65
Formativ qiymətləndirmə:
I səviyyə
II səviyyə
III səviyyə
IV səviyyə
Mannanın
təsərrüfat
həyatını çətinliklə
təsvir edir
Mannanın təsərrüfat
həya tını təsvir edir
Mannanın təsərrüfat
hə ya tı nı əhatəli
təsvir edir
Mannanın təsərrüfat
hə ya tını asanlıqla
təsvir edir
Mədəniyyətin inki -
şafını izah edə bimir
Mədə niy yə tinin
inkişafını sərbəst
izah edə bilmir
Man nanın mədəniy -
yətini, in kişafını çə -
tinliklə izah edir
Mədəniyyətinin
inkişaf
səbəblərini
asanlıqla izah edir
14. AZƏRBAYCAN MİDİYA VƏ ƏHƏMƏNİLƏR
İMPERİYASI DÖVRÜNDƏ
Motivasiya:
Elektron vəsaitdə Azərbaycanın Midiya və Əhəmənilər imperiyasının tərkibində
olduğu dövr əks olunur. Sual qoyulur.
– E.ə. I minillikdə Azərbaycan torpaqları Midiya və Əhəmənilər imperiyaları
tərkibinə necə qatıl dı? Şagirdlərin cavabları dinlənilir.
Tədqiqat sualı: Azərbaycan torpaqlarının Midiya və Əhəmənilər imperiyalarının
tərkibində olduğu dövrdə hansı hadisələr baş verdi?
Tədqiqatın aparılması: Qruplarla iş aparmaq üçün aşağıdakı tapşırıqlar iş vərə -
qində əks olunur.
I qrup: Manna dövlətinin Midiya tərəfindən işğalından sonra hansı hadisələrin
baş verdiyini müəyyənləşdirin.
II qrup: Midiya imperiyası dövründə Azərbaycanın şimal tayfalarının vəziyyətini
müəyyən edin.
III qrup: III Əhəməni şahı II Kirin farsmeyilli
əyanlara üstünlük verməsinin
«Kiçik Midiya» üçün nəticələrini müəyyən edin.
IV qrup: Əhəməni dövlətinin inzibati ərazi bölgüsündə Azərbaycan torpaqlarının
mövqeyini müəyyən edin.
Standartlar: 3.1.2.
Məqsəd:
1. Midiya, Əhəməni dövlətlərinin daxili və xarici siyasətində Azərbaycanın
yerini müəyyən edir;
Təlim forması: qruplarla iş, kollektivlə iş
Təlim üsulu: beyin həmləsi, rollu oyun
İnteqrasiya: Ü-t. 2.1.2.; 4.1.2.; C. 3.1.2.; Az-d. 3.1.2.; İnf. 3.2.2.; Ə 3.1.3.
Resurslar: İKT, xəritə, iş vərəqi, marker
Çap üçün deyil
66
Məlumatın mübadiləsi: Müəyyən olunmuş zaman ərzində iş vərəqindəki
tapşırıqlar yerinə yetirilir və təqdim olunur.
Məlumatın müzakirəsi: Cavablar
dinlənilir, müzakirə olunur və əlavələr edilir.
Qiymətləndirilir.
Qrupların qiymətləndirmə meyarları:
Ümumiləşdirmə_və_nəticə'>Ümumiləşdirmə və nəticə: Şagirdlər nəticəyə gəlirlər ki, Azərbaycanın təbii-
coğrafi şəraiti, sərvəti, münbit torpaqları istilaçıların diqqətini zaman-zaman cəlb
etmişdi. Torpaqlarımızın ticarət yolları üzərində yerləşməsi, körpü rolunu oynaması
Qərb və Şərq dövlətlərinin diqqətində olmuşdu. İstilaçılar satraplıqlara daxil edilmiş
ərazilər dən vergi və hərbi qüvvələr tələb etmişlər.
