Ağayar Şükürov
Yüklə 0,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AĞARAN SAÇLARA İNAD GƏNCLƏŞƏN ÜRƏK
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 105 Tanışlıq və hal-əhval tutandan sonra tədbir haqqında fikrimi soruşdu. Doğrusu, mənim də soruşacağım çox sual var idi. Çaşqınlığımı gizlətmədim və bunun “klassik Yesəvi zikri” olmadığı haqqındakı qənaətimin doğru olub-olmadığını öyrənmək istədim. Xanseyid “Yesəvi Babanı biz də çox sevir və hörmət edirik, ancaq bizim etdiyimiz Yesəvi zikri deyil. Biz baksıyıq” dedi. Baksı, tarixi məlumatlara əsasən şamanlardır. Şamanizm və ya göy Tanrı dininin, din adamlarına verilən isimdir. “Ancaq toplantıda bir çox islam ünsürü var idi. Hətta bir arada “siz bir iki nəfərə namaz qılmağı öyrənməsini tövsiyə etdiniz. Baksılıq şamanizmdə də var, burada bir ziddiyyət yoxdurmu?”. Səmimi bir təbəssümlə Xanseyid “dedikləriniz doğrudur” deyə cavab verdi. “Atalarımız islam dinini qəbul etdikdən sonra müsəlmanlar baksı adətlərinə çox müsbət baxmamışdılar. O dönəmdə yaşayan baksılar da baksılığın islama zidd olan qaydalarını atıb, ancaq islama zidd olmayan qaydaları tətbiq etməyə davam etmişdilər. Bu arada zaman içində islam mistikası ilə paralel Allahın isimlərinin təkrarı, Peyğəmbərimizə salavat kimi ünsürləri də əlavə etmişdilər. Beləliklə, aradakı münaqişələr bitirilmiş yəni, baksılıq islama uyğun hala gətirilmişdir. Bizlər atalarımızın islamın qəbulu dönəmində olduğu kimi, bəzi xəstəliklərin müalicəsi ilə məşğul oluruq. Gördüyünüz kimi, biz də müsəlmanıq”. Xanseyidlə bu şəkildə, təsadüflə başlayan dostluğumuz uzun müddət davam etdi. Hətta o dönəmin baş naziri Bülənd Ecevit tərəfindən xüsusilə təqib edilən və Tanıtma Fondunun dəstəyi ilə çəkilən “Hacı Bektaş sənədli filmi” üçün çəkiliş qrupu Türkistana gədiyi zaman bu yerdə baksı ənənəsi ilə bağlı çəkiliş etmək xahişimizi qırmayaraq çəkilişlərə icazə verdi. Bu sənədli filmlə Xanseyid, baksıları və onların adətlərini Türkiyədə tanıdan bəlkə də ilk baksı oldu. www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 106 AĞARAN SAÇLARA İNAD GƏNCLƏŞƏN ÜRƏK Maşında beş nəfər - bir Qazax, bir Qırğız, bir Uyğur və iki Türkiyəli Bişkekə gedirdik. Qırğız və Uyğur dostlarımız Bişkekdə qalacaq, digərlərimiz Alma-ataya gedəcəkdik. Türkistan şəhərindən ayrılandan çox vaxt keçmişdi. Xüsusi maşınla 8-9 saat davam edən Türkistan –Bişkek yolçuluğunda Türkiyəli Ağabəyimiz fasilə verərək yemək yeməyimizə icazə vermirdi. Bişkekə çatınca Adana kababı yeyəcəkdik. Qırğız sərhədindən keçdik. Hər hansı bir problemlə qarşılaşmamışdıq. Bir az irəlidə polis maşınımızı dayandırdı. Pasportlarımızı yoxladı və Uyğur dostumuzla mənim pasportumda “əskiklik” tapdı. DTK-nın xaricilər üçün şöbəsi olan PVQİ-ə gedəcəkdik. PVQİ-dəki məmurlar məsələni daha da böyütmək niyyətində idilər. Qazax dostumuz da bizimlə bərabər idi. Digərləri PVQİ binasının qarşısında maşında gözləyirdilər. Üç saata yaxın PVQİ macərasından sonra Türk–Qırğız qardaşlığına istinadən sərbəst buraxıldıq və həmin dəqiqə Bişkeki tərk etmək tövsiyəsi aldıq. Yarı tövsiyə, yarı təlimat xarakterli qərara baxmayaraq, on bir saatdır gözlədiyimiz Adana kababımızı yeyəcəkdik. Bir saata yaxın kababçıda