81
Nəzirələr, təzminlər, ithaflar
Nə qədər qaldı gözüm yolda, qulağım səsdə,
Hamıdan gəldi xəbər, olmadı səndən xəbərim.
Dedilər bal nədi, baldan da şirindir övlad,
Bildim indi bu sözün doğruluğun, ey şəkərim.
Tez qayıt, ayrılığın könlümü bərbad elədi,
Gəl ki, sil gözlərimin yaşını, itsin qəhərim.
Gəl bu zülmət gecəmə nurlu çıraq ol, qayıda
Sən gedəndən bəri itmiş nələrim, ah nələrim.
Ananın sevgisini bildirə övladə, Sona,
Ramilin xatirinə ərsəyə gəlmiş əsərim.
Avqust, 1998
QIZIM ŞƏHLAYA
12 il öncə yetib həsrəti Şəhla qızımın.
Günəşə, Ayə baxıb surəti Şəhla qızımın!
Çatdırıb arzusuna həm ananı, həm atanı,
Bizə də həm yetişib xidməti Şəhla qızımın.
Nənəyə, həm xalaya, həm bibiyə sevgisi var,
Bəs edir hamısına hörməti Şəhla qızımın.
Sevilib on iki ildə ədəb-ərkanı ilə,
İndidən bəllidi şəxsiyyəti Şəhla qızımın.
Sona, Tann qoruya on iki imam xatirinə,
Arta ildən-ilə qoy şöhrəti Şəhla qızımın!
May, 1999
82
Sona Xəyal
SONA XƏYALIN QISA TƏRCÜMEYİ-HALI
Sonaxanım Həmid qızı Hadiyeva 1961-ci il iyunun 19-
da Bakının Maştağa qəsəbəsində anadan olub. 1976-cı ildə
255 saylı səkkizillik məktəbi, 1978-ci ildə 187 saylı orta
məktəbi bitirib.
1981-ci ildə Bakı 1 saylı Tibb Məktəbinin mamalıq
şöbəsini, 1991-ci ildə BDU-nun biologiya fakültəsini bitir-
miş, 1986-88-ci illərdə İxtiraçılıq İnstitutunda, 1995-1999-
cu illərdə Elmi-Tədqiqat Əkinçilik İnstitutunun aspirantu-
rasında (qiyabi) təhsil almışdır.
Tibb məktəbində oxuyarkən, 1979-cu ilin sentyabrında
7 saylı Birləşmiş Şəhər Xəstəxanasının laboratoriya
şöbəsinə işə qəbul edilmişdir. Tibb Məktəbini bitirdikdən
sonra xəstəxananın cərrahiyyə şöbəsinə tibb bacısı
vəzifəsinə keçirilmiş və altı aylıq anesteziya və reanima-
tologiya kursuna göndərilmişdir. Bir müddət cərrahiyyə
şöbəsində çalışmış, yenidən laboratoriya şöbəsinə böyük
laborant vəzifəsinə keçirilmişdir. Kliniki, biokimyəvi,
seroloji laboratoriya kurslarında təkmilləşmişdir. Qiyabi
təhsil aldıqdan sonra bir il laboratoriya həkimi işləmiş
sonra həmin laboratoriyaya müdir vəzifəsinə təyin
olunmuş və beş il bu vəzifədə çalışmışdır. İki il tədris-
istehsalat kombinatında IX-X siniflərə tibb bacısı kursunu
tədris etmiş və daha sonra Maştağa Mədəniyyət Evindəki
ikillik tibb kursunu aparmışdır. Xəstəxanada işlədiyi on
yeddi il ərzində dəfələrlə müdiriyyətin, rayon səhiyyə
şöbəsinin, rayon icraiyyə komitəsinin və rayon komsomol
komitəsinin fəxri fərmanları ilə təltif edilmişdir. Beş il
xəstəxana komsomol təşkilatının katibi, daha sonra
83
Nəzirələr, təzminlər, ithaflar
həmkarlar təşkilatının sədri vəzifələrində çalışmışdır.
