• MƏl umat kitabçasi handbuch



Yüklə 0,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə21/33
tarix06.05.2018
ölçüsü0,92 Mb.
#42984
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   33

55

54

Handbuch | Vernetzt für Nachhaltigkeit



Handbuch | Vernetzt für Nachhaltigkeit

tern der Zukunft“ allein oder in Kleingruppen machen. Man 

kann ihnen diese Wahl freistellen.

In der ersten Phase (ca. 20 – 30 Minuten) geht es um das 

„weinende Gesicht der Erde“. Die Teilnehmenden gestalten 

mit Zeitungsartikeln und Magazinen, Wörtern, Texten und 

freiem Malen eine Collage eines Schreckensszenarios für 

die Zukunft der Erde. „Was könnte der Menschheit und allen 

anderen Lebewesen drohen, wenn Ihre schlimmsten Befürch-

tungen wahr werden?“ lautet die Frage an die Teilnehmenden. 

In der zweiten Phase (ca. 20 – 30 Minuten) wendet man sich 

nun von dem weinenden Gesicht ab und dem „lachenden 

Gesicht der Erde“ zu. In einer zweiten Collage drücken die 

Teilnehmenden aus, wie ihr Traum einer lebenswerten Erde 

aussieht, in der alle ihre Hoffnungen und Visionen von einer 

lebenswerten Zukunft wahr geworden sind. 

In der dritten Phasen gehen die Teilnehmenden in Kleingrup-

pen zu dritt oder viert zusammen und zeigen bzw. erzählen 

einander, was sie gestaltet haben. Danach sammeln sie in 

einem Brainstorming viele Ideen zu den Fragen „Was können 

wir tun, dass unsere Befürchtungen nicht eintreffen?“ und 

„Was können wir tun, damit unsere Hoffnungen Realität wer-

den?“. Diese können auf einem Plakat aufgezeichnet werden. 

Abschließend wird eine kleine Vernissage mit den Darstellun-

gen und Diskussionsergebnissen veranstaltet.

 

Quelle: Andreas Schelakovsky/Markus Langer (2008): Öko-



logischer Fußabdruck in der Schule - Impulse, Szenarien und 

Übungen für die Sekundarstufe. FORUM Umweltbildung, Wien. 

Auch Gratisdownload unter 

www.umweltbildung.at/publikatio-

nen/forum-didaktik.html möglich.

Fische fangen

Diese Methode hat das Ziel, die eigene Mitverantwortung 

für die Gemeinschaftsgüter der Erde (Wasser, Boden, Luft, 

Wildtiere…) zu erkennen und durch Kooperation und Kom-

munikation zur Lösung von Problemen zu kommen. Sie ist 

besonders geeignet in der Phase der Interaktion. 

Dauer: Ca. 30 Minuten, Arbeit in Kleingruppen zu 3 – 6 Personen

Bezug zur Bildung für nachhaltige Entwicklung: Genau wie in 

diesem Spiel dreht sich bei nachhaltiger Entwicklung alles 

um die Frage der Gerechtigkeit heute und auf die Zukunft 

bezogen; es wird auch deutlich, dass durch Kooperation und 

Kommunikation die Herausforderungen viel besser gemeis-

tert werden können. 

Fischer leben an einem See. Jeder fi scht so viel, wie er zum 

Leben benötigt, die Fische können sich vermehren, ihre Zahl 

nimmt nicht ab. Eines Tages überlegt sich ein Fischer: „Ich 

könnte ein paar Fische mehr fangen und sie verkaufen – das 

macht doch nichts, darauf kommt es nicht an“. Weil alle so 

denken, beginnt jeder viel mehr Fische zu fangen, so lange, 

bis der See leer gefi scht ist und die Fischer ihre Existenz-

4. Interaktion

In dieser Phase arbeiten die Lernenden gemeinsam am The-

ma, sie entwickeln ein Verständnis für die unterschiedlichen

Perspektiven. Methoden der Diskussion, des analytischen 

Diskurses sind hier besonders wichtig: Ein Rollenspiel etwa, 

in dem Naturschützer/innen und Firmeneigentümer/innen da-

rüber beraten, ob ein Naturschutzgebiet bebaut werden darf. 

