Dünya əDƏBİyyati klassiKLƏRİ
Yüklə 6,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Doqquzuncu fəsil İCAZƏSİZ OV EDƏN QOCA ADAMIN BACARIĞI VƏ 1796-cı İL İTTİHAMNAMƏSİNƏ TƏSİR EDƏN SƏRRAST ATƏŞ
- Onuncu fəsil SƏHƏR ŞƏFƏQİ
DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
Nişançı topçu serjantı idi; O, sarışın, qəşəng, cavan bir oğlandı; zərif üzündə ağıl ifadə olunurdu, belə ifadə bu qorxunc silah qoşu- nuna xas olan bir şeydir, həm də bu silahın vəzifəsi odur ki, insan qırmaqda təkmilləşərək axırda müharibənin özünü məhv eləsin. Kombefer Anjolrasın yanında durub cavan oğlana baxırdı: -
olmayanda müharibə də olmayacaq! Anjolras, sən o serjantı nişan almısan, amma heç ona baxmırsan. Bir təsəvvür elə: o, bəlkə də, gözəltəbiətli, igid, ağıllı bir gəncdir - axı gənc topçular oxumuş olur- lar; bəlkə də, onun atası, anası var; ailəsi var; o, yəqin, bir qızı sevir, onun ən çoxu iyirmi beş yaşı olar; o, sənin qardaşın ola bilər. Anjolras dedi: -
Kombefer sözünə davam etdi: -
O, mənim da qardaşımdır. Mənə bax, gəl onu öldürməyək. -
Əl çək, öldürmək lazımdır. Anjolrasın mərmər kimi solğun üzündən bir damla göz yaşı ağır- ağır süzülərək, yerə düşdü. Elə o anda tətiyi basdı. Tüfəngin ağzından od çıxdı. Cavan topçu, sinəsinə hava çəkirmiş kimi, qollarını qabağa uzadaraq başını geri atdı, yerində iki dəfə döndü, sonra böyrü üstə topun üstünə yıxıldı, daha tərpənmədi. Onun kürəyinin ortasından qan süzüldüyü görünürdü. Güllə onun sinəsini Coııo-keçmişdi. O ölmüşdü. Onu götürüb apardılar, başqa bir adamla əvəz etdilər. Barrikada bundan bir neçə dəqiqə qazandı. Doqquzuncu fəsil İCAZƏSİZ OV EDƏN QOCA ADAMIN BACARIĞI VƏ 1796-cı İL İTTİHAMNAMƏSİNƏ TƏSİR EDƏN SƏRRAST ATƏŞ NECƏ KARA GƏLƏRMİŞ Barrikadada məsləhətləşməyə başladılar. Bir az sonra topdan yenə atəş açacaqlar. Top saçmasına onlar on beş dəqiqə də davam gətirə bilməzdilər. Bu zərbənin təsirini zəiflətmək lazımdı. 40 downloaded from KitabYurdu.org Anjolras əmr etdi: -
Ora döşək qoymaq lazımdır. Kombefer: -
yaralılar yatır. Jan Valjan bir az kənarda, meyxananın tinində tüfəngi dizlərinin arasına qoyaraq tumbanın üstündə oturmuşdu, baş verən hadisədə indiyə kimi iştirak etməmişdi. Elə bil ki, döyüşçülərin onun ətrafında deyindiklərini eşitmirdi: “Eh, heyif o tüfəngdən, boş-boşuna qalıb orada!”
Anjolrasın əmrini eşidəndə o, ayağa qalxdı. Bir şeyi yadımıza salaq: qiyamçılar Şanvreri küçəsinə gələn kimi atışma olacağını hiss edən bir qan pəncərənin qabağına döşək tut- muşdu. Bu, barrikadadan bir az kənardakı altımərtəbəli evin çardaq pəncərəsi idi. Döşək pəncərənin qabağını eninə tutmuşdu; aşağı- dan ona paltar qurulayanda ip altına qoyulan iki ağac dayaq vurul- muşdu, yuxarıda onu iki ip saxlayırdı; iplərin ucu pəncərə qırağına vurulan iki mismara bağlanmışdı. İplər uzaqdan qaytana oxşayırdı və havada tük kimi aydın görünürdü. Jan Valjan soruşdu: -
Anjolras indicə doldurduğu tüfəngini ona uzatdı. Jan Valjan mansardanı nişan aldı. Tüfəng atıldı. Döşəyə bağlanan iplərdən biri qırıldı. İndi döşəyi bircə ip saxlayırdı. Jan Valjan tüfəngin o biri gözünü də boşaltdı. O biri ip də qırılıb mansardanın pəncərəsinə dəydi. Döşək altdan qoyulan ağac dayaqların arasından sürüşərək daş yola düşdü. Bütün barrikada əl çalaraq Jan Valjanı alqışladı. Hamı birağızdan çığırdı: -
Bu da döşək! Kombefer dedi: -
Döşək barrikadanın qabağına, hücum edənlərlə barrikadanı müdafiə edənlərin arasına düşmüşdü. Bir də ki nişançı serjantın vurulmasından qəzəblənən əsgərlər bir neçə dəqiqə əvvəl qənbər daşından qurduqları sipərin dalında uzanaraq barrikadaya atəş 41 downloaded from KitabYurdu.org DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
açmağa başlamışdılar; onlar nişançı serjantın yerinə adam gələnə kimi susmağa məcbur olan topu əvəz edirdilər. Qiyamçılar döyüş sursatını boş yerə sərf etməmək üçün açılan atəşə cavab vermirdilər. Barrikada üçün tüfəng qorxulu bir şey deyildi, lakin küçəyə yağ- dırılan güllə qorxulu idi: orada adama güllə dəyə bilərdi. Jan Valjan barrikadada saxlanılan dəlikdən keçib döşəyi götürdü, dalına alıb barrikadaya qayıtdı. O özü təhlükəli yeri döşəklə tutdu, döşəyi divara elə vurdu ki, topçular onu görə bilməzdilər. Bu işi qurtarandan sonra top atəşini gözləməyə başladılar. Atəş açıldı. Top nərilti ilə top saçması barıtını püskürdü. Lakin qəlpələr divara dəyib qayıtmadı. Top saçması döşəkdə ilişib qaldı. Nəzərdə tutulan effekt nəticəsiz qalmadı. Barrikada yaxşı qorunurdu. Anjolras Jan Valjana dedi: -
Bossüe fərəhindən qəhqəhə çəkdi. O, həyəcanla dedi: -
Döşəyin belə qüdrətə malik olması adama bir təhər gəlir. Dəyərsiz bir şəlpə ildırımlar allahına qalib gəldi! Hər necə olsa, topa qalib gələn döşəyə eşq olsun!
Elə bu anda Kozetta yuxudan ayıldı. Onun hündür pəncərəli, ensiz, təmiz, sadə bir otağı vardı; pən- cərə şərqə tərəfdi, dal həyətə baxırdı. Parisdə nələr olduğundan Kozettanın xəbəri yox idi. Dünən o, heç yerə getməmişdi; o, öz otağına gedəndə Tusen ona dedi: “Mənə elə gəlir ki, şəhərdə qarışıqlıqdır”. Kozetta çox yatmasa da, bərk yatmışdı. O, şirin yuxular görürdü; bəlkə də, ona görə şirin yuxular görürdü ki, onun yatağı dümağ idi. Halə ilə işıqlanmış Mariusa oxşar bir adam onun yuxusuna girmişdi. Ayılanda baxdı ki, gün düz onun gözünə düşür. Əvvəl ona elə gəldi ki, yenə də yuxu görür. 42 downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 6,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|