İşlədiyi müddətdə bir sıra qəzet və jurnallarda elmi-
publisistik, tibbi-bioloji yazıları, habelə elmi hekayələri
çap olunmuşdur. Hal-hazırda Məhəmməd Füzuli adına
Əlyazmalar İnstitutunda böyük elmi işçi vəzifəsində
çalışır, elm tarixi ilə məşğuldur.
* * *
Qarabağ münaqişəsi başlandıqda hərəkata qoşulmuş,
bir sıra qadın təşkilatlarında qaçqınlarla iş aparmış, bir sıra
yardımların təşkilində iştirak etmiş, dəfələrlə cəbhə bölgə-
lərinə getmiş, qaynar nöqtələrdə belə, əsgərlərlə görüş-
müş, bir müddət könüllü hərbi qospitalda laboratoriya
həkimi kimi çalışmışdır. Həmin müddətdə müxtəlif
qəzetlərdə vətənpərvərlik mövzusunda onlarla publisistik
məqalələri çap olunmuş, «Maştağadan Qarabağa bir yol
vardı gedərgəlməz» adlı kitabını yazmışdır. 1992-ci ildə
ikillik Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutunu bitirmiş və 1993-
cü ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinə üzv qəbul olun-
muşdur. Maştağa Mədəniyyət Eivndə Gənc jurnalistlər
dərnəyi təşkil etmiş və onun rəhbəri olmuşdur.
«Murovdağ», «Paklıq» və «Vətən həsrəti» qəzetlərində
müxbir işləmiş, hal-hazırda «Respublika» qəzetinin
əməkdaşıdır.
* * *
Sona Xəyal 12 yaşından şeir, 14 yaşından hekayə
yazmağa başlayıb. 1987-ci ildə Maştağa Mədəniyyət
Evində Novruz Gəncəlinin təşkil etdiyi Səməd Vurğun
poeziya klubunun üzvü olub və həmin il «Azərbaycan
gəncləri» qəzetində Novruz Gəncəlinin «Yaradıcılıq iradə
84
Sona Xəyal
tələb edir» adlı «Uğurlu yolu» ilə birlikdə ilk şeiri dərc
olunub.
1993-cü ildə «Aç qapını gəlim, dünya» adlı ilk şeirlər
kitabı çap olunub. Həmin il Maştağa Mədəniyyət Evində
«Maştağa şairlər məclisi»ni təşkil edib, məclisin sədri
olub. 1994-cü ildə «Məcməüşşüəra» ədəbi məclisinin
üzvü olub və elə həmin ilin dekabrında Hacı Maillə
birlikdə «Füzuli ədəbi məclisi»ni təşkil edib, məclisin
katibi olub. 1995-ci ildə Füzuli məclisinin nəzdində Maş-
tağa qəsəbəsində «Şəfai», Bakıxanov qəsəbəsində «Qüd-
si» və I Zabrat qəsəbəsində «Vahid» ədəbi məclislərini
təşkil edib. 1996-cı ildə Məhəməd Füzuli adına
Əlyazmalar İnstitutuna işə qəbul olunub və XIX əsrin
dəyərli şairlərindən «Mirzə Əbdülxaliq Yusifin həyat və
yaradıcılığı» mövzusunda namizədlik işi yazıb. Sonralar II
Zabrat qəsəbəsində Mədəniyyət Evində «Yusif» ədəbi
məclisini təşkil edib və ona rəhbərlik edib. Hacı Mailin
vəfatından sonra Füzuli ədəbi məclisini bərpa edib. Amma
məclis davam etməyib. 2000-ci ildə ustadına verdiyi sözə
əməl edərək «Divan» bağlayıb. 2005-ci ildə həmin
divandan seçilmiş 101 qəzəl daxil edilmiş «Qəzəllər»
kitabı nəşr olub. Nəhayət: Maştağada «Bakı şairlər
məclisi»ni yaradıb, əruz vəznli şeirin inkişafı üçün bakılı
şairləri bir araya gətirmək istəyib, yenə alınmayıb, bir
müddətdən sonra məclis dağılıb. Bütün bunlardan sonra
məclislərdən yığışıb. Əlyazmalar İnstitutunda ciddi
tədqiqat işi ilə məşğul olmağa başlayıb. Bir-birinin ardınca
bakılı şairlərin şeir kitablarını nəşrə hazırlayıb və klassik
şeirlə bağlı iyirmiyə yaxın təlif və tərtib kitabları nəşr
olunub. Qəzet və jurnallarda, eləcə də konfrans
materiallarında klassik şeirlə bağlı iki yüzdən artıq
məqaləsi çap olunub.