Yaradıcı tətbiqetmə: II Kir və Tomiris rolunu seçin, fərdi şəkildə dialoqunuzu və
ya monoloqunuzu hazırlayın və ifadə edin.
Ev tapşırığı: «Azərbaycan əhalisi e.ə. IV əsrdə yadelli əsarəti altında» – məlumat
toplayın.
Refleksiya və qiymətləndirmə:
Qiymətləndirmə meyarları:
1) müəyyənləşdirmə;
Formativ qiymətləndirmə:
Qruplar
Mənbələrdən
düzgün
istifadə
Təqdim -
etmə
Tapşırıq vax -
tında yerinə
yetirilib
Əmək -
daşlıq
Ümumi
nəticə
I
II
III
IV
I səviyyə
II səviyyə
III səviyyə
IV səviyyə
Azərbaycan tor paq -
larının – Mannanın
Midiya tərəfindən
işğalını bilir, lakin
hadisələrin sonrakı
inkişafını müəyyən
edə bilmir. Manna–
Midiya münasi -
bətlərini seçir
Manna–Midiya mü -
na
sibətlərini müəy -
yən edir, Əhə mə ni-
lərlə münasibətləri
müəyyən etməkdə
çətinlik çəkir
Azərbaycan tor paq-
larının Midiya–Əhə -
məni imperiyasının
tərkibində olduğu
dövrü və hadisələri
müəyyən edir
Azərbaycanın Mi -
diya və Əhəməni
imperiyalarının da -
xili
və xarici si ya -
sətindəki yerini
müəyyən edir
Çap üçün deyil
67
Motivasiya:
Atropatena dövlətinin yaranmasına dair elek-
tron vəsaitə baxılır.
Şagirdlərə müxtəlif suallar verməklə onların
Azər baycan ərazisində yaranmış Atropatena dövləti
haqqında fikirləri alınır.
Tədqiqat sualı: Atropatena necə müstəqil döv -
lə tə çevrildi?
Tədqiqatın aparılması: Qruplarda («Maqlar»,
«Müqlər», «Kaspilər», «Kadusilər») aşağıdakı su-
allar əsasında iş aparılır.
I qrup: Makedoniyalı İskəndər dövründə Atro-
patın tutduğu mövqeyi müəyyənləşdirin.
II qrup: Atropatı müstəqil dövlətin hökmdarı kimi dəyərləndirin.
III qrup: «Atropatena – şəhərləri» – təsvir edin.
IV qrup: Atropatena dövlətinin təsərrüfatı – təsvir edin.
Məlumatın mübadiləsi: Qruplar müəyyən zaman ərzində cavablar hazırlayır və
təqdim edirlər.
Məlumatın müzakirəsi: Müzakirələr başlayır. Əlavələr olunur. Qiymətləndirmə
aparılır.
Qrupların qiymətləndirmə meyarları:
Standartlar: 3.1.1.; 4.1.1.; 4.1.2.
Məqsəd:
1. Atropatena dövlətinin Azərbaycanın ilk qədim
dövləti olduğunu müəy yən -
ləş dirir;
2. Atropatena dövlətinin yaranmasında Atropatın rolunu dəyər lən di rir.
3. Atropat haqqında kiçik hekayə qurur.
Təlim forması: qrup işi, fərdi iş, kollektiv iş
Təlim üsulu: beyin həmləsi, Venn diaqramı, rollu oyun
İnteqrasiya: Ü-t. 2.1.2.; 4.1.2.; C. 3.2.1.; Az-d. 3.1.2.; İnf. 3.2.2.; Ə. 3.1.3.
Resurslar: İKT, xəritə, iş vərəqi, dərslik, marker
15. ATROPATENA DÖVLƏTİ
ATROPATENA
Qruplar
Mənbələrdən
düzgün
istifadə
Təqdim -
etmə
Tapşırıq vax -
tında yerinə
yetirilib
Əmək -
daşlıq
Ümumi
nəticə
I
II
III
IV
Çap üçün deyil
