissarlıqlara rəhbərlik etmiş Həmid Sultanovu da (onların hamısı inqilabdan əvvəl partiyanın üzvləri idi) tutdurub güllələtmişdi və nəhayət, öz süd anasını – Qəzənfərgilin anasını da həbs elətdirib Bayıl həbsxanasına saldırmışdı. Döyülüb ağzı-gözü qana bulaşmış o qoca arvadın Bayıl həbsxanasında qışqıra-qışqıra: «Ay Allah, Mir Cəfərə bu döşümdən verdiyim südü haram elə! Onu dünya işığına həsrət qoy!» – deyə qarğış yağdırmağını da Komissara çatdırmışdılar. Ayna Sultanova isə güllələnəndə: «–Stalinin adı ilə ölürəm» – demişdi. Azərbaycan Mərkəzi Icraiyyə Komitəsinin sədri, ZSFSR Mərkəzi Icraiyyə Komitəsi sədrlərindən biri, SSRI Mərkəzi Icraiyyə Komitəsi sədrinin – «ümumittifaq ağsaqqalı» M.Kalininin müavini Sultan Məcid Əfəndiyevi isə Mir Cəfər Bağırovun orqanlarındakı ən yaxın silahdaşlarından, inandığı adamlardan biri – Borşev və «Boksyor» ləqəbli müstəntiq Musatov dindirirdi və vurduğu hər zərbədən sonra «Boksyor» ləzzətlə soruşurdu: «–Hə, «prezident», boynuna alırsan terrorçuluğunu, yoxsa yox?..» Sadəlövh Sultan Məcid... Elə bilirdi Bağırovun əlindən qurtara biləcək, yoldaş Stalinə arxalanırdı... Yoldaş Stalinlə 1907-ci ildən tanış idi, Bakıda birlikdə gizli fəaliyyət aparmışdılar, sonralar – Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Sultan 147 Məcid Moskvada Şərq Xalqları Kommunist Təşkilatları Mərkəzi Bürosu sədrinin müavini idi və yenə də yoldaş Stalinlə birgə işləyirdilər. Elə ki, Mir Cəfər Bağırov Sultan Məcidi sıxışdırmağa başladı, bu sadəlövh qoca yoldaş Stalinə və Kalininə məktublar yazdı, arvadı Zivər xanımın vasitəsilə Moskvaya göndərdi, məktublar ünvana yetişdi, Zivər xanım köhnə tanışları N.Krupskaya ilə görüşüb söhbət etdi, N.Krupskaya xüsusi olaraq yoldaş Stalinin yanına getdi və bütün bunların nəticəsi o oldu ki, Sultan Məcidi burjua millətçisi və terrorçu kimi güllələdilər, çıxıb getdi işinin dalınca... Sadəlövh qoca... Kalininə ümid edirdi... Kalinin öz canının hayında idi və imkan tapanda da, tapmayanda da yoldaş Stalinə yaltaqlanırdı. Mir Cəfər Bağırov isə kefinin kök vaxtlarında Kalinini «Keçisaqqal» deyə çağırırdı. 37–38 daha qurtarmışdı, daha Qəzənfər Musabəyov, yaxud Sultan Məcid Əfəndiyev kimi tanınmış və nüfuzlu adamlar qalmamışdı, onların hamısı cəzasına çatıb ləğv edilmişdi, ailələri sürgünə göndərilmişdi. Indi həbs edilən xalq düşmənlərinin ifadəsində Mir Cəfər Bağırovun adına rast gəlmək olmurdu, rast gələndə də məhbuslar bu adı ehtiramla çəkirdilər, onlar barədə qaldırılan cinayət işinin əsassız olduğunu yoldaş Mir Cəfər Bağırova çatdırmağı xahiş edirdilər. Bugünkü məlumat isə bir az başqa cürə idi. Komissar əlindəki kağıza baxa-baxa udqundu və: – Bu gün bir nəfər, xalq düşməni kimi həbs olunub... – dedi. Mir Cəfər Bağırov çeşməyinin girdə şüşələri arxasından diqqətlə Komissara baxdı və sidq-ürəkdən təəccüb etdi, yəni nə olsun ki, bir nəfər xalq düşməni həbs edilib. Komissar bu naqolay vəziyyəti hiss etdi və nəsə demək istədi, amma cümləsini dəqiq qura bilmədi: – Sizlə... Sizi... Mir Cəfər Bağırov birdən-birə gülümsədi: – Nədi, söyüb məni?– soruşdu. Komissar tələsik: – Yox, yox, – dedi. – Sizin sağlığınıza içməkdən imtina edib. Mir Cəfər Bağırov eləcə gülümsəyə-gülümsəyə o bir dəstə karandaşı yenə də iri əllərinin arasına alıb, bir-birinə sürtdü. – Kimdir? Komissar gözlərini kağızdan çəkməyərək: – Müəllimdir. – dedi. – Xosrov Ələkbərli... – Hardandır? – Əsli Hadrutdandır, özü indi Bakıda yaşayır... – Hadrutdan? – Bəli. – Bu cür düşmənlər idi də, Hadrutda taunu yayan... – Mir Cəfər Bağırov ayağa qalxıb kabinetdə var-gəl eləməyə başladı və bu adamın kobud cizgili sifətində bayaqkı təbəssümdən əsər-əlamət qalmamışdı. – Harada olub bu əhvalat? – Dünən axşam. Məktəb müdirinin qızının ad günündə. – Kim çatdırıb? – Bu gün məktəb müdirinin özü zəng eləyib rayon partiya komitəsinə xəbər verib. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|