Microsoft Word Mexanizm III. Doc

 
 
168
yasına müvafiq müqavilə qüvvədə olarsa, mövcud ola bilən 
üstünlüklərindən itsifadə edə bilər. Hər iki halda, xarici 
subyekti belə üstünlüklərdən sui-istifadə etməsinə şərait yarat-
maq üçün inzibati addım atmağa lüzum yoxdur. 
Podratçı  tərəfin filialları beynəlxalq neft sənayesinin 
təcrübəsinə  və öz iş  ənənələrinə uyğun olaraq (və belə  işlərə, 
əsas etibarilə vergi ödəməkdən yayınmağa yönələn işlər daxil 
edilməməlidir) nə  mənfəət, nə  zərər prinsipi əsasında mal 
təchizatı, iş, yaxud bu kimi digər xidmətlər göstərir. Əgər yux-
arıda adı  çəkilən  şərtə  əməl olunarsa, belə filialların 
fəaliyyətinə Azərbaycan Respublikasında mənfəət  əldə etməsi 
kimi baxılmır və buna görə də onlara verilən ödənişlərdən heç 
bir vergi tutulmur. 
Əgər bu sazişin podratçı tərəfləri ilə Azərbaycan Respub-
likasında hər hansı başqa bir pay bölgüsü haqqında sazişin 
tərəfləri arasında məsrəflər bölünərsə, belə məsrəf bölgüsü aid 
olan tərəflər arasında vergi tutulan pul sövdələşmələrinə gətirb 
çıxarmamalıdır.  
İşçilərdən və fiziki şəxslərdən vergi tutulması. Bütün 
vergi qoyulan rezidentlər hər podratçı  tərəfin,  əməliyyat 
şirkətinin, onların ortaq şirkətlərinin və xarici subpo-
dratçılarının xarici əməkdaşları, o cümlədən xarici subpodratçı 
kimi fəaliyyət göstərən fiziki şəxslər bilavasitə Azərbaycan Re-
spublikasındakı  əmək fəaliyyəti nəticəsində qazandıqları 
gəlirlərdən  Azərbaycan  şəxsi gəlir vergisini ödəməyə borcu-
ludurlar. Vergi qoyulan rezidentlər olmayan əməkdaşlar isə 
Azərbaycan şəxsi gəlir vergisi ödəmək üçn məsuliyyət daşımır-
lar. Bu ikiqat vergi haqqında tətbiq edilə bilən hər hansı 
müqaviləyə  əməl olunmaqla və  qərəzsizlik  əsasında «vergi 
qoyulan rezident» konkret dövr ərzində  aşağıdakı  şərtlərdən 
hər hansı birinə əməl edən hər hansı fiziki şəxs deməkdir: 
a)
 
30 və ya daha çox ardıcıl gün ərzində Azərbaycanda 
ezamiyyətdə olan hər hansı fiziki şəxs, belə halda həmin 
fiziki şəxs 30 ardıcıl gündən çox olan hər hansı müddət 

---

 
 
169
ərzində Azərbaycanda göstərdiyi  əmək fəaliyyəti 
nəticəsində qazandığı  şəxsi gəlirdən Azərbaycan gəlir 
vergisi ödəmək üçün məsuliyyət daşıyacaqdır. Hər hansı 
təqvim ilində Azərbaycan Respublikasında 30 ardıcıl 
gündən artıq müddət  ərzində olmayan, lakin bu təqvim 
ilində ümumən 90 gündən artıq və daha çox müddətdə 
Azərbaycan Respublikasında qalan fiziki şəxs burada 
olduğu 90 gündən sonra Azərbaycan Respublikasında 
bilavasitə əmək fəaliyyəti nəticəsində qazandığı gəlirdən 
Azərbaycan gəlir vergisi ödəmək üçün məsuliyyət daşı-
yır; 
b)
 
