Microsoft Word Alma turshusu doc

133 

 

yaradılır. Nəhayət 1985-ci ildə SSSR-i Nazirlər 

Sovetinin “SSSR-də standartlaşdırma işinin təşkili” 

adlı qərarına əsasən yeni Düst 1.0-85 standartlar qəbul 

edilmişdir. “Standartlaşdırma  haqqında” qanun 

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə 

sentyabr 1996-cı ildən tətbiq olunmağa başlanmışdır. 

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2001-ci il 

tarixli sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının 

Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət 

Komitəsi yaradılmışdır. 

Artıq bu ildən Azərbaycan Respublikasının 

Dövlət standartlarının işlənib hazırlanmasına 

başlanmışdır. (AZS) 

 

Standartların təsnifatı 

 

Standartlaşdırma xammal və 

məhsulun 

keyfiyyətinin normallaşdırılmasının  əsasıdır. Hər bir 

ölkənin standartı kimi Beynəlxalq standartlaşdırma və 

Avropa standartlaşdırma təşkilatları mövcüddur. 

(İSO). 

Standart müəyyən məhsul kompleks norma, 

qaydaları, tələbləri özündə  əks etdirən normativ-

texniki sənəddir və  səlahiyyətli orqanlar tərəfindən 

təsdiq olunur. Standartlar elmi, texniki, qabaqcıl 

təcrübənin nailiyyətdən əsasında işlənib hazırlanır. 

Standart müəyyən  əşya materialı (məhsul, 

etalon, maddə nümunəsinə) işlənib tətbiq olunur. Eyni 

zamanda norma, qayda, məhsula tələblər və  təşkilatı-

134 

 

metodik xarakterə malik olmalıdır. Dövlət 

standartlarını sistemləşdirmək və onlardan asanlıqla 

istifadə etmək məqsədi ilə Dövlət standartları bölmə, 

sinif və qruplara bölünür.  

Hər bir bölmənin indeksinin əsasında rus 

əlifbasının bir hərfi yazılır. Məsələn, dağ  mədən və 

faydalı qazıntılar indeksi A, yeyinti və tumlu mallar 

indeksi H, kənd və meşə təsərrüfatı indeksi C. 

Bölmələr çərçivəsində standartlar sinif və 

qruplara bölünür. Bu onluq sistemində bütün və ya 0-

dan 9-a qədər rəqəmlər istifadə olunur. 

Aşağıdakı 

kənd və meşə 

təsərrüfatı 

standartlarının bölmə üzrə təsnifatı verilmişdir. 

 

Co sinif. Kənd və meşə təsərrüfatı üzrə 

ümumi qaydalar və normalar. 

 

Coo terminlər və işarələr 

Co

1

 texniki sənədlər 

Co

2

 aqrotexniki hesablama norması 

Co

7 

texniki təhlükəsizlik 

Co

8

 tətbiqi və istismarı 

Co

9

 sınaq üsulları, Qablaşdırma. Markalama. 

 

 

 

 

 

 

---

135 

 

C

1  

sinif. Tarla bitkiləri 

 

C

10

 təsnifatı, aidiyyatı və ümumi normalar 

C

11

 tarla bitkilərinin əkin materialı və toxumları 

C

12

 Dənli bitkilər 

C

13

 Paxlalı bitkilər 

C

14

 Yemlik otlar 

C

15

 Kombinə olunmuş və digər yem vəsaiti 

C

19

 Sınaq üsulları, Qablaşdırma. Markalanma. 

 

C

2 

sinif.  Texniki bitkilər 

 

C

20

 Təsnifatı, aidiyyatı və ümumi normalar 

C

21

 Texniki bitkilərin əkin materialı və toxumları 

C

22

 Lifli bitkilər 

C

23

 Yağlı bitkilər 

C

24

 Şəkərli bitkilər 

C

25

 Narkotik, aromatik, ətirli, ədviyyə və ballı bitkilər 

C

26

 Boyaq və aşı bitkilər 

C

27

 Kauçuk daşıyıcılar 

C

28

 Suda bitənlər 

C

29

 Sınaq üsulları, Qablaşdırma. Markalanma. 

 

C

3  

sinif. Meyvə və giləmeyvə bitkiləri 

 

C

30

 Təsnifatı, aidiyyatı və ümumi normalar. 

C

31

 Meyvə və giləmeyvə bitkilərinin əkin və toxum 

materialı 

C

32

 Tumlu meyvələr 

136 

 

C

33

 Çəyirdəkli meyvələr 

C

34

 Sitrus meyvələri 

C

35

 Giləmeyvələr 

C

39

 Sınaq üsulları, Qablaşdırma. Markalanma. 

 

 

C

4  

sinf. Tərəzi bitkiləri və güllər 

 

C

40

 Təsnifatı, aidiyyatı və ümumi normalar 

C

41

  Tərəvəz bitkiləri və güllərin toxumları  və  əkin 

materialları 

C

42

 Tərəvəzlər 

C

43

 Kökü meyvəli və kökü yumru meyvələr 

C

44

 Bostan bitkiləri 

C

45

 Bağ bitkiləri 

C

49

 Sınaq üsulları, Qablaşdırma. Markalanma. 

 

Sinf C

5

-arıçılığa, C

6

-ipəkçiliyə, C

7

-heyvandarlığa, C

8

-

xəzçilik, ovçuluq və balıqçılq, C

9

-meşə  təsərrüfatı  və 

aqromeşə suvarmaya həsr olunub. 

Aqrar sahədə istifadə olunan standartlar şərti olaraq 

aşağıdakı qruplara bölünür: 

Kənd təsərrüfatı  məhsullarının keyfiyyətinə, hazırlıq 

təşkilatlarına təhvil vermə qaydalarına tətbiq edilən 

standartlar; 

aqrar sahəyə  qəbul olunan, gətirilən gübrə, toxum, 

mexaniki və digər materiallara tətbiq edilən 

standartlar; 

---