85
Nəzirələr, təzminlər, ithaflar
* * *
1993-98-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin filolo-
giya fakültəsində axşam, 2004-06-cı illərdə Bakı Slavyan
Universitetinin magistiraturasında qiyabi təhsil alıb, 1997-
98-ci dərs ilində 255 saylı orta məktəbdə biologiya və dil-
ədəbiyyat fənlərini tədris edib.
1998-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə üzv qəbul
edilib. Yazıçıların XI qurultayına nümayəndə, qurultaydan
sonrakı plenumda Yazıçılar Birliyinin «İrs» komissiya-
sının sədri seçilib. Altı il müasir ədəbiyyatın tədqiqi ilə
məşğul olub və «Müasirlərim» seriyasından iyirmidən
artıq monoqrafiya yazıb. Yaradıcılığı bir sıra mükafat və
diplomlarla qiymətləndirilib. Dövri mətbuatda çağdaş
yazıçılar haqqında məqalələrlə çıxış edib. «İrs» komis-
siyasının işi kimi dünyasını dəyişmiş şairlərlə bağlı xatirə
kitabları və «Yüzilliklər» silsiləsindən toplular üzərində
çalışır.
2003-cü ildə Akademiyada qadın alimləri birləşdirən və
onların elmi fəaliyyətinin tədqiqi və təbliği ilə məşğul olan
«Nigar» elmi-ədəbi məclisini yaradıb, hal-hazıra qədər
onun sədridir. 2009-cu ildə «Gənc qələm» ədəbi birliyini
yaradıb, hal-hazırda onun sədridir.
86
Sona Xəyal
MÜNDƏRİCAT
ÖN SÖZ ƏVƏZİ .......................................................................................... 3
NƏZİRƏLƏR
NƏSİMİYƏ .................................................................................................. 9
FÜZULİYƏ ................................................................................................ 12
SEYİD ƏZİMƏ .......................................................................................... 14
ƏLIAĞA VAHİDƏ .................................................................................... 15
HACI MAİLƏ ............................................................................................ 16
ƏLƏMDAR MAHİRƏ ............................................................................... 18
TƏZMİNLƏR
Təzmin-qəzəllər
XƏLİLİDƏN .............................................................................................. 19
XƏTAİDƏN ............................................................................................... 20
FÜZULİDƏN ............................................................................................. 21
HAMİDİDƏN ............................................................................................. 22
MƏSİHİDƏN ............................................................................................. 23
SAİB TƏBRİZİDƏN .................................................................................. 24
QÖVSİ TƏBRİZİDƏN ............................................................................... 25
NİŞAT ŞİRVANİDƏN ............................................................................... 26
MİRZƏ HƏSİB QÜDSİDƏN ..................................................................... 27
SEYİD ƏZİMDƏN ..................................................................................... 28
MİRZƏ ƏBDÜLXALIQ YUSİFDƏN ....................................................... 29
ATABABA HİCRİ MƏŞQƏTƏLİDƏN .................................................... 31
MUXTAR BİSAVADDAN ........................................................................ 32
İSMAYIL ZƏBİHDƏN .............................................................................. 33
MƏŞƏDİXANIM LEYLADAN ................................................................ 34
AĞABƏYİM AĞADAN ............................................................................ 35
SƏMƏD VURĞUNDAN ........................................................................... 36
ƏLİ FƏHMİDƏN ....................................................................................... 37
