01 azeri indd

26

CASPIAN ENERGY AZƏRBAYCAN  N1 (0)`2011 |  www.caspenergy.com

şəhərdaxili yolları; Azadlıq meydanını 

Zığ dairəsilə birləşdirən  şosseni (12 

km); Zığ dairəsilə Heydər Əliyev adına 

hava limanını birləşdirən avtomobil 

yolunu (20 km); Heydər  Əliyev pros-

pekti (Babək prospektindən Böyükşor 

prospektinədək) (6 km); Vaqif və Xətai 

prospektlərini birləşdirən  Ə.Ağaoğlu 

küçəsi (1,6 km); Bayıl bazarı ilə 

Bibi-Heybət məscidi arasındakı yeni 

avtomobil yollarını (4 km), Bakı-Ələt 

avtomobil yolunun Bayıl-Bibiheybət-

Lökbatan dairəsi hissəsini (8 km) 

göstərmək olar.   

Hazırda ümumi uzunluğu 100,2 

km olan avtomobil yolarının inşa və 

bərpa işləri aparılır. Bunlar aşağıda-

kılardır: Heydər  Əliyev adına hava 

limanı – Mərdəkan dairəsi – Bilgə (19 

km); Bilgə - Novxanı – Sumqayıt (41 

km); Xocahəsən – Lökbatan (1,8 km); 

Buzovna – Mərdəkan – Qala (12,5 km); 

Zığ yolundan Qala stansiyasınadək 

– Heydər  Əliyev adına Beynəlxalq 

Hava Limanı (13 km); Bakı – Ələt – 

Qazax – Gürcüstanla dövlət sərhədi 

(bayraq meydanı) (2.9 km).

CE: Nəqliyyat vasitələrinin parkı 

üzrə islahatlarla bağlı hansı  işlər 

görülür? 

Ziya Məmmədov: 

Nəqliyyat 

vasitələrinin parkı üzrə islahatlar-

la  əlaqədar işlər bütün nəqliyyat 

sahələrində  məqsədyönlü  şəkildə 

aparılır.  Əgər dəmir yoluna nəzər 

salsaq, 2004-cü ildən başlayaraq 10 

yeni lokomotiv, 14 işlənmiş lokomotiv 

alınıb, 37 lokomotivin əsaslı  təmiri 

aparıldığını görərik. 

Hava nəqliyyatı sahəsində 4 

Aerobus-319, 4 Boinq-757, 1 Boinq-

7127, 2 ATR növlü təyyarə, 6 helikop-

ter alınıb. 

Avtomobil nəqliyyatı sahəsində 

2332 yeni avtobus -  1521 irihəcmli 

avtobus, 811 orta həcmli avtobus alı-

nıb. Onlardan 186 irihəcmli avtobus 

dövlət büdcəsi hesabına  əldə edilib. 

Bundan  əlavə, 155 yeni taksi alınıb. 

Bunlar, əsasən, Daewoo Lacetti - 24, 

Daewoo Nexia - 16, Chevrolet  - 3, 

London-Taxi - 112 avtomobilləridir.

Dəniz nəqliyyatı sahəsində 9 yeni 

tanker, 1 teploxod, 52 vaqon həcmli 

2 bərə alınıb.  

CE: Dəniz infrastrukturunun 

yenilənməsi sahəsində hansı 

layihələr həyata keçiriləcək?

Ziya Məmmədov: 

Bildiyiniz kimi, 

paytaxtımızda yeni Bakı Beynəlxalq 

Dəniz Ticarəti Limanının tikilməsi 

üzrə layihə həyata keçirilir. Prezident 

İlham  Əliyevin 2007-ci ilin oktyabr 

ayında imzaladığı Sərəncama əsasən 

Ələt qəsəbəsi  ərazisində limanın 

tikintisi üçün zəruri tədbirlər görü-

lüb. Bakı  şəhəri nəqliyyat struktu-

runun yenilənməsi və Azərbaycanın 

tranzit potensialının artması üçün 

Nəqliyyat Nazirliyi Hollandiyanın  

Royal Haskoning şirkətilə müqavilə 

imzalayıb və adı  çəkilən  şirkət 

layihələndirmə işlərini yerinə yetirib.        

2010-cu il noyabrın 3-də prezident 

İlham  Əliyevin iştirakı ilə yeni Bakı 

Beynəlxalq dəniz ticarət kompleksinin 

təməlqoyma mərasimi keçirilib. 

Yeni limanın Bakı-İran sərhədi 

avtomagistralının 66 kilometrliyində, 

Bakı  şəhərini Gürcüstan və digər 

istiqamətlərlə birləşdirən avtomobil 

və dəmir yolu xətlərinə yaxın ərazidə, 

Xəzər dənizi sahilində yerləşməsi 

onun  əhəmiyyətini xeyli artırır. 

Sahildən təxminən 4 kilometr aralıda 

yerləşən və  təbii dalğaqıran rolunu 

180000

1990

1995

2000

2005

2010

Avtomobil

Dəmir yolu

Dəniz

Avia

160000

140000

120000

100000

80000

60000

40000

20000

0

Azərbaycanın nəqliyyat sektoru üzrə yükdaşımaların dinamikası (min tonla)

Mənbə: Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat Nazirliyi

EKSKLÜZİV 

•

---

27

CASPIAN ENERGY AZƏRBAYCAN  N1 (0)`2011 |  www.caspenergy.com

oynayan Gil adası sayəsində limanın 

ərazisi iri dalğalardan qorunacaq.

