«Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin əsərlərinin Azərbaycan dilində nəşr edilməsi haqqında»
Yüklə 3,25 Mb. Pdf görüntüsü
|
BOYUNDURUQ 69 – Sən məni pis tanıyırsan. Daha doğrusu, necə də yiş- di yim dən xəbərin yoxdur. Var-dövlət insanların simasını dəyişdirir. – Bu ki lap gülməlidir! – onun səsi yad adamın səsi ki mi gəlirdi, – dedim axı, bir qəpik pulunda belə gözüm yox dur. Bundan başqa, məncə, çətin ki bu müqavilədə bir cə vergülün belə yerini dəyişə biləsən. Lorans, həqiqətən də, əldən düşmüşdü və bunun da ye tərli səbəbi var idi: yeddi il idi o, məni saxlayırdı; sən de mə, özü də bilmədən höcət bir adam bəsləyirmiş. Bircə bu qalmışdı… – Bəsdir də, əzizim, qulaq as! Sabah banka ge də cə- yəm, özün də görəcəksən ki, bütün bunlar zarafatdır. İnan mə nə, necə istəyirəmsə, onlar elə də edəcəklər. – Əgər onların fikrini dəyişə bilsən, sənə «əhsən» deyə rəm. Bilirdim ki, pullarımı Loransın hesabına keçirmək üçün on ları yola gətirmək elə də çətin məsələ deyil; sadədən də sadə işdir, həm də çox təbiidir. Sadəcə, Koriolanın növ bə ti qonorarları üçün qol çəkməyi ondan xahiş edib, bu nun nəyə gərək olduğunu izah edəcəkdim. Ya da yox, izah etməyəcəyəm. Məndə isə mahnımın nəşri üçün ala- ca ğım qonorarlar qalacaqdı, bankda onlarla bağlı heç sə si- mi də çıxarmadım; üstəgəl Koriolanın Qəpik-qu ruş suzdan qo para bildiyi min frank… Elə də pis deyil… – Nə? Mərc gəlmək istəyirsən? – soruşdum, – yəqin ki, hər zaman olduğu kimi, sabah da mənim xeyir-duamı al ma dan öz qəbzlərini imzalaya biləcəksən. Araya çökən kiçik sükutdan sonra Lorans otaqdan çıx- dı və bu sözləri düz sifətimə çırpdı: – Amma sən mənim imzam olmadan heç cür keçinə bi lməyəcəksən. İki dəqiqə ərzində o, üz-gözünü boyamış, əynini dəyi- şərək qara geyinmişdi; qəzəblənmiş haqq-ədalət hey kə- li nə bənzəyirdi, bu isə ona çox yaraşırdı; həm də mə ni onun əbədi giley-güzarları haqqında tamamilə yeni for- ma da fikirləşməyə vadar edirdi. Ona tərəf bir addım atdım; heyrətə gəlmişdim, belə bir şey heç ağlımın ucundan belə keçmirdi. – Tələsirəm, – o köksünü ötürdü, – yol ver, keçim! Gör mür sən ki gecikirəm? FRANSUAZA SAQAN 70 Hər ayın birinci cümə axşamı Lorans öz məktəb yol- daş la rı ilə bric oynayırdı; onun uda və ya uduza bildiyi ən bö yük məbləğ yüz frank olardı; ona görə də bu cür də li cə- si nə tələsməsi məni əməlli-başlı heyrətləndirdi. – Yaxşı, nə deyirəm ki, get, get! Amma ümumi he sa- bı mı zı qumara qoyma ha! O artıq qapını açmışdı, liftin gəlməyini gözləmədən xır da addımlarla pilləkənləri enirdi. Mən məhəccərə dir- sək lən dim. Yalnız aşağıdakı meydançaya çatanda Lorans pa rıl tı lı bir baxışla yuxarı baxıb qışqırdı – səsindən açıq- aydın yüngülləşdiyi hiss olunurdu: – Yaxşı, sən bu bankirləri necə yoldan çıxaracaqsan? Rişxənd dolu sual idi. O, özünü qürurlu göstərməyə ça lı şırdı, amma mən bilirdim ki, Lorans bu gün onda nifrət oya dan pullardan heç vaxt imtina etməyəcək. O, pul cin- gil ti sinə uzun müddət nifrət edə bilməzdi. – Necə yola gətirəcəyəm? – sürahidən əyilərək ar xa- sın ca qışqırdım, – əzizim, bütün bu dollarları sənin