Yazıçı-publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü m əsləhətçi redaktor

45 
daha  oxuduqca m
ən  çox sevindim. Özümü bu yurdun övladı  
sandığıma görə elə bil dünyanı  mənə bağışladılar. Şair təbim  
yüks
əldi, həmin mövzuda yazdığım bir şeir yadıma düşdü: 
 
TAXTAKÖRPÜ 
 
Saf suların şırhaşırla axıb gəlir,  
D
ərələrə, yamaclara baxıb gəlir. 
Sin
əsinə gül-çiçəyi taxıb gəlir,  
Yaraşıqsan sən Şabrana, Taxtakörpü,  
Can verirs
ən Abşerona, Taxtakörpü. 
 
Q
ədim dağlar qoynunda sən yer almısan,  
V
ətənimdə yüksəklərə ucalmısan. 
Şöhrətinlə bu  ölkəyə səs salmısan,  
Yaraşıqsan sən Şabrana, Taxtakörpü,  
Can verirs
ən Abşerona, Taxtakörpü. 
 
Bu günl
ərdə mən neçə dağ, dərə aşdım,  
S
əni gördüm, tanımadım, əvvəl çaşdım,  
Salam verdim, 
əlin sıxdım, qucaqlaşdım,  
Yaraşıqsan sən Şabrana, Taxtakörpü,  
Can verirs
ən Abşerona, Taxtakörpü. 
 
Bol suyundan şoran düzlər cana gəlsin,  
Bağ-bağçalar girsin yaşıl dona, gəlsin. 
Sularında dincəlməyə sona gəlsin. 
Yaraşıqsan sən Şabrana, Taxtakörpü,  
Can verirs
ən Abşerona, Taxtakörpü. 
 
Zakir s
ənin məkanında qonaq qalıb,  
Z
əhmətsevər insanlardan ilham alıb. 
Sevgin çoxdan ür
əyimdə yuva salıb,  

---

46 
Yaraşıqsan sən Şabrana, Taxtakörpü,  
Can verirs
ən Abşerona, Taxtakörpü. 
 
Şabran göllərlə də zəngin bir məkandır. Bu göllər Şabpa-
nın  gözəl və  əvəzedilməz füsunkar təbiətini daha da gözəl-
l
əşdirir. 
Rayonun 
ərazisində yerləşən Ağzıbirçala gölü Azərbayca-
nın  ən  böyük  şirinsulu  gölüdür. Bu göl Dəvəçiçayın  hövzə-
sind
ə  yerləşir.  Dəniz səviyyəsindən 24.9 metr çökəklikdədir. 
Sah
əsi 1,5 kv.km.-dir.  
Ağzıbirçala  gölünün  Xəzər dənizinə  ən  yaxın  məsafəsi 2 
km-
ə  qədərdir. Gölə  Şabran,  Dəvəçi və  Taxtakörpü kimi 3 
çayın  suyu  tökülür.  Qara  Dəhnə  çayı  (uzunluğu  4  km-ə 
q
ədərdir) isə öz mənbəini bu göldən başlayır və  Xəzərə  axır. 
Ağzıbirçala  gölü haqqında əldə etdiyimiz məlumatlara əsasən 
gölün  sahili  girintili  çıxıntılıdır.  Şabran  (keçmiş  Dəvəçi) 
rayonundakı  Sarvan kəndindən 3,5 km  şərq tərəfdə yerləşir. 
Göl  yerli v
ə köçəri quşların, eləcə də  müxtəlif növ  balıqların  
m
əskənidir.  Gölün  uzunluğu    bataqlıq  sahə  də  daxil olmaqla 
11,2 km, maksimal eni 3,5 km, sahil x
əttinin uzunluğu isə 37,5 
km-
ə  qədərdir. Xəritəyə  əsasən gölə  ildə  325  mm    yağıntı 
düşür. Axın  modulu 0,2 l/ saniyə, buxarlanma qabiliyyəti isə 
800 mm-dir. Az
ərbaycanda nadir olan belə bir təbiət incisinin 
m
əhz bizim rayonumuzda yerləşməsi mənim  şair  qəlbimi 
coşduraraq  riqqətə  gətirdi və  mən bu gölə  həsr  etdiyim  şeri 
yavaş-yavaş oxumağa başladım:  
 
 
AĞZIBİRÇALA 
 
İki yüz əlli göl Azərbaycanda 
Vardır, qərar tutub onlar hər yanda. 
 

---

47 
Axarlı göllərin inan misli yox, 
Onların iqlimi çox sevilir, çox. 
 
T
əbiət yaradan bu gözəlliyin 
Tayı-bərabəri varmı, bir deyin?! 
 
Göll
ərdən alınan çoxlu məhsullar 
Ərzaqtək özünə geniş yer alar. 
 
X
əzər sahilində Ağzıbirçala 
Möhk
əmçə qorunur, sankı bir qala. 
 
Qış vaxtı  olsa da güclü boran-qar, 
Burda m
əskən salır köçəri quşlar. 
 
Balıqla, quşlarla zəngin bu gölü, 
Sayıblar Vətənin nadir bir gülü. 
 
Şabran bölgəsində yerləşir bu göl, 
Çaylarla X
əzərə birləşir bu göl. 
 
Göll
ərin içində mirvari, inci, 
Olubdur h
əmişə elin sevinci. 
 
Bu şirin sulu göl Azərbaycanda 
Yegan
ə sayılıb bütün zamanda. 
 
Göld
ə olan şirin su ehtiyatı 
Daim canlandırıb burda həyatı. 
 
Bu göl vaxtıykən bir liman olmuş, 
Ov mövsümü quş, balıq ovlanmış. 
 

---

48 
Plana h
əmişə əməl edilmiş,  
Ölk
əyə bolluca gəlir gətirmiş. 
 
İndi bağlansa da o köhnə liman, 
Qanunsuz bir ova  verilmir aman. 
 
Göl
ə qonaq gələn minlərlə quşlar 
Burada dinc
ələr, burada qışlar. 
 
Quşların məskəni olan bu yerlər 
Ovçuların məkanıdır deyirlər. 
 
H
ər ov mövsümündə yüzlərlə insan  
 G
əlib ləzzət alıb etdiyi ovdan. 
 
Qanunu qaydada ova g
ələnlər, 
Silahla r
əftarı yaxşı bilənlər 
 
Ür
əkcə ov edib burda həmişə, 
Ovçuluğu seçib özünə peşə. 
 
Z
əngin ehtiyatlar vardır bu göldə, 
Onunçun m
əşhurdur ağızda ,dildə. 
 
Ölk
ənin çox varlı bu xəzinəsi 
Quşların səsilə alır nəfəsi. 
 
Bu şeri bitirib düşürəm yola, 
Getmir x
əyalımdan Ağzıbirçala    
 
 
 
 

---

49 
II  BÖLMƏ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
TARİXİ YADDAŞLARDA 
DAŞLAŞMIŞ  ULU ŞABRAN 
         
(QƏDİM ŞABRAN ŞƏHƏRİ VƏ ONUN KƏNDLƏRİ BARƏDƏ 
ALINMIŞ  MÜSAHİBƏLƏRDƏN) 
                               
 
 
Qayıtdı özünə tarixi adın, 
Gözün
ə ox batdı düşmənin, yadın. 
F
əxr edir səninlə Zakir övladın, 
Onun h
əm sağı,  həm solusan, Şabran, 
Süfr
əsi bərəkət dolusan, Şabran! 
 
 
 
 
 
 
 
 

---