Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 bron
Yüklə 3,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865
176 HILIPS tot 1795. Voorts was hij nog werkzaam als lid eener commissie ter verkrijging eener Nederlandsche Statistiek, in 1848 door het Genootschap benoemd 1 .
NDREAE eenige jaren als advokaat had gepraktiseerd, scheen hij lust te gevoelen tot eene administratieve betrekking en zoo werd hij dan den 29 September 1851 benoemd tot Burgemeester van Leeuwarden, in de plaats van Mr. J .H. VAN KOELENS
, die op zijn verzoek eervol was ontslagen. Deze betrekking heeft hij tot aan zijn dood bekleed. Hoezeer goedwillig en toegeefelijk van aard heeft hij evenwel als burgemeester meermalen ook doortastende maatregelen genomen en, waar 't noodig scheen, blijken gegeven van persoonlijken moed. Vooral was dit het geval bij den hevigen brand der kaserne; toen schroomde A NDREAE
niet zich vooraan bij 't gevaar te begeven en zelfs zijn leven in de waagschaal te stellen. Zijn moedig gedrag werd door den Koning erkend, die hem het ridderkruis van den Nederlandschen Leeuw vereerde. Reeds vroeger, bij gelegenheid van het bezoek des Konings aan deze provincie gebragt, was A NDREAE
benoemd tot Kommandeur der Orde van den Eikenkroon. Bijzonder belang scheen A NDREAE
te stellen in het onderwijs; niet alleen in zijne burgemeestersbetrekking, maar ook en vooral als schoolopziener behartigde hij zeer de belangen van het schoolwezen en trok zich het lot der onderwijzers aan. In die betrekking was hij eerst van 20 Junij 1850 tot 5 November 1856 werkzaam in het 7 e schooldistrikt, vervolgens tot 23 December 1857 in het 1 e , en laatstelijk tot aan zijn overlijden in het 4 e distrikt. Hij bezat den takt om met de onderwijzers om te gaan, bevorderde hunne vereenigingen en woonde de jaarlijksche distriktsvergaderingen 1
Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 177 geregeld bij, waar hij dan ook meermalen eene toespraak hield. Eene dier toespraken over de waarde der volksbeschaving is opgenomen in het Jaarboekje voor Onderwijzers voor 1851. Eindelijk verdient hier nog vermeld te worden, dat A NDREAE ook lid was van de Broederschap der Vrijmetselaren. Reeds als student, in 1834, was hij opgenomen bij de loge: Res parvae crescunt te Sneek; later te Leeuwarden gevestigd werd hij lid der loge Friesche trouw, en bekleedde daarbij de waardigheden eerst van broeder voorbereider, daarna van tweeden opziener en laatstelijk van eersten redenaar. In die laatste betrekking heeft hij onderscheidene belangrijke redevoeringen en toespraken gehouden, waarvan er eene is opgenomen in het Nederlandsch jaarboekje voor Vrijmetselaren van 5863 1 . Het meeste, wat van de hand van A NDREAE
is uitgegeven, is in verband met zijn letterkundige loopbaan reeds door mij vermeld. Een paar kleinere stukken mogen hier nog hunne plaats vinden. In de Amsterdamsche Courant van November 1848 gaf hij eene recensie van eene destijds in Leeuwarden uitgekomene brochure: de Grietmannen in Friesland, bijdrage tot de kennis en waardeering van het Plattelandsbestuur der Grietenijen in die Provincie, waarin op het behoud van het Grietmanschap werd aangedrongen. Eene kritiek van VAN LEEUWENS uitgave van het Beneficiaalboek door DE HAAN HETTEMA gaf A NDREAE
aanleiding tot eene antikritiek in de Leeuwarder Courant van 15 November 1850, waarin hij de handschoen opvatte voor VAN LEEUWEN en tegen zijne gewoonte den recensent tamelijk scherp te regt wees. Eindelijk komt in het Tijdschrift voor Staathuishoudkunde en Statistiek nog een belangrijk rapport van A NDREAE
voor, betreffende een onderzoek naar den zedelijken en materiëlen 1 Ald. bl. 175, volgg. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 178 toestand der arbeidende bevolking ten platten lande en van de middelen om dien zooveel mogelijk te verbeteren 1 . In den vroegen morgen van 3 Maart 1865 overleed A NDREAE
in 53jarigen ouderdom aan een plotseling toeval, eene bedroefde weduwe en zeven nog jeugdige kinderen nalatende, die innig aan den liefhebbenden vader gehecht waren; hij werd den 7
den Maart op het kerkhof te Huizum begraven. De predikant Dr. L . PROES , de
oudste wethouder D . ZEPER
en de voorzitter der loge Friesche trouw, Mr. C . WIERSMA herdachten bij het graf in hartelijke toespraken den overledene, en werden namens de familie door Mr. J . DIRKS beantwoord 2 . En wie was nu A NDREAE ? zal misschien ten slotte de lezer vragen. Is het in 't algemeen hoogst moeijelijk eene karakterschets te leveren bij de oppervlakkige kennis van het menschelijk gemoed en van het inwendig zieleleven van den medemensch, vooral is dit moeijelijk, wanneer de biograaf niet door de naauwste vriendschapsbanden met den overledene verbonden was. Eén hoofdtrek van zijn karakter meen ik evenwel, dat ieder in de oogen sprong; het was zijne groote goedwilligheid, zijn zucht om ieder genoegen te doen, zijne bereidwilligheid om te helpen, waar hij kon. Of die goedwilligheid hem niet wel eens te ver medesleepte en niet somtijds voor hem een bron van teleurstelling, ook van min juiste beoordeeling is geweest, wil ik niet beslissen; maar zeker is het, dat de dankbare tranen van zoo velen, door hem in stilte beweldadigd, zijne beste getuigen zullen zijn en de vlekken van den onvolmaakten mensch uitwisschen voor ons oog. ‘'t Zij hoe het wil,’ zoo schetste hij zich zelven, ‘ik lach den zwartgalligen hartelijk uit, die in iederen 1 Ald. dl. VI . st. 2. Zwolle, 1850. 2 Zie Leeuw. Courant van 10 Maart 1865. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 Yüklə 3,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|