Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasinin akademiK Ə. HÜseynov adma Kİbernetika institutu

5.2.2.
 
Keyfiyyət üzrə məlumat (istehsal) 
5.2.3.
 
Keyfiyyət üzrə məlumat (quraşdırma) 
5.2.4.
 
Keyfiyyət üzrə məlumat (istifadə) 
5.3.
 
Aşağı keyfiyyətə görə meydana çıxan qüsurlar 
5.4.
 
Düzəlişlərin apaniması üzrə götürülən ölçülər 
5.5.
 
Keyfiyyətin yaxşılaşdıniması 
6.
 
Yardımçı vasitələr 
6.1.
 
Eyniləşdirmə 
6.1.1.
 
Yoxlama 
6.2.
 
Keyfiyyət tələblərini əks etdirən sənədlər 
6.2.1.
 
Tələblərin məzmunu 
6.2.2.
 
Məhsulun təsviri 
6.2.3.
 
Qüsurlann təsnifatı 
6.2.4.
 
Düzəlişlərin apanima proseduru 
6.3.
 
Keyfiyyət üzrə sənədlər 
6.3.1.
 
Siyahı 
6.3.2.
 
Təsdiq 
6.3.3.
 
Dəyişdirmə 
6.3.4.
 
Saxlama 
6.4.
 
Qiymətləndirmə və testləşdirmə texnologiyası 
6.4.1.
 
Qiymətləndirmə və testləşdirmə 
texnologiyası 
6.4.2.
 
Avadanlıqlann qiymətləndirilməsi və test- 
ləşdirilməsi 
6.4.3.
 
Yoxlama 
6.5.
 
Statistik metodlar 
6.5.1.
 
Statistik qiymətləndirmə 
6.5.2.
 
Nəzarət sənədləri 
6 5.3. Planlaşdırma modelləri 
224
 

---

6.5.3.
 
Keyfiyyət üzrə işin təşkili
 
Adı: Keyfiyyətə nəzarət şöbəsi 
Fəaliyyəti: Layihə 
İşin  təşkili:  Hesabatlar  birbaşa  istehsal  şöbəsinin  müdirinə 
təqdim edilir. 
Hesabat aşağıdakı hissələrdən ibarətdir: 
1.
 
Yoxlamanın planlaşdıniması 
2.
 
Qiymətləndirmə 
3.
 
İlkin yoxlama 
4.
 
Yekun yoxlama 
Cavabdehlik:  Keyfiyyət  sahəsində  aparılan  siyasətə  uyğun 
olaraq  istehsal  olunan  məhsullann  keyfiyyət  tələblərinə  və  layihə 
üzrə  keyfiyyət  sahəsində  xərclərin  optimal  dəyərinə  nail  olmaq 
baxımından təmin edilməsi. 
Vəzifələr: 
•
 
Keyfiyyət  tələblərini  ödəyən  məhsullann  və  yalnız  bu 
məhsulların  layihənin  nəticəsi  olmasına  təminat 
verilməsi. 
•
 
Alınmış  mal  və  məhsullar,  lazımi  sənədlərin 
hazırlanması  və  avadanlığm  alınması  üzrə  işlərin 
sahmana  salınması  ilə  bağlı  keyfiyyət  yoxlamalarmm 
planlaş- dınlması və hazırlanması. 
•
 
Keyfiyyət tələblərinə cavab verməyən mallann layihədən 
irəli  gələn  maraqlara  uyğun  olaraq  işlənməsini  təmin 
etmək- 
•
 
Tam layihə çərçivəsində keyfiyyətlə bağlı problemlərin 
həllinə nəzarət. 
•
 
Testləşdirmə və yoxlama işlərinin apaniması üçün lazımi 
avadanlıqlann təmin edilməsi. 
225 

---

Yoxlama işlərinin apaniması üçün lazımi işçi heyətinin 
mövcudluğu. 
Layihə çərçivəsində keyfiyyət üzrə keçirilən iclaslarda 
iştirak etmək. 
226 