verdiyimiz fasilədən sonra, Qırğız və Uyğur dostlarımızı Bişkekdə qoyaraq, Alma-ataya doğru yola çıxdıq. Bişkekin Alma-ata çıxışına yaxın bir yerdə yol soruşmaq üçün dayanmışdıq ki, bir maşın sürətlə qarşımızda saxladı. Bizə yaxınlaşan sükan arxasındakı dostumuza amerikan filmlərindəki kimi bir şəxsiyyət vəsiqəsi çıxarıb göstərərkən “polis” dedi və sonra maşınımızın arxa qoltuğuna oturaraq öndəki maşını təqib etməyimizi söylədi. Gecə yarısıydı. Biz PVQİ-dəki məmurların oyununa gəldiyimizi düşünürdük. Maşınımızın nömrəsini verərək bizi təkrar saxlamışdılar. Qarşımızda gedən maşın əsas yoldan çıxdı və qədim bir binanın qarşısında dayandı. Yanımızdakı “düşün” dedi. Düşdük. Mənə baqajı açmağımı söyləyərkən, Ağabəyi içəriyə apardılar. Əl çantalarımızdan başqa bir şeyin olmadığı baqajı göstərdikdən sonra məni də eyni istiqamətdə apardılar. www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 107 Sağda, solda kasa qırıqlarının yatdığı boş bir koridordan keçərkən “ bu necə polis məntəqəsi” deyə düşünürdüm ki, kiçik bir otağa girdik. Əllərimi qaldırmamı və divara yatmağımı istədilər. Buranın polis məntəqəsi olmadığı bəlli idi, görəsən bu adamlar həqiqətən polis idilər? Mən divara söykənib, üzərimin axtarılmasını gözləyərkən Ağabəy adamlara qışqırmağa başladı. Üzərimi axtaran adamı kənara itələyərək Ağabəyə yaxınlaşdım. Onun üzərini axtaran adam Ağabəyin yanındakı dollarları “yoxlayarkən” bir-ikisini oğurlamağa cəhd etmişdilər. İkimiz yanaşı, “yoxlanılan əşyalarımızı” toplayaraq bayıra çıxdıq. Qazax dostumuz maşının yanında idi. Onu içəriyə aparmamışdılar. Maşını tez işə salmasını xahiş etdik. Polis qiyafəsindəki mafiyadan xilas olmuşduq. Ağabəy təkrar üstündəki pulunu saydı, 100 dollar əskik idi. Onu oğurlayarkən hiss etməmişdik. Bir yandan da yaxşı qurtardığımız düşünürdük. Arxa kresloda oturan Ağabəy təhlil etməyə başladı: “Qırğız dövləti bu kimi qruplara mane olmasa, xarici sərmayənin gəlməsi azalar. Onsuz da öz sərmayəsi olmayan Qırğızıstanın inkişafı ləngiyər...”. Dodaqlarımda incə bir təbəssümlə düz arxamda oturan Ağabəyi dinləyirdim. Nəhayət dözmədim: “Bir gündə canımızı iki dəfə güclə qurtardıq. Bu mafiya töküntüsünün etdiklərindən sonra icazə ver, bir-iki saat da ola Qırğızlara hirslənək. Sonra yenə Qırğızıstanın necə xilas olacağını və Türk Dünyasını müzakirə etməyə davam edərik”. Türkiyə türkcəsini çox gözəl bilən Qazax dostumla birlikdə gülməyə başladıq. O da bizə qoşuldu. Əsəblərimizin son dərəcə xarab olduğu o gərgin anda belə Qırğızları və Qırğızıstanın yaxşılığı üçün düşünə bilən Ağabəy, Özər Rəvanoğlu idi. O, gənclik illərindən etibarən özünü Türklük və Türk Dünyasına həsr edən nümunə bir şəxsiyyətdir. İstanbulda Ötüken Nəşr Evinin yaradılması, bir çox dərnək və dərgi fəaliyyətləri, “Türklük” deyilən partiyanın sıralarında ac-susuz mübarizələr, Azərbaycan və Qırğızıstanda Osmanlı memarlığı ilə tikilən iki məscidin palçığına qarışan alın tərləri... İndi yaşı altmışı keçən Ağabəyin dizləri avqust ayında belə üşüyür. Səbəbi Bişkekdə Lenin meydanında qılınan bayram namazıdır. O günü xatırlayınca Özer Ağabəyin gözləri parıldayır: “On minlərlə Yüklə 0,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|