5. Zukunft gestalten 

In der nächsten Phase sollen Lösungen entwickelt und geprüft 

werden: Wenn ein Naturschutzgebiet geplant ist, was bedeu-

tet dies für die Arbeitsplätze? Wie würde sich die Landschaft 

verändern? Methoden, in denen unterschiedliche Szenarien 

entwickelt werden, sind hier besonders geeignet. 



6. Refl exion und Bewertung

Es ist von großer Bedeutung, dass der Lernprozess abschlie-

ßend refl ektiert wird: Was waren die ursprünglichen Ziele? 

Welche haben wir erreicht? Wie hat uns das Thema beein-

fl usst, verändert? Was können wir anderen darüber erzählen? 

Wie können wir weitermachen? Dieser Refl exionsprozess 

ist Ausgangspunkt für weitere Lernprozesse, für die nächste 

„Konfrontation“. 



I.  EINIGE METHODENBEISPIELE

Die zwei Gesichter der Erde

Dabei handelt es sich um eine Methode Zukunftsvisionen, 

bzw. positive und negative Vorstellungen von der Zukunft

auszudrücken. Sie ist besonders gut geeignet für die Phase 

„Zukunft gestalten“ als Abschluss von komplexen Themen 

wie Klimawandel oder ökologischer Fußabdruck. 

Dauer: Etwa 1,5 Stunden

Bezug zur Bildung für nachhaltige Entwicklung: Wenn wir die 

Zukunft aktiv gestalten wollen, sollten wir uns unserer eige-

nen Zukunftsängste, unserer Wünsche und Visionen für eine 

lebenswerte Welt bewusst sein.

Die Zukunft ist ungewiss: Sie kann sich entweder in Richtung 

unserer Befürchtungen oder unserer Hoffnungen entwickeln. 

Während der inhaltlichen Arbeit an Themen der Nachhaltig-

keit ist es wichtig, den persönlichen, emotionalen Vorgängen 

im Menschen Raum zu geben. Welche Sorgen werden durch 

die Beschäftigung mit Themen der Nachhaltigkeit aktiviert? 

Welche Visionen und Hoffnungen entstehen? Solchen und 

ähnlichen Fragen kann mit dieser Methode Raum gegeben 

werden. 

Die Teilnehmenden können die Arbeit an den „zwei Gesich-

na və ya kiçik qruplarda işləyə

bilərlər. Buna özləri qərar verə bilərlər.

Birinci mərhələ (təx. 20-30 dəq.) “dünyanın ağlayan üzündən” 

bəhs edir. İştirakçılar qəzetdəki məqalələr, sözlər, mətnlər və 

sərbəst rəsmlər vasitəsilə dünyanın gələcəyinin dəhşət ssenari-

sinin kolajını hazırlayırlar. “Əgər sizin ən dəhşətli qorxularınız 

reallaşsa onda bəşəriyyəti və digər canlıları nələr gözləyir?”- 

iştirakçıların sualları belə səslənir. İkinci mərhələdə ( təx. 20-

30 dəq.) dünyanın ağlayan üzündən “dünyanın gülən üzünə” 

dönüş baş verir. İkinci kolajda iştirakçılar gözəl, yaşamaq 

üçün yararlı Yer kürəsi haqqındakı xəyallarını ifadə edirlər. 

O Yer kürəsi ki, orada onların gələcəyə  aid bütün ümidləri və 

xəyalları reallaşacaq.

Üçüncü mərhələdə iştirakçılar üçlü, dördlü şəkildə kiçik 

qruplara ayrılırlar və bir-birilərinə nələr etdiklərini danışır-

lar. Daha sonra onlar “biz qorxularımızın reallaşmaması 

üçün nə etməliyik?” və “ümidlərimizin həyata keçməsi üçün 

nələr etməliyik?” sualları ətrafında fi kirlər toplayırlar. Bütün 

bunlar bir plakatda göstərilə bilər. Sonda təsvir və müzakirə 

nəticələrinin yer aldığı kiçik bir vernisaj təşkil edilir. 

 

Mənbələr: Andreas Schelakovsky/Markus Langer (2008): 

Ökologischer Fußabdruck in der Schule - Impulse, Szenarien 

und Übungen für die Sekundarstufe. FORUM Umweltbildung, 

Wien. Auch Gratisdownload unter 

www.umweltbildung.at/

publikationen/forum-didaktik.html möglich.