adı na qo ya cağam, hamısını sənə verəcəyəm, yalnız sə nə. Qəbz- lər də də mənim imzama ehtiyac olmayacaq! Aradabir, əgər istəyərsənsə, mənə qəbz yazarsan. Sözümü deyər-deməz etiraz və rədd cavabı eşit mə- mək üçün mənzilə qaçıb, arxamca qapını çırpdım. Ancaq onun çığırtısını eşitməyə imkan tapdım və bu, daha çox, hey rət ifadə edirdi, nəinki etiraz… 6 Sentyabrın sonları… Gözəl və yumşaq Paris axşam la- rın dan biri idi. Səma hələ də mavi rəngdəydi, gah qalın, gah dəniz dalğası kimi parlaq, gah da şər qarışandakı ki- mi, gecə rəngli… Amma üfüqdən-üfüqə doğru uzanan bu gözəllik bə zi yerlərdə artıq bozarmağa başlamışdı; elə bil, kətan par ça- sının kənarları cırılmış, yüngülcə ləkələnmiş, qançır edil- miş di; sanki, şəhər alovlarının tez üşüyən bozumtul şit işar tı sı nı özünə çəkmiş çəhrayı bulud qatarı ona to xun- muş du; bu buludlar, sanki, qış səmasını bəzəyirdi; tezliklə o səma da buludlar arxasında gözdən itəcəkdi. BOYUNDURUQ 71 Bu axşam, nədənsə, soyuq hiss olunur, gəlməkdə olan qış duyulurdu; haradasa yaxınlarda bağban, ya da kü çə sü pür gəçisi qurumuş, xəzəl olmuş yarpaqlardan ocaq qa lamışdı; ağızbüzüşdürücü gözəl tüstü qoxusunun içə ri sin də nə isə cəlbedici və uşaqcasına bir şey var idi; o, kənd lə bağlı xatirələri oyadırdı, xüsusilə də əgər bütün uşaq lı ğın şə hər də keçibsə… acı xatirələr... Koriolanla söhbətim məni poetik nota kökləmişdi – Lo rans evdən çıxan kimi bu söhbət üçün sevimli kafemizə yol lan mışdım. Ona bankla olan müqavilənin surətini gös- tər dim, o dəqiqə də məhəbbət dolu mərhəmətli ba xış la- rı nı hiss etdim; mən xəcalət çəkirdim, o isə məni həmişə mə həb bətlə əhatə edirdi. – Yox, doğrudan da, eşit bir, – dedim, – əgər bankdan pul larımı götürmək istəyirəmsə, Lorans imza atmaqdan bo yun qaçıra bilməz ki… Bu, sadəcə, ağlasığmaz olardı! – Belə hesab edirsən? – Axı o özü deyir ki, pulları istəmir. – Hə, istəmir! Xüsusilə də onların səndə olmasını is- tə mir! Hələ bunu başa düşməmisən? Lorans üçün sənin pul la rı nın olması o deməkdir ki, istənilən vaxt sarışın bir gö zəl çə ilə təy yarəyə minib «ça-ça-ça» oynamaq üçün is- tə di yin yerə uça bilərsən; təbii ki, Lorans olmadan. O, bu pul la ra nifrət edir, amma indi… onları sənin əlindən ala bi- lə cə yi bir zamanda... – o, başını yellədi. Mən isə səfeh kimi inadımdan əl çəkmirdim: – Sən nə danışırsan?.. O, mənə qadağa qoya bilməz... – O, sənə bir qutu siqaret almaqdan da imtina edə bi- lər… əlbəttə, əgər kefi istəsə! – Koriolan kəskin səslə dedi, – başa düş... Çox güman ki, sənə bu pullardan bir santim be lə verməyəcəklər... Əcəb yaxşı aldadıblar... Ay səni, may maq!
Mən dayanmadan bunun mümkün olmadığını söy- lə yə-söyləyə dodaqaltı mızıldanırdım... Eyni zamanda da qa yı na ta mın özündənrazı görkəmi, Loransın onu vur- maq is tə diyimi düşünərək etdiyi jest gözümün önün dən get mir di... Qorxmuşdu, deməli, qorxmaq üçün sə bə bi var dı... İndi artıq özüm də bunu başa düşməyə baş la mış- dım... Am ma… hər halda… yenə də ağlasığmaz idi... – Səncə, onun buna cəsarəti çatar? Yüklə 3,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|