HACI MAİLDƏN ....................................................................................... 38
TƏXMİSLƏR
XƏTAİDƏN ............................................................................................... 39
FÜZULİDƏN ............................................................................................. 40
İTHAFLAR
Alimlərə
Akademik ZƏRİFƏ ƏLİYEVAYA ............................................................ 48
Akademik UMNİSƏ MUSABƏYOVAYA .................................................. 49
87
Nəzirələr, təzminlər, ithaflar
Akademik ADİLƏ NAMAZOVAYA ........................................................ 50
Akademik MƏŞƏDİXANIM NEMƏTƏ ................................................... 51
Kimyaçi alim, aktrisa İZZƏT XANIMA .................................................... 52
Professor ZƏHRA QULİYEVAYA ........................................................... 53
Professor MİNİRƏ AĞAHÜSEYNOVAYA ............................................. 54
Əməkdar elm xadimi, professor SAMƏT ƏLİZADƏYƏ .......................... 55
f.e.n. dosent BƏXTİYAR MƏMMƏDZADƏYƏ ...................................... 57
f.e.n. mətnşünas MƏNTİQƏ MURADOVAYA ........................................ 58
Sənət adamlarına
Rəssam MARAL RƏHMANZADƏYƏ ..................................................... 59
Xalq artisti AMALYA PƏNAHOVAYA ................................................... 60
Xalq artisti ƏLİBABA MƏMMƏDOVA ................................................... 61
Ağac üzərində oyma ustası SEYFƏDDIN MƏNSİMOĞLUYA ................ 62
Təyyarəçi ZÜLEYXA SEYİDMƏMMƏDOVAYA .................................. 63
Yazıçı və şairlərə
CƏFƏR CABBARLIYA ............................................................................ 64
Xalq yazıçısı ANARA ................................................................................ 65
Xalq şairi FİKRƏT QOCAYA ................................................................... 66
Xalq şairi QABİLƏ .................................................................................... 67
Yazıçı
ƏLİ SƏMƏDLİYƏ ......................................................................... 68
FÜZULİ ƏDƏBİ MƏCLİSİNƏ ................................................................... 69
HACI MAİLƏ ........................................................................................... 70
ƏLƏKBƏR ŞAHİDƏ ................................................................................. 75
BABA PÜNHANA ..................................................................................... 75
MÜXTƏLİF ÜNVANLAR .......................................................................... 77
Şəhid anası ŞÖVKƏT FAZİLOVAYA ...................................................... 77
QARABAĞ ŞƏHİDİ MƏMMƏDƏ ........................................................... 77
MƏRZİYYƏ SƏLAHƏDDİNƏ ................................................................. 78
“Gülüstan” verilişinin aparıcısı ƏJDƏR OLA ............................................ 79
RƏFİQƏM REYHANA ............................................................................. 79
TƏLƏBƏ YOLDAŞIM HUMAYA ........................................................... 80
OĞLUM RAMİLƏ ..................................................................................... 80
QIZIM ŞƏHLAYA ..................................................................................... 81
SONA XƏYALIN QISA TƏRCÜMEYİ-HALI......................................... 82
88
Sona Xəyal
S O N A X Ə Y A L
Nəzirələr
Təzminlər
İthaflar
Нашир: Рафиг Хан-Сайад оьлу
Корректор: Цлвиййя Щадийева
Техники редактор: Цлви Новрузов
Дизайнерляр: Ирадя Ящмядова, Жейщун Ялийев
Оператор: Рцбабя Вялийева
______________________________
Йыьылмаьа верилиб: 25.06.2009
Чапа имзаланыб: 21.08.2011
Ш.ч.в. 5, тираж 300
«МБМ» мятбяясиндя чап олунуб.
Dostları ilə paylaş: |