Hər hansı  təqvim ilində  əsas iş yeri kimi fəaliyyət 
göstərmək üçün (əgər bu cür fəaliyyət Azərbaycan Re-
spublikasından kənardakı  əsas iş yerinə nisbətən ikinci 
dərəcəli deyilsə) planlaşdırılan cədvəl üzrə vaxtaşırı ola-
raq ümumən 90 gündən çox Azərbaycan Respublikasında 
olan fiziki şəxs, həmçinin vaxta cədvəli üzrə vaxtada 
olan  şəxslər. Belə  şəxs təqvim ili ərzində Azərbaycan 
Respublikasında bilavasitə 
fəaliyyəti nəticəsində 
qazandığı bütün gəlirlərdən, o cümlədən bu şəxs ver-
giqoyulan rezident olanadək Azərbaycan 
Respublikasında işlədiyi həmin 90 gün ərzində qazandığı 
gəlirlərdən Azərbaycan gəlir vergisi öəmək üçün 
məsuliyyət daşıyır. 
Hər podratçı  tərəf,  əməliyyat  şirkəti, onların ortaq 
şirkətləri, subpodratçılar, o cümlədən subpodratçı kimi 
fəaliyyət göstərən fiziki şəxslər Azərbaycan Respublikasının 
dövlət sosial sığorta fonduna haqq verir və  həmin haqlar (o 
cümlədən, lakin bunlarla məhdudlaşdırılmayan, pensiya fon-
duna, sosial sığorta fonduna, məşğulluq fonduna və tibbi sı-
ğorta fonduna haqlar) ancaq Azərbaycan Respublikasının 
vətəndaşları olan daimi əməkdaşlara aiddir. 
Vergilərdən azadolma və digər məsələlər. Hər bir po-
dratçı  tərəf,  əməliyyat  şirkəti və onun subpodratçıları karbo-
hidrogen fəaliyyəti ilə bağlı (O, vergi dərəcəsi ilə) əlavə dəyər 

---

 
 
170
vergisindən (ƏDV) azaddırlar. Bu aşağıdakılara tətbiq edilir: 
 
onların hər birinə verilən və ya onlardan birinin 
təchiz etdiyi mal, iş və xidmətlər; 
 
 
karbohidrogenlərin və bu karbohidrogenlərdən emal 
olunan bütün məhsulların ixracı; 
 
onun  əldə etdiyi mal (tutun və alkoqollu içkilərdən 
savayı), iş və xidmətlərin idxalı. 
Əlavə olaraq karbohidrogen fəaliyyəti ilə bağlı  hər bir 
podratçı tərəf və əməliyyat şirkəti mal, iş və xidmətlərlə təchiz 
edən bir təchizatçı bu mal, iş  və xidmətləri (O vergi dərəcəsi 
ilə) ƏDV-dən azad hesab edir. 
Yuxarıda göstərilən  şərtlərə  əsasən bir şəxs mal, iş  və 
xidmətlərlə  təchiz olunan zaman O vergi dərəcəsi ilə  ƏDV 
ödəyən, alınan mal, iş və xidmətlərə O dərəcədən də çox faizlə 
qoyulan ƏDV ödədiyi hallarda, həmin şəxs məbləği geri almaq 
və onun tərəfindən ödənilməli hər hansı başqa vergilərin 
məbləği qarşılıqlı  əvəzləndirmək səlahiyyətlərinə malikdir 
(həmin  şəxsin öz işçi və ya subpodratçılarına ödəniş zamanı 
tutulan vergilər də daxil olmaqla). 
Sazişdə  nəzərdə tutulan bəzi  şərtlər istisna olmaqla, hər 
bir podraçtı  tərəf və ya onun daimi təşkilatları  tərəfindən 
Azərbaycan Respublikasından kənarda formalaşan, hüquqi 
şəkildə yaradılan və ya təşkil olunan hər hansı  təşkilata 
ödənilən məbləğdən vergi tutulmur və qoyulmur. 
Bu sazişdə  nəzərdə tutulduğu kimi vergi müfəttişliyi və 
ya digər müvafiq vergi yaxud gömrük orqanı  hər podratçı 
tərəfə,  əməliyyat  şirkətinə  və onların subpodratçılarına hər 
hansı azadolma və yaxud ƏDV-nin O dərəcə rejimini təsdiq 
edən etibarlı sertifikatları podratçı tərəfin, əməliyyat şirkətinin 
və ya subpodratçının bu cür sertifikat verilməsi haqqındakı 
sorğusundan sonra 30 gün müddətində təqdim edir. 
Digər məsələlər. Podratçı tərəflər və onların xarici sub-
podratçıları qeydiyyat rüsumu və ya hər hansı hökumət orqanı 

---