Liman kompleksinin ərazisi 44 hek-

tar təşkil edəcək.  İnşaat işləri üç 

mərhələdə  həyata keçiriləcək. Birinci 

mərhələ 3.5 il ərzində reallaşa-

caq.  İlkin mərhələdən sonra liman 

kompleksində ildə 10 milyon ton yük 

və TEU standartlı 40 min kontey-

ner emal ediləcək. Ikinci mərhələdə 

bu rəqəmlər 17 milyon ton və 150 

min konteynerə çatdırılacaq. Üçüncü 

mərhələdə isə limanın il ərzində yük-

boşaltma gücü 25 milyon ton yük və 1 

milyon konteyner təşkil edəcək.  

Layihə  çərçivəsində avtomobil və 

dəmir yolları, giriş kanalı, gəminin yan 

alması üçün körpü, bərə və quru mal 

daşıyan terminal, konteyner sahəsi 

və s. inşa ediləcək. 

2011-ci il avqustun 10-da Hökumət 

Nəqliyyat Nazirliyi nəzdində tikilən 

Bakı Beynəlxalq dəniz ticarət limanı 

idarəsinin yaradılması haqda qərar 

qəbul edib. 

İdarə Bakı  şəhəri Qaradağ rayonu 

Ələt  qəsəbəsi ərazisindəki “Bey     nəlxalq 

dəniz ticarət portu kompleksi”ndəki 

inşaat işlərinin vaxtında və keyfiyyətli 

şəkildə  həyata keçirilməsinin, bu 

işlərlə bağlı təsdiqlənmiş layihə-smeta 

sənədləşdirməısinin nəzarətini təmin 

edəcək, həmçinin dövlət büdcəsindən 

və digər maliyyə mənbələrindən qeyd 

olunan inşaya ayrılan vəsaitlərin 

yüksək effektivliyinə  təminat yarada-

caq, o cümlədən tikinti zamanı mey-

dana çıxacaq məsələlərin operativ 

həllini təmin edəcək. 

Limanın inşasının ilk mərhələsinə 

450 mln. manat ayrılması  tələb olu-

nur.  İlkin hesablamalara görə, ikinci 

mərhələyə 150 mln. manat, üçüncü 

mərhələyə isə 180 mln. manat lazım 

gələcək. Limanın tikintisinin birinci 

mərhələsi bitdikdən sonra obyektdə 

144 insan fəaliyyət göstərəcək, liman 

tamamilə istifadəyə verildikdən sonra 

isə işçilərin sayı 3000 nəfərə çatdırıla-

caq. Limanın inşası dövründə təxminən 

700 müvəqqəti iş yeri açılacaq. 

2011-ci ilin yayında layihə 

çərçivəsində Bakı-Ələt-Gürcüstan 

magistral avtomobil yolunu komplek-

sin ərazisilə birləşdirən yol infrastruk-

turunun inşasına hazırlıq məqsədilə 

işlərə başlanılıb. Hazırda limanın 

akvatoriyasında dibini dərinlətmə 

işləri aparılır. 

Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun 

2012-ci ilin sonunadək istisma-

ra verilməsi ticarət limanının inşa-

sı ilə uyğunlaşdırılacaq. Bu, Xəzər 

hövzəsində  ən iri, ən müasir, ən 

gözəl və  ən möhtəşəm dəniz ticarət 

limanı olacaq. Onun gücü bizə  həm 

Şərqdən, həm də  Qərbdən gələn və 

əksinə, həmin istiqamətlərdə gedən 

istənilən həcmdə yükü daşımağa 

imkan yaradacaq.   

CE: 2010-2014-cü illərdə 

Azərbaycan Respublikası  dəmir 

yol nəqliyyat sisteminin inkişafı ilə 

bağlı dövlət proqramlarının həyata 

keçirilməsi hansı mərhələdədir? 

Ziya Məmmədov: 

Azərbaycan 

Respublikası  dəmir yol nəqliyyat sis-

teminin inkişafı  məqsədilə 2010-cu il 

iyunun 6-da Azərbaycan Prezidenti 

İlham 

Əliyevin Sərəncamı ilə 

təsdiqlənmiş 2010-2014-cü illər üçün 

uyğun Dövlət Proqramı qəbul edilib. 

Dövlət Proqramı çərçivəsində həyata 

keçirilən  əsas tədbirlərdə  dəmir yolu-

nun institusional dəyişiklikləri (2010-

2011), dəmiryol nəqliyyatı haqda 

qanun layihəsinin işlənib-hazırlanması 

(2010-2011) nəzərdə tutulub. O 

cümlədən sürətin artması və hərəkətin 

təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə 

uzunluğu 317 km olan əsas yolların 

əsaslı surətdə  təmiri (2010-2014) və 

Saloğlu-Poylu  ərazisində (73 km), Kür 

çayının üzərində ikici dəmiryol körpü-

sünün inşası planlaşdırılır.           

Lokomotiv təsərrüfatında dəyişən 

gərginliklə  işləyən 50 yeni elekt-

rovozun alınması  nəzərdə tutulub 

(2011-2013). Vaqon təsərrüfatında 

neft və neft məhsullarının daşınma-

sı üçün 300 yeni sistern-vaqonların 

Yükdaşımalar (min tonla)

1990

1995

2000

2005

2010

Cəmi

251259

28782

65122

109472

133819

Avtomobil

153111

14002

40430

69518

99891

Dəmir yolu

80285

9038

15876

26201

22175

Dəniz

17842

5713

8779

13682

11714

Avia

21

29

37

74

40

Sərnişin daşımaları (min nəfərlə)

 

 

 

 

1990

1995

2000

2005

2010

Cəmi

744756

496155

748264

852657

1387370

Avtomobil

725688

486009

743301

845910

1200330

Dəmir yolu 

16686

8955

4250

5510

4865,2

Dəniz

2176

1131

701

1219

1017

Avia

206

60

12

18

12

   Mənbə: Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat Nazirliyi

EKSKLÜZİV 

•

---