KİV millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdirilməsi faktoru kimi
36
aspektlərinin konstruktiv-tənqidi təhlili baxımından da
atılan ilk addımlardan biridir.
Təvazökarlıqdan uzaq olsa da, qeyd etməliyəm ki,
uzun müddət Ermənistan SSR-də yaşamağım və regionun
milli psixologiyasının əsaslarına bələdliliyim; Azərbaycanın
müxtəlif kütləvi informasiya vasitələrində şəxsi iş təcrübəm
və hər iki respublikanın mətbuat orqanları ilə əməkdaşlığım;
iyirmi ilə yaxın bir müddətdə KİV, millətlərarası və
dövlətlərarası münasibətlər; qarşılıqlı təsir problemləri
sahəsində araşdırmalarım seçilmiş mövzu üzrə tədqiqatın
aparılmasında köməyimə gəlmişdir.
Tədqiqatın müddəa və nəticələrinin:
a) hakimiyyət orqanlarının və ictimai qurumların
milli inkişaf siyasətinin hazırlanması və həyata keçirilməsi,
milli proseslərin konstruktiv idarə olunması, millətlərarası
münasibətlər sahəsində yaranan ziddiyyətlərin, problem və
münaqişə situasiyalarının kütləvi informasiya vasitələrinin
iştirakı ilə həlli yollarının müəyyən edilməsi və həll
olunması;
b) millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərdə
konkret situasiyaların işıqlandırılması zamanı mətbuatın
fəaliyyətində rast gəlinən nöqsan və çatışmazlıqların
müəyyən edilməsi və aradan qaldırılması;
c) problematikanın işıqlandırılmasının keyfiyyət
baxımından müasir səviyyəyə qaldırılması;
İlham A.Mazanlı_________________________________________________________
37
d) millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin
harmonizasiyası;
e) milli problematika mövzusunu işıqlandıran
jurnalist kadrlarının hazırlanması sisteminin təkmilləşdiril-
məsi və redaksiya kollektivlərinin işinin təşkil edilməsi
sahəsində istifadə olunacağına inanırıq.
Tədqiqat işinin nəzəri nəticələri və konkret elmi
axtarışın sistemləşdirilmiş məlumatları milli universitetlərin
jurnalistika fakültə və şöbələrinin, politoloji institutların
müəllimləri, həmçinin ideoloji kadr korpusu üçün müəyyən
nəzəri-elmi və praktik əhəmiyyət kəsb edə bilər.
Araşdırmada konkret faktiki materiallar əsasında
millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdi-
rilməsi, cəmiyyətin demokratikləşməsi, hüquqi dövlətin
əsaslarının yaradılması prosesində kütləvi informasiya
vasitələrinin rolunu və yerini müəyyən etməyə çalışmışıq.
Bununla bərabər, seçilmiş mövzunun çoxşaxəliliyini və
mürəkkəbliyini, xüsusilə də müasir dövrdəki ziddiyyətli-
liyini nəzərə alaraq, onun mükəmməl səviyyədə tədqiq
edilməsi iddiasında da deyilik.
Fikirləriniz fikirlərimizlə üst-üstə düşməsə də,
onlara böyük hörmətlə yanaşacağımıza əmin ola bilərsiniz.
KİV millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdirilməsi faktoru kimi
38
I FƏSİL
Kütləvi informasiya vasitələri
və milli inkişaf siyasəti
Hazırda bəşəriyyət dünyanın bütün ölkələrinin, o
cümlədən, Azərbaycan cəmiyyətinin siyasi, iqtisadi və
mənəvi-əxlaqi dəyərlərinin (əsrlərlə əvvəl malik olduğu,
zaman keçdikcə daha da cilalanmış və təkmilləşmiş – İ.M.)
formalaşmasında və milli inkişafında kütləvi informasiya
vasitələrinin misilsiz rol oynadığı bir mərhələni yaşayır.
Akademik R.Mehdiyev Azərbaycanda azad KİV-in
yaranmasını demokratik və hüquqi dövlətin, vətəndaş
cəmiyyəti quruculuğunun əsas şərtlərindən biri kimi qəbul
olunduğunu, cəmiyyətin demokratikləşməsini isə milli
inkişafın vacib faktoru kimi strateji seçimin və dövlət
siyasətinin prioritetinə çevrildiyini göstərir.
15
Kütləvi informasiya vasitələrinin hazırda istifadə
etdikləri yeni kommunikasiya, xüsusilə də rəqəm və nano
texnologiyalarının informasiya industriyasına tətbiqi, neyro-
linqvistik proqramlaşdırmanın müasir imkanlarından
istifadə edilməsi yüksəkkeyfiyyətli multimedia məhsulları-
nın istehsalı, o cümlədən, jurnalist əsərlərinin yaranması
15
Mehdiyev R.Ə. Azərbaycanın efir məkanı: problemlər və vəzifələr.
“Azərbaycan” qəzeti. 2 fevral 2009-cu il.
İlham A.Mazanlı_________________________________________________________
39
üçün çox geniş imkanlar yaradır. Eyni zamanda, yeni bilik
və kəşflərin həmişə özləri ilə bərabər yeni problemlər
gətirməsi də hamımıza yaxşı məlumdur. Cəsarətlə deyə
bilərik ki, istənilən yenilik kimi, müasir media və kommu-
nikasiya texnologiyaları kütləvi informasiya vasitələrinin
geniş auditoriyaya mənəvi-psixoloji təsirinin ikili xarakter
daşımasını daha real edir. Birincisi, KİV insanların şüuruna
müsbət təsir göstərir, mütərəqqi milli və beynəlxalq
tədbirlərin işıqlandırılması yolu ilə onlarda müxtəlif
etnotərkibli cəmiyyətlərdə digər etnoslara hörmətlə
yanaşmaq, onlarla dinc-yanaşı yaşamaq və bir-biri ilə
qardaşlıq ruhunda davranmaq
16
hissi tərbiyə edir. İkincisi,
kütləvi informasiya vasitələri millətlərarası və dövlətlərarası
qarşıdurmanı, xalqların etnik mənşəyinə söykənən siyasi
gərginliyi daha da artıran katalizator qismində çıxış edir.
Birinci halda, kütləvi informasiya vasitələrinin
çıxışlarının məzmunu əsasən tarixdən, əgər varsa, milli
məsələ ilə bağlı “ağ ləkələrin” silinməsinə, azsaylı xalqların
milli özünüdərkinin artmasına şərait yaradır. İkinci hala
gəldikdə isə, hətta “hüquqi dövlət”, “əqidə azadlığı”,
“vicdan azadlığı”, “demokratiya”, “vətəndaş cəmiyyəti”,
“milli siyasət” və s. analoji anlayışların mahiyyətini
16
İnsan hüquqları haqqında ümumi Bəyannamə. Maddə 1. BMT Baş
Məclisinin 217(III) saylı 10 dekabr 1948-ci il tarixli Qətnaməsi ilə qəbul
və bəyan edilmişdir. İnsan hüquqları – Beynəlxalq müqavilələr toplusu.
– Bakı, “Azərbaycan” nəşriyyatı, 1998, s.1.
Dostları ilə paylaş: |