KİTABXANAŞÜNASLIQ VƏ İNFORMASİYA
№
1
2010
13
və elektron jurnalların miqdarı artır. Tammətnli
elektron nəşrlərə abunələrin
genişlənməsi ənənəvi abunələri üstələyir və ona qalib gəlir. Gələcək elektron
kitabxanaların əsasını təşkil edən bu ünsürlər getdikcə daha geniş meydan alır,
sonra ənənəvi kitabxanalara “Mən sənin gələcəyinəm” deyir. Ancaq bu de-
diklərimiz və müasir dövrdə kitabxanaçılıq aləmində baş verən proseslər hec
də göründüyü kimi deyil və mikrodaşıyıcılar, nə audio-video kasetlər, qram-
mofon valları, nə də CD-ROM-lar kitabxanaların bir institut kimi mövcud-
luğunu şübhə altına ala bilməz. Tarixə nəzər salaq: 5 min ildən artıq
tarixi
olan ənənəvi kitabxanalar bütün zamanlarda və dövrlərdə bəşəriyyətə uğurla
xidmət edib, təkmilləşərək, yeniləşərək zəmanəmizə qədər gəlib çıxmışdır.
Məhz buna görə də kitabxanaların gələcəyinə nəzər salarkən, kitabxana
quruculuğunun gələcəyini proqnozlaşdırarkən keçmişi dərindən öyrənilməli,
kitabxanaların 5 min illik təcrübəsi nəzərə alınmalıdır.
Beləliklə, elektron daşıyıcıların inkişafı ənənəvi kitabxanaların yaşa-
masına, fəaliyyət göstərməsinə, cəmiyyətin informasiya tələbatının
ödənilmə-
sində onların roluna heç bir xələl gətirmir, əksinə, onun daha da təkmilləş-
məsinə, oxuculara xidmət işinin daha səmərəli təşkilinə, operativliyinə kömək
edir. İnformasiya cəmiyyətində kitabxana işi sahəsində sürətlə baş verən bu
inqilabi dəyişikliklər, onların
dərindən öyrənilməsi, ümumiləşdirmələr aparıl-
ması kitabxanaşünaslıq elmləri qarşısında olduqca mühüm vəzifələr qoyur.
Məhz kitabxanaşünaslıq kitabxana işinin yeni şəraitə uyğunlaşmasına, infor-
masiya elmi ilə inteqrasiyasına dair araşdırmalar aparmalı kitabxanalarımızı
elmi-nəzəri müddəalarla silahlandırmalıdırlar.
Yadda saxlamaq lazımdır ki, axtarış məharətinin bütün növlərini məhz
kitabxanalarda təkmilləşdirmək mümkündür. Bu baxımdan görkəmli Ameri-
kan kitabxanaşünası Cessi Şiranın kitabxanaların gələcəyə yönəlmiş fəaliyyəti
haqqında sözləri olduqca maraqlıdır. O yazır: “Fundamental sosial tələbatı
təmin etməkdən ötrü cəmiyyətin yaratdığı kitabxana sivilizasiyanın nəhəng
abidələri icərisində demək olar ki,
yeganə abidədir ki, indi əvvəlkindən daha
yüksəkdə durur və zülmətə qarşı çıxır. Onlar belə bir fikrin universal təsdi-
qidir ki, insan varlığının ulu sənədli sübutları yaşamaqda davam edir və bizə
çox şey söyləyir, həm də hər biri ayrı-ayrılıqda yox, hamısı birlikdə və onlar
buna ehtiyacı olan hər bir kəsin üzünə acıq olmalıdır”.
ƏDƏBİYYAT
1.
Xələfov A.A. Kitabxana işinə dair Heydər Əliyev doktrinası uğurla
davam edir. - B., 2010.- 186 s.
2.
Kitabxanalar biliklər cəmiyyətində (İkidilli Azərbaycan-Rusiya
layihəsi). - B., 2006. - 516 s.
KİTABXANAŞÜNASLIQ VƏ İNFORMASİYA
№
1
2010
15
M.F.AXUNDOV ADINA AZƏRBAYCAN MİLLİ
KİTABXANASI MÜSTƏQİLLİK İLLƏRİNDƏ
K.M. TAHİROV
M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası
M.F.Axundov adına Milli Kitabxana Azərbaycanın müstəqilliyi illərin-
də özünün inkişafının ən yüksək pilləsinə qədəm qoymuşdur.
Azərbaycan xal-
qının ümummilli lideri, ulu öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə respublikada
başlanan möhtəşəm yenidənqurma prosesi Milli Kitabxananın fəaliyyətində də
özünü biruzə vermişdir. Kitabxanada yeni iş üsulları, yeni iş metodları tətbiq
olunmağa başlamış, mütərəqqi formalardan istifadə edilmişdir.
İlk növbədə Azərbaycanın müstəqillik illərində qazandığı nailiyyətləri
əks etdirən kitabların təqdimat mərasimlərini qeyd etmək olar. Bu mərasim-
lərdə mərhum prezidentimiz Azərbaycan xalqının ümummilli lideri, ulu
öndərimiz Milli Kitabxananın fəaliyyətini və orada çalışan insanların əməyini
yüksək qiymətləndirmişdir: “Mən vaxtilə bu kitabxanaya dəfələrlə gəlmişəm.
Amma bu gün kitabxananın astanasından
keçərkən çox böyük hörmət və
ehtiram hissi duyuram. Kitabxanaya, burada çalışan insanlara hörmət və eh-
tiramımı bildirmək istəyirəm”
[
1, 239
]
.
Ulu öndərimizin 1995-ci ildə Milli Kitabxanada “Vətənə, Dövlətə,
Xalqa sədaqət andı” kitabının təqdimat mərasimində iştirakı kitabxananın hə-
yatında böyük bir hadisəyə çevrilmişdi. Bu mərasimdə iştirak edən ulu öndər
Milli Kitabxananın fondunun xarici dillərdə ədəbiyyatla komplektləşdirilməsi
üçün hər il əlavə 5 min ABŞ dolları vəsait ayrılması barədə göstəriş vermişdir.
1995-1997-ci illərdə ulu öndər Heydər Əliyev M.F.Axundov adına
Milli Kitabxanada 4 dəfə olmuşdur və onun kitabxanaya hər gəlişi bu elm
məbədinə yeni
bir abu-hava, təkmilləşmə gətirmişdir.
Milli Kitabxanada çıxışı zamanı “Kitabxana xalq, millət üçün, cə-
miyyət üçün müqəddəs bir yer, mənəviyyat, bilik, zəka mənbəyidir” deyən
ulu
öndər Milli Kitabxanaya öz şəxsi kitabxanasından 300 nüsxədən artıq qiymətli
kitab bağışlamışdır
[
1, 239
]
.
Ulu öndərin bu hədiyyəsi Milli Kitabxanaya öz
şəxsi kitabxanalarından qiymətli kitab kolleksiyaları hədiyyə olunması kimi
gözəl bir ənənəyə başlanğıc vermiş oldu. Bundan
dərhal sonra Baş Nazirin
müavini, xalq yazıçısı Elçin Əfəndiyev, görkəmli akademikimiz Ziya Bün-
yadov və başqa ziyalılarımız Milli Kitabxanaya qiymətli kitab kolleksiyaları
bağışladılar.