---

 
Layihələrin idarə 
edilməsi metodologiyası 
GIRIS 
İdarəetmə  nəzəriyyəsi  həmişə  təcrübələrin  nəticələrinə 
əsaslanan prinsiplərin formalaşması bazasında inkişaf etdirilmişdir. 
Son zamanlar isə idarəetmə nəzəriyyəsi  digər elmlər- don  alınmış 
metodologiyalar əsasında qurulur və inkişaf etdiri- lir. 
Bütün digər proseslər kimi layihələrin idarə edilməsi prosesi 
də  bir  çox  xüsusi  mərhələlərdən  ibarətdir:  istehsalat,  toşkiletme, 
idarəetmə, rəhbərlik, fəaliyyət, inkişaf, tamamlama. Bu mərhələlərin 
hər  birində  ehtiyatlar  mənimsənilir,  işlər  bir-birini  əvəz  edir  və 
layihə  idarə  olunur.  Bu  mərhələlərin  hər  birini  tamamladıqca 
müəyyən təcrübə toplanılır, yəni biliklər bazası formalaşır. 
Layihələrin  uğurla  başa  çatdmlmasmda  biliklər  bazasının 
böyük  əhəmiyyəti  vardır.  Layihələrin  idarə  edilməsi  metod  və 
vasitələrinin tətbiq edilməsi təkcə nəticənin əldə olunmasına xidmət 
etmir, eyni zamanda dəyərə, vaxta və ehtiyatlara qənaət edilir, risk 
ehtimalmı azaldır və etibarlıq səviyyəsini 
227 

---

artmr.  Beləliklə,  layihələrin  idarə  edilməsi  layihəyə  olan  tələbləri 
yerinə  yetirmək  və  iştirakçılann  gözlədiyi  nəticələri  əldə  etmək 
üçün layihənin icrasmda bilik, təcrübə, metod və vasitələrin tətbiq 
edilməsi deməkdir. Kompleks işlərin vaxtında və keyfiyyətlə yerinə 
yetirilməsi  üçün  şəraitin  yaradılması  layihələrin  səmərəli  idarə 
edilməsində  əsas  şərtlərdən  biridir.  Layihələrin  müasir  idarə 
edilməsində 
qabaqcıl 
və 
inkişaf 
etmiş 
institutlarm 
metodologiyalanndan istifadə edilir. 
Layihələr 
aşağıdakı 
standart 
mərhələlərdan 
təşkil 
olunmuşdur: 
Təhlil:  Bu  mərhələdə  mütəxəssislər  avtomatlaşdınimış 
obyekti 
dərindən 
öyrənirlər 
və 
sifarişçinin 
biznesinin 
xüsusiyyətlərini  təhlil  edirlər.  Təhlil  mərhələsinin  nəticəsində 
texniki  tapşır  hazırlanır  və  razılaşdınlır.  Sifarişçinin  razılığma 
əsasən  «Avtomatlaşdınimış  obyekt  haqqında  hesabat»  və  «Biznes 
prosesinin  dəyişdirilməsi  üçün  təkliflər»  ilə  bağlı  sənədlər  də 
hazırlana  bilər.  Texniki  tapşınq  müvafiq  standartlar  əsasında 
hazırlanır və sifarişçinin sistemə olan tələbləri bu sənəddə öz əksini 
tapır. 
Layihələndirmə:  Bu  mərhələdə  sistemin  layihəsi  işlənilir. 
Layihəyə  sistemin  modullan,  verilənlər  bazasının  strukturlan, 
istifadəçilər üçün təlimatlar və interfeyslər daxildirlər. Layihə işlər 
planının tərtib edilməsində əsas sənəd hesab edilir. 
İşləmə: Bu mərhələdə plana ciddi riayət etməklə işlər yerinə 
yetirilir.  Layihənin  tərkibindən  və  sifarişçinin  tələbindən  asılı 
olaraq  layihə  bir  neçə  mərhələlərə  bölünə  bilər.  Bu  metod 
sifarişçiyə hər bir mərhələnin nəticəsini yoxlamağa şərait yaradır və 
ümumiyyətlə,  monitorinq  prosesini  yüngülləşdirir.  Layihənin 
mərhələlərə parçalanması onun hissə-hissə tətbiq edilməsinə xidmət 
edir. 
228 

---