Balıq tutmaq

Bu metodun əsas məqsədi Yerin zənginliyini (su, torpaq, 

hava, meşə heyvanları....) qorumaq qarşısında şəxsi məsu-

liyyətini dərk etmək və əməkdaşlıq, həmçinin müzakirələr 

vasitəsilə problemləri həll etməkdir. O, daha çox qarşılıqlı 

təsir mərhələsinə uyğundur.

Davam etmə müddəti: təxminən 30 dəqiqə, 3-6 nəfərlik kiçik 

qruplarda iş.

Davamlı inkişaf naminə maarifl əndirmə ilə əlaqə: davamlı 

inkişafda olduğu kimi bu oyunda da hər şey bu gün və gələcək 

üçün ədalət ətrafında cəmləşib: həmçinin aydın olur ki, əmək-

daşlıq və müzakirələr vasitəsilə çağırışların öhtəsindən daha 

yaxşı gəlmək olar. 

Balıqçılar gölün sahilində yaşayırlar. Hər bir balıqçı ehtiyacı 

olduğu qədər balıq ovlayır, balıqlar çoxalırlar onların sayı 

azalmır. Bir gün bir balıqçı düşünür: “Mən bir az çox balıq 

ovlaya və onları sata bilərəm - bu heç bir fəsada gətirib 

çıxarmaz, bunun xüsusi bir təsiri olmaz”. Bütün balıqçılar 

bu şəkildə düşündüyündən hamı daha çox balıq ovlamağa 

başlayır və bu gölün tamamilə boşalmasına gətirib çıxarır. Son 



4. Qarşılıqlı təsir

Bu mərhələdə məktəblilər birlikdə hər hansı bir mövzu 

üzərində işləyir, müxtəlif perspektivlərdən ümumi bir anlayış 

inkişaf etdirirlər. Diskussiya və analitik müzakirə metodları 

xüsusilə önəmlidir: məsələn belə bir oyun. Ekoloqlar fi rma 

sahiblərilə qoruqlarda inşa işlərinin aparılması mövzusunda 

mübahisə edir. 

5. Gələcəyin qurulması

Növbəti mərhələdə həll üsulları tapılmalı və yoxlanılmalıdır: 

əgər bir qoruq planlaşdırılsa bu iş yerlərinə necə təsir edə 

bilər? Landşaft necə dəyişəcək? Müxtəlif ssenarilərin ya-

radıldığı metodlar bura çox uyğundur.

6. Yansıma və qiymətləndirmə

Öyrənmə prosesinin əks etdirilməsinin böyük önəmi vardır: 

başlanğıc məqsədlər nə idi? Biz  hansı məqsədlərə nail ola 

bildik? Bu mövzu bizə necə təsir etdi, bizi necə dəyişdirdi? Biz 

başqalarına bu barədə nə izah edə bilərik? Necə davam edə 

bilərik? Bu düşünmə prosesi digər öyrənmə prosesləri üçün, 

yeni qarşıdurmalar üçün başlanğıc nöqtəsini təşkil edir.

I.  BƏZİ METOD NÜMUNƏLƏRİ

Dünyanın iki üzü

Burada gələcək haqqında positiv və neqativ təsəvvürləri 

özündə birləşdirən gələcəyin təsviri metodundan bəhs 

edilir. O daha çox “Gələcəyi qurmaq” mərhələsinə uyğundur, 

iqlimin dəyişməsi və “ekoloji iz” kimi mürəkkəb mövzuların 

tamamlaması kimi.

Davam etmə müddəti: təxminən 1,5 saat

Davamlı inkişaf naminə maarifl əndirmə ilə əlaqə: əgər biz aktiv 

şəkildə gələcəyi qurmaq istəyiriksə onda biz gələcək qarşısın-

da olan qorxularımızı, arzularımızı və yaşamağa dəyər bir 

həyat üçün xəyallarımızı dərk etməliyik.

Gələcək qeyri-müəyyəndir: o, bizim qorxularımız və ya ümid-

lərimiz istiqamətində inkişaf edə bilər. Davamlılıq mövzuları 

üzərində iş zamanı vacib olan insandakı şəxsi, emosional 

proseslərə yer verməkdir. Davamlılıq mövzuları ilə iş zamanı 

hansı qayğılar aktivləşmişdir? Hansı xəyallar və ümidlər 

yaranmışdır? Bu və buna oxşar suallar burada öz həllini tapa 

bilər.

İştirakçılar ”dünyanın iki üzü” mövzusu ilə bağlı işdə təkbaşı-




Yüklə 0,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   33




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə